Hành động này được giới chức Mỹ và châu Âu xem như dấu hiệu đáng mừng đối với nỗ lực hạn chế chương trình hạt nhân Iran của cộng đồng quốc tế.
Trong những ngày gần đây, cách lựa chọn nội các của ông Rohani đã cho thấy một bước ngoặt lớn, dần thoát khỏi sự thống trị hơn một thập kỷ qua của IRCG cả về mặt kiểm soát đất nước lẫn kinh tế.
Với ưu tiên hàng đầu là tập trung hồi phục kinh tế và gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, ít nhất 10 thành viên trong danh sách đề cử nội các của ông Rohani là các nhà kỹ trị và chuyên gia kinh tế. Điển hình, nhà ngoại giao kỳ cựu Mohammad Javad Zarif, được đề cử làm ngoại trưởng Iran, lớn lên ở Mỹ và hợp tác cùng chính quyền cựu Tổng thống George W. Bush trong việc tổ chức chính phủ mới ở Afghanistan sau khi lật đổ chế độ Taliban năm 2001.
Tân Tổng thống Iran Rohani đang muốn kiềm chế ảnh hưởng to lớn của quân đội. Ảnh: Reuters
Giới chức Mỹ và Liên Hiệp Quốc tin rằng IRGC đóng vai trò chủ chốt trong chương trình phát triển hạt nhân của Iran, đồng thời trực tiếp tham gia thiết kế vũ khí nguyên tử. Ngoài ra, IRGC cũng được cho là lực lượng quyết định vai trò của Tehran trong các cuộc xung đột ở Syria, Iraq và các vùng đất của Palestine.
Trong chính phủ của cựu Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad có đến 9/18 bộ trưởng là người của IRGC, cả đương chức lẫn đã nghỉ hưu. Nhưng các chuyên gia Iran lẫn quan chức châu Âu dự đoán ông Rohani sẽ chỉ giữ lại khoảng 3 người, trong đó Chuẩn tướng Hossein Dehghan, chỉ huy cấp cao của IRGC, được nhắm vào ghế bộ trưởng quốc phòng. Một sĩ quan khác đã nghỉ hưu của IRGC được giới truyền thông Iran dự đoán là trưởng đoàn đàm phán hạt nhân kế tiếp của Iran.
Tuy nhiên, các nhà phân tích lo ngại hành động của ông Rohani ảnh hưởng quá nhiều đến lợi ích của IRGC, khiến cho lực lượng này có thể ngấm ngầm phá hoại. Trong quá khứ, cựu Tổng thống theo đường lối cải cách Mohammad Khatami thắng cử vang dội năm 1997 với sự ủng hộ to lớn của người dân, nhưng quyền lực của ông dần bị thu hẹp bởi Đại giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei và các nhân vật quân sự bảo thủ.
Lá bài khó đoán nhất hiện này chính là ông Khamenei. Tuy đồng hành như hình với bóng với IRGC nhiều năm liền nhưng mấy tháng gần đây, vị đại giáo chủ 74 tuổi cho biết ông cùng quan điểm với Tổng thống Rohani rằng mối đe dọa lớn nhất của Iran là kinh tế bất ổn. “Có thể Khamenei cũng lo ngại trước sức mạnh của IRGC và đang cố khống chế lực lượng này” - ông Ali Alfoneh, một chuyên gia về IRGC của Mỹ phân tích.
Trong một diễn biến khác, tạp chí quốc phòng Jane’s số ra ngày 8-8 cho biết qua những hình ảnh chụp từ vệ tinh, có thể thấy Iran đang xây dựng một bãi phóng tên lửa mới gần thị trấn Shahrud, cách thủ đô Tehran khoảng 100 km về phía Đông Bắc. Bãi phóng trên có thể được dùng để thử tên lửa đạn đạo.
và quét mã QR
Bình luận (0)