Ai Cập trong vòng xoáy bạo lực

Viện Công tố Ai Cập hôm 27-7 đã quyết định mở cuộc điều tra về vụ đụng độ đẫm máu giữa cảnh sát và người biểu tình ủng hộ tổng thống bị phế truất Mohamed Morsi xảy ra gần Quảng trường Rabaa Al-Adawiya tại Cairo từ đêm hôm trước đến rạng sáng cùng ngày.

Bộ Y tế Ai Cập xác nhận đã có 72 người thiệt mạng và 411 người bị thương trong vụ đụng độ này. Trong khi đó, một người phát ngôn của phong trào Anh em Hồi giáo nói có 66 người thiệt mạng, 61 người trong tình trạng nguy kịch và hơn 4.000 người bị thương bởi hành động bắn đạn thật và hơi cay của lực lượng an ninh. Dù vậy, website chính thức của phong trào này cho biết con số thương vong là ít nhất 200 người thiệt mạng và 5.000 người bị thương.

Bộ trưởng Nội vụ Ai Cập Mohamed Ibrahim đã cáo buộc phong trào Anh em Hồi giáo cố tình gây ra khủng hoảng để giành các lợi ích chính trị, đồng thời khẳng định cảnh sát chỉ bắn hơi cay để giải tán đám đông. Dù vậy, đài BBC nhận định rằng khẳng định này có vẻ không đúng sự thật bởi con số thương vong lớn và tình trạng nghiêm trọng của những người bị thương.

Tương tự, website tin tức Ahram Online dẫn lời một số người biểu tình cho biết cảnh sát đã bắn đạn thật về phía họ dù cuộc tuần hành phản đối Tổng tư lệnh quân đội, tướng Abdel Fattah El-Sisi, diễn ra trong “ôn hòa”. El-Sehrawi, một nhân chứng, cho biết: “Cảnh sát không chỉ bắn chúng tôi mà còn thông đồng với bọn du côn trong việc tấn công người biểu tình”. Ngay cả Phó Tổng thống lâm thời Mohamed El-Baradei cũng lên án việc “sử dụng vũ lực quá mức”, đồng thời khẳng định ông đang nỗ lực hết sức nhằm tìm giải pháp hòa bình cho cuộc đối đầu hiện nay.

Bất chấp vòng xoáy bạo lực nói trên, những người ủng hộ ông Morsi tiếp tục thách thức lời đe dọa của nhà chức trách trong việc giải tán cuộc biểu tình ngồi của họ tại quận Nasr City ở Cairo. Các thủ lĩnh phong trào Anh em Hồi giáo khẳng định sẽ biểu tình cho đến khi nào những yêu sách của mình được đáp ứng. Gehad el-Haddad, người phát ngôn phong trào này, nói với đài BBC: “Cho dù chuyện gì xảy ra với Tổng thống (Morsi), chúng tôi sẽ tiếp tục biểu tình. Số lượng người tham gia cùng chúng tôi đang tăng. Người dân bắt đầu nhận thấy những nguy cơ lâu dài của vụ đảo chính quân sự vừa diễn ra”.

Cộng đồng quốc tế, trong đó có Liên minh châu  và Mỹ,  ngay lập tức bày tỏ lo ngại và lên án tình trạng bạo lực leo thang ở Ai Cập. Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon đã kêu gọi người dân nước này “giải quyết bất đồng thông qua đối thoại”. Tương tự, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry thúc giục các nhà lãnh đạo Ai Cập hành động để “giúp đất nước tránh được bờ vực thẳm”. Riêng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã gọi điện thúc giục Tướng Sisi “kiềm chế”, đồng thời “có những bước đi nhằm ngăn đổ máu và tổn thất nhân mạng”.

Báo Los Angeles Times (Mỹ) nhận định vụ bạo lực đẫm máu nói trên có thể đánh dấu một bước ngoặt “nguy hiểm” trong cuộc đối đầu giữa người Hồi giáo và chính phủ được quân đội hậu thuẫn. Trong bối cảnh quân đội khẳng định quyết tâm chấm dứt các cuộc biểu tình của người Hồi giáo, người ta lo ngại máu sẽ còn đổ nhiều hơn tại nước này trong thời gian tới.