Bỏ tiền túi mà đền!

Không chỉ còn là yêu cầu từ phía nhà thầu là Công ty TNHH Xây dựng Tokyu, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã phải nghiêm túc ngồi lại thương lượng về mức “hỗ trợ” 155 tỉ đồng do những chi phí phát sinh từ việc kéo dài hợp đồng thêm 27 tháng.

Theo hợp đồng ký giữa chủ đầu tư và Tokyu, gói thầu do công ty này làm nhà thầu chính khởi công vào tháng 3-2009 và dự kiến hoàn thành tháng 2-2012. Thế nhưng, do chủ đầu tư chậm trễ bàn giao mặt bằng nên gói thầu bị chậm tiến độ tới 27 tháng, dự kiến phải tới tháng 5-2014 mới hoàn thành. Bị thiệt hại và đảo lộn kế hoạch kinh doanh do việc chậm bàn giao mặt bằng, Tokyu đã yêu cầu chủ đầu tư là Bộ GTVT phải bồi thường 200 tỉ đồng vào đầu năm 2013 này.

Sự việc này được xem là chưa có tiền lệ tại Việt Nam, nơi mà việc ách tắc, chậm bàn giao mặt bằng là chuyện quá đỗi bình thường. Thoạt đầu, một vị thứ trưởng Bộ GTVT vẫn cho rằng “đòi được tiền là rất khó”. Nhà thầu Nhật Bản cũng “tế nhị” không nói thẳng là yêu cầu bồi thường mà chỉ đề nghị “hỗ trợ chi phí phát sinh” do chậm tiến độ. Song, điều quan trọng là đến nay, Bộ GTVT đang phải thương lượng với nhà thầu Tokyu về khoản “hỗ trợ” 155 tỉ đồng do chậm bàn giao mặt bằng thi công.

Việc chậm tiến độ các dự án, công trình xây dựng, đặc biệt là chậm giải phóng mặt bằng, gần như là chuyện... đương nhiên ở nước ta. Hầu như không có công trình, dự án nào không chậm. Tình trạng này đã gây ra lãng phí và thiệt hại không nhỏ. Thế nhưng, điều bất bình thường là chẳng nhà thầu nào, kể cả nhà thầu nước ngoài, yêu cầu đền bù như Tokyu. Có lẽ là do các nhà thầu lo mất hợp đồng trong các dự án sau này. Đó là một trong những nguyên nhân khiến la liệt dự án, công trình chậm tiến độ song hầu như không có ai phải chịu trách nhiệm.

Nay, nếu phải bỏ ra thêm hàng trăm tỉ đồng “hỗ trợ” cho Tokyu vì chậm giao tiến độ 27 tháng thì lấy đâu ra khoản tiền này? Ai chi? Ai chịu trách nhiệm?... Dự án cầu Nhật Tân có vốn đối ứng là ngân sách nhà nước nên đã có ý kiến cho rằng nếu phải đội chi 155 tỉ đồng thì cứ lấy tiền ngân sách mà chi. Nếu điều này xảy ra thì “bệnh nan y” chậm tiến độ còn lâu mới được chữa trị dứt điểm ở nước ta.

Hãy lấy tiền từ túi chủ đầu tư, những cơ quan và cá nhân chịu trách nhiệm nếu phải “hỗ trợ” cho nhà thầu Nhật Bản. Đó mới là liều thuốc đặc trị cho căn bệnh chậm tiến độ trầm kha hiện nay.