Ra đường phải có giấy tờ tùy thân

Sau bài viết "Đi uống cà phê, bị gom về trung tâm" đăng trên Báo Người Lao Động ngày 28-9, nhiều bạn đọc đã bày tỏ sự lo ngại nếu trường hợp tương tự xảy ra với bản thân, cần phải làm như thế nào?

"Uống cà phê cũng phải đem giấy tờ tùy thân sao?"

Có ý kiến bạn đọc cho rằng việc mỗi khi đi ra đường bắt buộc phải đem giấy tờ tùy thân là điều… đến nay mới biết, nhất là với giới trẻ. "Trời đất ơi! Riết rồi không thể tin nổi, đi uống cà phê cũng phải đem theo giấy tờ tùy thân nữa sao?" - bạn đọc Tư Xe thốt lên. Còn bạn đọc Thông nói vui: "Kiểu này chắc có ngày tôi cũng bị gom vào Trung tâm Hỗ trợ xã hội (TTHTXH) luôn quá".

Một điều mà nhiều người lo ngại là với tình trạng trộm cắp, cướp giật thường xảy ra, việc đem theo giấy tờ tùy thân cũng sẽ khá phiền toái. Bạn đọc Quang phân tích: "Thật sự thì có những thứ thuận tiện và rất không thuận tiện cho mỗi khi ra đường là phải mang theo đủ thứ giấy tờ. Bởi nếu bất cẩn mà làm mất một trong số những giấy tờ ấy, khi đi làm lại, tùy theo mỗi loại giấy mà bị "hành" theo nhiều cách khác nhau. Sợ bị "hành" cũng là một trong những lý do mà mọi người không muốn mang theo giấy tờ bên mình".

Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cho rằng nước nào cũng có quy trình câu lưu người không có nhân thân rõ ràng, không có giấy tờ tùy thân. Điều quan trọng là khi giữ người phải tiến hành đúng quy định của pháp luật và khi có người bảo lãnh với đầy đủ giấy tờ cần thiết, phải giải quyết cho về ngay.

Chị Nguyễn Thị Tuyết Nhung và Ngô Thị Kiều sau khi được cho về nhà chiều 27-9 Ảnh: ND

Không xuất trình CMND, có thể bị xử phạt

Về câu hỏi có quy định bắt buộc phải đem theo giấy tờ tùy thân khi ra đường hay không, luật sư Nguyễn Thành Công (Đoàn Luật sư TP HCM) cho biết công dân từ 14 tuổi trở lên khi rời khỏi nơi cư trú của mình phải đem theo CMND hoặc thẻ căn cước công dân và phải xuất trình khi người có thẩm quyền yêu cầu. Vấn đề này được quy định tại khoản 1, điều 7 Nghị định 05/1999. Trường hợp không xuất trình CMND khi người có thẩm quyền yêu cầu thì bị xử phạt từ 100.000-200.000 đồng (điều 9 Nghị định 167/2013).

Luật sư Công phân tích theo quy định nêu trên, hành vi không đem theo CMND khi rời khỏi nơi cư trú là trái pháp luật và có thể bị xử lý hành chính. Tuy nhiên, vì không có CMND mà bị lưu giữ tại công an phường rồi chuyển đến TTHTXH theo dạng đối tượng vô gia cư, như trường hợp 2 cô gái đi uống cà phê và bị "gom" vào TTHTXH xảy ra ở phường Tam Bình, quận Thủ Đức là chưa bảo đảm quy trình xử lý theo luật định, trái quy định pháp luật. Trước tiên, để xác định đối tượng là vô gia cư (không có nơi cư trú, không có người thân và không có giấy tờ tùy thân...) theo điều 25 Nghị định 136/2013, cơ quan có thẩm quyền phải xác định tại cơ quan công an địa phương nơi đương sự có hộ khẩu thường trú, nơi cư trú trước đây. Sau khi đủ cơ sở kết luận là người vô gia cư mới thực hiện thủ tục đưa người đó vào TTHTXH.

"Việc người dân không đem theo CMND rồi bị đưa vào TTHTXH nếu không thực hiện một cách cẩn trọng sẽ dễ dẫn đến tình trạng lộng quyền của các cơ quan chức năng, gây hoang mang trong dân chúng, làm mất đi tính ổn định về trật tự xã hội" - luật sư Công nói.