“Mắt thần” giám sát biển đảo

Vào lúc 9 giờ 6 phút hôm nay (4-5), VNREDSat-1, vệ tinh viễn thám quang học đầu tiên của Việt Nam, sẽ được phóng vào quỹ đạo. Với vốn vay viện trợ phát triển 55,8 triệu euro và 65 tỉ đồng vốn đối ứng từ Chính phủ, vệ tinh này được kỳ vọng sẽ mở ra một trang mới trong lĩnh vực nghiên cứu và chinh phục vũ trụ của Việt Nam nhằm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng.

Vệ tinh VNREDSat-1 được các chuyên gia đưa vào khoang chở hàng của tên lửa đẩy VEGA (Ảnh do Viện Công nghệ Vũ trụ cung cấp)

Lợi ích không thể tính bằng tiền

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, TS Bùi Trọng Tuyên, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ vũ trụ, Trưởng Ban Quản lý dự án vệ tinh nhỏ - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho biết VNREDSat-1 sẽ được Công ty Arianespace phóng vào quỹ đạo bằng tên lửa đẩy VEGA từ sân bay vũ trụ Kourou (Guyana, thuộc Pháp) vào 23 giờ 6 phút ngày 3-5 (theo giờ Kourou), tức 9 giờ 6 phút ngày 4-5 (theo giờ Hà Nội).

Theo PGS-TS Doãn Minh Chung, với việc chủ động nguồn ảnh vệ tinh độ phân giải cao, chúng ta có thể quan sát, xác định vị trí tàu thuyền trên những vùng biển đảo của Tổ quốc; khi kết hợp với phương pháp khác như trạm quan sát, tuần tra trên biển sẽ có hiệu quả cao trong phòng chống thiên tai, an ninh, quốc phòng…

Các chuyên gia đang lắp đặt vệ tinh VNREDSat-1. (Ảnh do Viện Công nghệ Vũ trụ cung cấp)

Tiến tới làm chủ công nghệ

Việc vệ tinh VNREDsat-1 được phóng lên quỹ đạo có thể coi là bước đi đầu tiên đến quá trình làm chủ công nghệ vệ tinh nhỏ của Việt Nam, một trong những mục tiêu của chiến lược nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vũ trụ đến năm 2020 của Chính phủ.

Để chuẩn bị cho quá trình tiếp nhận và vận hành vệ tinh VNREDSat-1, tại Việt Nam, 3 cơ sở mặt đất để điều hành, tiếp nhận và xử lý tín hiệu ảnh vệ tinh đã được triển khai, gồm: trung tâm điều hành, trạm thu phát tín hiệu điều khiển vệ tinh và trạm thu ảnh vệ tinh. Hiện tại, cả 3 cơ sở này đã sẵn sàng để tiếp nhận, điều hành và khai thác vệ tinh ngay sau khi VNREDSat-1 được phóng thành công. Các hạng mục hạ tầng kỹ thuật bổ trợ như hệ thống cung cấp điện, mạng thông tin liên lạc… cũng đã được Chính phủ đầu tư xây dựng đồng bộ.

“Hiện nay, không chỉ cán bộ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam mà cả đơn vị phối hợp là Trung tâm Viễn thám quốc gia, Bộ Tài nguyên - Môi trường đều có khả năng đảm đương việc điều hành, điều khiển và thu nhận cũng như khai thác ảnh vệ tinh cho nhu cầu cần thiết của Việt Nam” - TS Bùi Trọng Tuyên khẳng định.

Trên thế giới hiện chỉ có 25 nước sở hữu vệ tinh quan sát trái đất. Trong đó, các quốc gia phát triển như Mỹ, Nga có tới hàng trăm vệ tinh viễn thám.