Bãi rác... ít ruồi

Cách đây gần 10 năm, ai đặt chân đến bãi rác Khánh Sơn (phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) cũng phải đeo khẩu trang che kín mặt để hạn chế mùi hôi và tránh ruồi bu. Lượng ruồi nơi đây dày đặc, bu bám đen cả bãi rác. Đến năm 2007, do quá tải nên bãi rác Khánh Sơn được dời qua địa điểm mới (cách bãi cũ chừng 500 m) song lượng ruồi cũng không hề giảm mà càng nhiều hơn.

Các nhân viên Xí nghiệp Quản lý bãi và Xử lý chất thải Đà Nẵng thường xuyên kiểm tra, phun thuốc diệt ruồi tại bãi rác Khánh Sơn

Dịch ruồi

Ông Hà Văn Thái, Giám đốc Xí nghiệp Quản lý bãi và Xử lý chất thải Đà Nẵng (thuộc Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Đà Nẵng), cho biết liên tiếp trong 2 năm 2007 và 2008, tình trạng dịch ruồi ở bãi rác này diễn ra khủng khiếp, không ai chịu nổi. Người dân sinh sống xung quanh thường xuyên phản ánh. Xí nghiệp liên tục cử người đến phun thuốc nhưng lượng ruồi ngày một nhiều hơn. Không ít lần nhiều cán bộ của đơn vị tự trách: “Học hết đại học mà phải chịu thua con ruồi!”. Sau đó, cán bộ kỹ thuật của xí nghiệp bắt tay vào nghiên cứu tìm biện pháp diệt ruồi.

Qua tìm hiểu, có rất nhiều loại ruồi khác nhau, như ruồi nhà, ruồi chuồng trại, ruồi trâu, ruồi nhặng và ruồi nhặng xanh. Chu trình phát triển của các loại ruồi có chung đặc điểm: Ruồi cái đẻ trứng ở nhiệt độ ấm, trong vòng 12 đến 24 giờ, trứng sẽ nở ra ấu trùng. Gặp điều kiện thích hợp, ấu trùng phát triển và nở thành nhộng trong vòng 5 - 7 ngày, sau đó nở thành ruồi trưởng thành. Trong vòng 1 tháng sẽ có khoảng 2-3 thế hệ ruồi được sinh ra. “Muốn diệt ruồi hiệu quả, phải biết được tập tục sinh sống, chu trình sinh trưởng và phát triển của ruồi, nếu không sẽ giống như dã tràng xe cát” - ông Hà Văn Thái nói.

Hiệu quả, tiết kiệm

Theo ông Thái, trước đây, khi dịch ruồi xảy ra mới tiến hành phun thuốc, cách phun cũng không mang lại hiệu quả cao bởi tập tính của ruồi là khi có tác động nó liền bay sang nơi khác nên tiền thì tốn mà ruồi vẫn nhiều. Sau khi nghiên cứu, việc phun thuốc được tiến hành khi chúng còn ở thời kỳ trứng, ấu trùng hoặc nhộng nên mang lại hiệu quả cao. “Cách nhận biết ruồi chuẩn bị bùng phát là phải thường xuyên theo dõi bãi rác. Nếu thấy mật độ ruồi xuất hiện từ 20 - 25 con/m2 thì tiến hành phun thuốc diệt ngay vì lúc này ruồi đang ở thời kỳ ấu trùng và có một số chuyển sang nhộng. Mỗi con ruồi cái thường đẻ ra 5-6 bọc với khoảng 100 trứng nên không diệt ngay thì dịch ruồi sẽ xảy ra. Ngoài ra, khi phun thuốc phải dùng máy phun áp lực mạnh, dàn phun có bán kích rộng trên 6 m và đầu phun mịn để thuốc bám được vào ruồi” - ông Thái cho biết.

Song song với biện pháp diệt ruồi, cách quy hoạch vùng đổ rác, cách san ủi rác phù hợp cũng làm giảm quá trình sinh trưởng và phát triển của ruồi. Đặc biệt, trong 4 năm trở lại đây, Xí nghiệp Quản lý bãi và Xử lý chất thải Đà Nẵng đã thay đổi, bổ sung hóa chất xử lý rác để khử mùi hôi nên góp phần hạn chế được ruồi. Bà Nguyễn Thị Lang, người có trên 20 năm làm nghề nhặt ve chai tại bãi rác Khánh Sơn, cho biết hơn 3 năm nay, lượng ruồi đã giảm mạnh, khoảng 70%-80% so với những năm trước. Nhờ vậy, khu vực dân cư gần bãi rác không còn phải chịu tình trạng dịch ruồi như trước đây.

Ông Thái cho biết thêm thời gian trước, mỗi năm đơn vị phải tốn hàng trăm triệu đồng để mua hóa chất diệt ruồi. Từ khi áp dụng cách diệt ruồi mới, đơn vị tiết kiệm mỗi năm vài trăm triệu đồng. Hiện nay, mỗi ngày bãi rác Khánh Sơn tiếp nhận khoảng 685 tấn và kinh phí được TP Đà Nẵng đặt hàng cho xí nghiệp xử lý rác có giá rất thấp, chỉ 26.000 đồng/tấn, trong khi kinh phí xử lý 1 tấn rác ở TP Hải Phòng là 60.000 đồng và TP Hà Nội là trên 70.000 đồng.