Điêu đứng vì giống bí “lạ” có nguồn gốc từ Trung Quốc

Được giới thiệu là giống bí cho hiệu quả kinh tế cao hơn bất cứ loài cây gì nhưng lại dễ trồng nên hàng trăm hộ nông dân ở 2 huyện Ea Kar và Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk đã phá bỏ các cây trồng khác để trồng giống bí đỏ Nhất Phẩm có nguồn gốc từ Trung Quốc. Thế nhưng, đến kỳ thu hoạch mà ruộng bí chỉ cho năng suất vài tạ/sào, nông dân lỗ nặng.

“Nổ” văng mạng

Nghe giới thiệu giống bí mới siêu đậu quả, năng suất cao, chín sớm, thích ứng trên nhiều loại đất, kháng nhiều loại bệnh và ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết bất thường…, anh Bùi Xuân Ngọc (xã Hòa Lễ, huyện Krông Bông) đã chuyển 3 ha đất trồng thuốc lá sang trồng bí. Sau hơn 3 tháng đầu tư, chăm sóc, nay đến vụ thu hoạch nhưng anh Ngọc không buồn ra thăm ruộng. Anh Ngọc cho biết: Thời gian đầu, cây bí phát triển rất tốt, ra nhiều hoa, ai cũng vui mừng vì tin tưởng sẽ có một vụ mùa bội thu. Ai ngờ, đến khi trái bằng khoảng nắm tay là bắt đầu rụng, mỗi gốc chỉ còn 1 - 2 trái nhỏ, không ai muốn mua.

Cạnh đó, ruộng bí 8 sào (8.000 m2) của ông Lê Mai cũng chỉ có một ít quả bằng trái bưởi. Ông Mai buồn rầu: “Khi đưa giống vào, phía đơn vị cung cấp cứ bô bô nói loại bí này cho năng suất từ 5.000 - 6.000 kg/sào. Với năng suất này thì tôi lãi khoảng 7 - 8 triệu đồng/sào. Ai ngờ, năng suất chỉ đạt khoảng 250 kg/sào, vừa đủ trả tiền giống. Còn tiền tôi vay mua phân bón, thuốc trừ sâu… tổng cộng hết hàng chục triệu đồng, gia đình không biết lấy đâu ra để trả nợ”.

Theo thống kê của ngành chức năng tỉnh Đắk Lắk, chỉ riêng huyện Krông Bông có 129 hộ trồng hơn 50 ha và nhiều hộ dân khác ở huyện Ea Kar trồng giống bí này.

Đổ lỗi cho nhau

Theo giới thiệu, đây là giống bí đỏ tròn Nhất Phẩm có nguồn gốc từ Trung Quốc được Công ty CP Đầu tư Phát triển Nông nghiệp Việt Nam (trụ sở ở huyện Gia Lộc - Hải Dương) nhập về. Sau đó, công ty này đã phối hợp với HTX Nông nghiệp Cư Puôr (huyện Ea Kar) triển khai cho nông dân trồng ở Đắk Lắk. Quan sát trên bao bì hạt giống của loại bí này cho thấy hạt bí giống được đựng trong túi nhựa, phía trước in hình một quả bí màu đỏ, trên bì in toàn chữ Trung Quốc, không hề có chỉ dẫn nào bằng  tiếng Việt.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Vương Hồng Tân, Phó Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Cư Puôr, phân trần: “Lúc đầu, chúng tôi chỉ triển khai thí điểm trên diện tích 25 ha ở 2 xã Hòa Tân và Hòa Lễ (huyện Krông Bông). Tuy nhiên sau đó, hội nông dân của 2 xã này nhiều lần đến trụ sở của HTX năn nỉ xin trồng thêm nên mới xảy ra chuyện lớn như vậy. Chúng tôi làm việc đúng quy trình và dựa vào báo cáo của hội nông dân ở 2 xã này để đánh giá, theo dõi quá trình chăm sóc cây bí của người dân. Trong khi người trồng tưới nước không đủ lượng nhưng chúng tôi quá tin tưởng vào hội nông dân nên dẫn đến cây bí không cho năng suất như mong muốn”.

Ngay sau khi xảy ra vụ việc, Chi cục Bảo vệ Thực vật tỉnh Đắk Lắk đã cử cán bộ xuống nắm tình hình và yêu cầu HTX Nông nghiệp Cư Puôr cung cấp các giấy tờ liên quan đến việc nhập giống bí này. Tuy nhiên, đến nay, HTX Nông nghiệp Cư Puôr vẫn chưa cung cấp được. Theo ông Tân, HTX đã nhiều lần liên hệ với công ty yêu cầu cung cấp các giấy tờ liên quan nhưng chưa thấy họ trả lời. “Chúng tôi đã cho người đến công ty làm việc, nghe đâu giấy tờ đang thất lạc nên đang chờ tìm kiếm” - ông Tân nói.