Thái Lan với dự án kênh đào nối 2 đại dương

Người Pháp trước đây đã cố gắng làm nhưng thất bại. Người Anh bác bỏ dự án này. Người Nhật ủng hộ dự án nhưng người Malaysia và Singapore không hào hứng vì e ngại đụng chạm đến quyền lợi riêng.

Giờ đây, sau 3 thế kỷ, dự án trên lại tiếp tục được bàn đến và lần này, đích thân đương kim Phó Thủ tướng Thái Lan Chavalit Yongchaiyudh chuẩn bị xin chính quyền chuẩn thuận cho ông làm một cuộc điều tra chi tiết về dự án đầy tham vọng này. Ông Chavalit tuyên bố Ngân hàng Phát triển Châu Á về nguyên tắc đã đồng ý hỗ trợ cho dự án này của Thái Lan, tất nhiên với điều kiện nó không vấp phải sự phản đối của các nước châu Á.

Con kênh mà Thái Lan dự định đào dự kiến sẽ dài 100 km và rộng hơn 300 m, cho phép hai chiếc tàu chở dầu khổng lồ di chuyển đồng thời từ 2 hướng khác nhau và vừa đủ sâu để tiếp nhận một chiếc tàu sân bay của Mỹ. Dự án này cần chi phí tối thiểu là 25 tỉ USD và thời gian xây dựng là 10 năm. Khi hoàn  thành, kênh Kra (tạm gọi là như vậy) sẽ lớn hơn nhiều so với các kênh đào Suez và Panama. Các nhà khoa học thậm chí tin rằng Kra sẽ là công trình xây dựng thứ 2 trên trái đất có thể được nhìn thấy từ mặt trăng sau Vạn Lý Trường Thành của Trung Quốc. Kênh đào Kra sẽ tranh giành ưu thế hiện nay của các cảng ở Malaysia và Singapore, nhưng đồng thời nó sẽ giúp phát triển các khu vực nghèo khó ở miền Nam Thái Lan và miền Bắc Malaysia. Nó cũng sẽ giúp tiết kiệm chi phí cho việc vận chuyển dầu thô từ vùng Vịnh Ba Tư đến Trung Quốc và Nhật Bản, cụ thể là các chuyến vận chuyển sẽ được rút ngắn đi từ 2 đến 5 ngày và 1.200 km,  tiết kiệm 150.000 USD/chuyến đi. Chi phí của các tàu container cũng sẽ được cắt giảm đáng kể.

Dự án được quan tâm đặc biệt khi nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc có chiều hướng tăng nhanh và khi Nhật lo lắng về sự bất ổn ở eo biển Malacca do nạn cướp biển hoành hành. Ngoài ra, eo biển Malacca cũng đang gặp tình trạng tắc nghẽn lưu thông  do bồi lắng. Là một trong những tuyến đường biển tấp nập nhất thế giới, eo biển Malacca hiện đã trở nên quá nông không thể tiếp nhận những chiếc tàu dầu hướng về Đông Á. Những chiếc tàu này hiện phải đi vòng qua phía Nam Sumatra, tức phải tốn thêm thời gian và chi phí.

Theo nhiều quan sát viên, Phó Thủ tướng Chavalit là người thật sự cần thiết cho dự án trên. Ông hiện cầm đầu một ủy ban nhà nước có thế lực và từ vài tháng qua đã tiến hành các cuộc thảo luận kín với nhiều công ty liên doanh giữa Thái Lan với nước ngoài. Nhiều đoàn đại biểu của Thái Lan đã âm thầm thăm viếng các nước Nhật, Hàn Quốc và Trung Quốc để vận động sự ủng hộ tài chính của những nước này cho dự án. Tất cả những nỗ lực này của Chavalit bắt đầu từ khi một tổ chức tư nhân của Nhật, Global Infrastructure Fund, đã tài trợ cho việc tiến hành nghiên cứu khả thi dự án này cách đây vài năm. Nói về phản ứng của Malaysia và Singapore, ông Chavalit cho rằng thủ tướng của hai nước này đã không đưa ra những phản đối nghiêm trọng đối với dự án trên của Thái Lan. Giới doanh nghiệp của Malaysia thậm chí tin rằng dự án không chỉ  có lợi cho Thái Lan mà còn cho cả Malaysia và Singapore. Tuy nhiên, những người phản đối dự án cho rằng có thể Malaysia và Singapore “bằng mặt mà chẳng bằng lòng”. Về phần mình, ông Chavalit hy vọng dự án sẽ đóng góp cho nền kinh tế Thái Lan và biến nước này thành một trung tâm dịch vụ công nghiệp lớn. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế bày tỏ hoài nghi đối với khả năng dự án trên sẽ đưa Thái Lan lên vị trí mới, như trường hợp của Panama với kênh đào Suez vậy.