Giới ngoại giao và quân sự Mỹ cãi nhau về Syria

Hãng tin Bloomberg ngày 19-6 cho biết trong cuộc họp tại Phòng Tình huống của Nhà Trắng đúng 1 tuần trước, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Martin Dempsey và Ngoại trưởng John Kerry đã đụng độ vì kế hoạch không kích Syria.

Các nguồn tin giấu tên của Bloomberg tiết lộ ông Kerry bắt đầu lớn tiếng tranh luận phải ném bom ngay các căn cứ không quân bị nghi vận chuyển vũ khí hóa học của chính quyền Syria. To tiếng không kém, tướng Dempsey “cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn, yêu cầu cho biết kế hoạch hậu oanh kích và cho rằng Bộ Ngoại giao không nhận thức đầy đủ tính chất phức tạp của một chiến dịch như vậy”, nguồn tin của Bloomberg tường thuật.

Theo ông Dempsey, chuyện không đơn giản chỉ là không quân ném vài quả bom và nhấn nút phóng vài tên lửa vào đất Syria. Muốn an toàn, Mỹ phải vô hiệu hóa hệ thống phòng không của Syria, đồng nghĩa với khoảng 700 chuyến xuất kích hoặc hơn. Điều này là quá sức với nền quân sự Mỹ đang kiệt sức vì bị cắt giảm ngân sách, theo ông Dempsey.

Đây không phải là lần đầu tiên giới ngoại giao và quân sự Mỹ xung đột. 20 năm trước, Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Madeleine Albright tranh cãi nảy lửa với Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Colin Powell về cuộc chiến Bosnia. Thấy ông Powell và Lầu Năm Góc chần chừ không muốn can thiệp, bà đại sứ nóng nảy cật vấn: “Các ông có vũ khí tối tân để làm gì khi lúc nào cũng bảo không thể sử dụng?”.

Trở lại vấn đề Syria, quan điểm của Lầu Năm Góc lúc này đồng điệu với Tổng thống Barack Obama. Phát biểu tại Đức ngày 19-6, ông Obama bác bỏ thông tin Mỹ đã sẵn sàng tham chiến ở Syria, cũng không chịu tiết lộ sẽ hỗ trợ vũ khí gì cho phe đối lập. Tuy vậy, Phó Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Tony Blinken lấp lửng: “Các siêu cường không lừa phỉnh”. Bloomberg viết: “Một khi ông Obama đã vẽ ra lằn ranh đỏ quanh vũ khí hóa học, chắc chắn Nhà Trắng phải có một hành động nào đó”.

Nga cũng đã có động thái ứng phó. Theo hãng tin AP, Ngoại trưởng Sergey Lavrov ngày 20-6 lặp lại việc Nga sẽ tôn trọng các hợp đồng chuyển giao hệ thống phòng thủ tên lửa S-300 cho Syria. Trước đó, trang tin tình báo DEBKAfile của Israel dẫn lời Phó Tổng Tư lệnh Hải quân Nga, Thiếu tướng Vladimir Gradusov, cho biết đã phái 2 tàu chiến chở 600 lính thủy đánh bộ tới bờ biển Syria để sơ tán gần 20.000 công dân Nga đang sinh sống ở Syria. Ông còn nói Nga sẽ huy động cả không quân nếu cần để bảo vệ công dân.

Trong khi đó, kênh Al-Jazeera cho rằng cuộc chiến giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo ở miền Bắc Syria đã mở màn. Tổ chức Quân đội Syria Tự do (FSA) nói quân chính phủ vượt trội cả về vũ khí lẫn tiếp tế với trực thăng, xe tăng và rất nhiều pháo binh. Dù vậy, tờ Telegraph hôm 19-6 đưa tin quân nổi dậy ở Aleppo đã nhận lô vũ khí hạng nặng đầu tiên kể từ khi Tổng thống Mỹ Obama tuyên bố hỗ trợ quân sự. Đó là các tên lửa chống tăng Konkurs do Nga sản xuất và được Ả Rập Saudi chuyển đến.