Thận trọng khi thay đổi chính sách

Các chính sách được điều chỉnh, ban hành phù hợp sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển; ngược lại sẽ là rào cản, gây khó khăn, thậm chí đảo lộn trật tự đời sống xã hội được thiết lập trước đó, tác động tiêu cực đến người dân, xã hội. Đặc biệt là các cải cách, thay đổi theo kiểu bớt cái này nhưng lại thêm cái kia một ít mà không làm thay đổi bản chất vấn đề. Khi mới nhìn vào thì thấy có cải cách, thay đổi tuy nhiên về bản chất không thay đổi, thậm chí còn làm phức tạp, bất hợp lý hơn.

Việc thay đổi cơ chế, chính sách thường gặp trong các quy định về giấy tờ công dân; điều kiện, tiêu chuẩn về điều chuyển, bổ nhiệm cán bộ hay quy chế đào tạo, thi cử trong giáo dục đào tạo. Nhiều trường hợp cải cách theo kiểu nới tiêu chuẩn này nhưng lại siết tiêu chuẩn kia, thậm chí có vấn đề qua nhiều lần cải cách, thay đổi, cải tiến nhưng quay lại như ban đầu gây ra nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực hiện dẫn đến gây bức xúc trong nhân dân. Điển hình là quy định mẫu giấy khai sinh cho trẻ em trước năm 2008 dùng giấy khổ A4, sau đổi lại chỉ bằng 1/2 tờ A4, đến nay lại quay lại sử dụng khổ giấy A4... Hay như tiêu chí về thi chuyển ngạch, nâng ngạch cũng thường xuyên thay đổi theo từng năm, theo kiểu năm nay bỏ tiêu chí này, bổ sung tiêu chí kia, nhất là có sự thay đổi về nhân sự, người đứng đầu đã ảnh hưởng đến trật tự, cơ chế đã tương đối ổn định trước đó. Việc thay đổi chính sách sẽ dẫn đến người này gặp may do điều kiện, chính sách thay đổi nhưng người kia lại thiệt thòi gây ra nghi ngờ, xôn xao trong dư luận một cách không cần thiết.

Vì vậy, để vừa thực hiện tốt cải cách, đổi mới vừa bảo đảm các cơ chế, chính sách đã tương đối ổn định, phát huy hiệu quả trước đó cần xây dựng cơ chế phản biện chính sách thiết thực, hiệu quả và khoa học. Điều này tránh tình trạng khi có sự thay đổi người đứng đầu là các cơ chế, chính sách thay đổi theo mặc dù không có cơ sở khoa học và thực tiễn. Từ đó sẽ hạn chế tình trạng tùy tiện, lạm quyền khi ban hành các cơ chế, chính sách chưa phù hợp, đồng thời cũng là biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng cục bộ, lợi ích nhóm ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước.