Hai tháng nữa “sẽ thấy tương lai bauxite”!

°°Phóng viên: Ông nhận định thế nào khi nhiều chuyên gia và nhà khoa học lo lắng giá thành sản phẩm alumin Việt Nam cao sẽ khó bán dẫn đến hiệu quả dự án bauxite Tây Nguyên là câu hỏi lớn?

- Ông Trần Xuân Hòa: Không ai biết được sản phẩm của công ty nước ngoài đang sản xuất ở Việt Nam giá thành là bao nhiêu. Đó là bí mật của doanh nghiệp, là sức cạnh tranh. Nhà máy Alumin Tân Rai đã có sản phẩm và tôi xin nói từ nay đến cuối năm sẽ có những quyết sách rất lớn của Chính phủ tiếp theo về dự án bauxite.

°°Dự án alumin được Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) báo lỗ 3-5 năm đầu nhưng nhiều ý kiến lo ngại sẽ dài hơn vì quãng đường vận chuyển từ cửa nhà máy đến cảng trên dưới 200 km là rất bất lợi?

- Đường sá khó khăn thì chấp nhận hạn chế trong một giai đoạn, sau khi quốc lộ được nâng cấp thì tình hình sẽ được cải thiện. Đặc biệt, trong chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tới Cộng hòa Belarus, đã có một thỏa thuận hợp tác xây dựng tuyến đường sắt nối Tây Nguyên xuống ven biển Nam Trung Bộ. Dự án đường sắt này đa mục tiêu, không chỉ phục vụ dự án bauxite nên rõ ràng vận chuyển theo đường thủy thì tốt nhất, sau đó mới đến đường sắt và đường bộ.

°°Nhân Cơ hiện mới chỉ đầu tư trên 6.000 tỉ đồng, nếu dừng lại sẽ không mất số tiền tương đương vì tương lai dự án vẫn mờ mịt?

- Sẽ không có chuyện dừng dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ, chỉ trong vòng 2 tháng nữa sẽ thấy tương lai bauxite. Mọi người phải tin là ngoài tập đoàn, còn có các bộ, ngành tư vấn, giám sát. Tôi nghĩ sự tin tưởng là điều quan trọng giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn. 

°°Vậy nghĩa là lo lắng của các nhà khoa học về dự án này là không có căn cứ?

- Lo lắng vừa qua của các nhà khoa học về dự án bauxite Tây Nguyên không khác gì lo lắng với dự án Nhà máy Đồng Sinh Quyền (Lào Cai) trước đây. Tuy nhiên, thực tế cho thấy dự án có hiệu quả rất tốt, trái với những cảnh báo trước đó.

°°Trước ý kiến trái chiều, Vinacomin có dự kiến đề xuất Chính phủ đưa toàn bộ vấn đề bauxite ra báo cáo để Quốc hội (QH) quyết định?

- Dự án này không thuộc thẩm quyền của QH mà đã phân cấp cho Chính phủ. Chúng tôi cũng đã tổ chức họp báo đầy đủ về những vấn đề đó. Tại sao chúng tôi phải đưa dự án ra QH trong khi đã triển khai theo sự phân công của Chính phủ và bảo đảm các tiêu chí mà đề án đề ra?n

Giải thích về mức thuế suất xuất khẩu alumin 0%, Vinacomin cho rằng đây là mặt hàng ô-xít nhôm (alumina), có mã số hàng hóa (mã HS) 2818.20.00 với mức thuế suất (thuế xuất khẩu) 0%, tương đương mức thuế 0% của các nước xuất khẩu chính alumina như Brazil, Ấn Độ, Úc...
Theo Vinacomin, mức thuế suất 15% - 40% ở mục 16 trong Nghị quyết 710/2008 của Ủy ban Thường vụ QH là được áp dụng cho quặng sắt và quặng nhôm chứ không phải cho alumin.