Tổng thống Joe Biden đặt hoa tại phù điêu cố Thượng nghị sĩ John McCain

Sau khi kết thúc buổi gặp gỡ với các nhà lãnh đạo Việt Nam vào lúc hơn 15 giờ ngày 11-9, xe của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã dừng trên đường Thanh Niên, gần khu vực đặt phù điêu cố Thượng nghị sĩ John McCain bên hồ Trúc Bạch, quận Ba Đình, TP Hà Nội.

Tổng thống Joe Biden đặt hoa tại phù điêu cố Thượng nghị sĩ John McCain. Ảnh: Reuters

Đi cùng Tổng thống Joe Biden có: Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, ngài John Kerry, Đặc phái viên của Tổng thống về biến đổi khí hậu, và một số thành viên khác.

Tổng thống Joe Biden đi bộ đến trước phù điêu. Ông cúi đầu tưởng niệm, bày tỏ lòng kính trọng với cố Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain. 

Sau đó, ông chào hai sĩ quan hải quân, lục quân Mỹ đứng hai bên phù điêu theo nghi thức chào trong quân đội.

Lễ tưởng niệm diễn ra khoảng 10 phút, sau đó đoàn xe đưa Tổng thống Joe Biden ra sân bay Nội Bài, kết thúc chuyến thăm Việt Nam.

Trước đó, khi cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gặp mặt báo chí sau buổi hội đàm, tuyên bố hai nước xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì Hòa bình, Hợp tác và Phát triển bền vững chiều 10-9, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhắc đến cố Thượng nghị sĩ John McCain.

"Tất cả những tiến triển trong nhiều năm qua đòi hỏi nỗ lực của các nhà lãnh đạo của cả hai nước, bao gồm cả người bạn của tôi hôm nay, cựu thượng nghị sĩ và cũng là cựu ngoại trưởng Mỹ, đó là ông John Kerry, Đặc phái viên của Tổng thống về biến đổi khí hậu. Và cũng phải kể đến một người bạn nữa dù ông không còn ở đây với chúng ta ngày hôm nay, người mà tôi sẽ tới thăm ở phù điêu tưởng niệm ngày mai, đó là cố Thượng nghị sĩ John Mc Cain.

Họ cũng như tôi và nhiều người khác thấy rõ những lợi ích mà chúng ta gặt hái được khi cùng nhau vượt qua quá khứ đau thương. Sự hợp tác của chúng ta trên những vấn đề đau thương này cũng như việc tạo dựng một di sản mới, một di sản của nền hòa bình và thịnh vượng chung là một minh chứng cho sự tự cường và tinh thần của hai dân tộc chúng ta. Đây cũng là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng, những gì chúng ta đạt được khi có thể vượt lên một quá khứ đau thương để đón nhận những bước tiến của tương lai, dựa trên sự thống nhất và đoàn kết của hai dân tộc" - Tổng thống Joe Biden bày tỏ.

Trong đám tang Thượng nghị sĩ John McCain cách đây 5 năm, Tổng thống Joe Biden đã chia sẻ ông "luôn coi John McCain là một người anh em".

Địa điểm đặt phù điêu cố Thượng nghị sĩ John McCain bên hồ Trúc Bạch, Hà Nội, là nơi chiếc máy bay của thiếu tá phi công hải quân Mỹ John McCain bị bắn rơi ngày 26-10-1967. 

Là cựu binh Mỹ tham chiến tại Việt Nam, Thượng nghị sĩ John McCain sau này trong nhiều thập kỷ đã ủng hộ mạnh mẽ mối quan hệ Mỹ - Việt Nam, ông đã có những đóng góp tích cực cho việc thúc đẩy sự hòa giải và hợp tác hữu nghị giữa hai nước.

Lúc sinh thời, Thượng nghị sĩ McCain rất "tự hào" được Việt Nam dựng phù điêu bên hồ Trúc Bạch, nơi máy bay của ông bị Việt Nam bắn rơi và thiếu tá phi công hải quân McCain bị bắt trong chiến tranh. Ông chỉ đề nghị phía Việt Nam chỉnh sửa cho chính xác ông là "phi công của hải quân Mỹ" chứ không phải là "phi công của không lực Mỹ" và cũng mong TP Hà Nội quan tâm giữ gìn vệ sinh quanh tấm bia này.

Thượng nghị sĩ McCain đã đến thăm phù điêu nhiều lần trong khoảng 25 chuyến thăm Việt Nam từ năm 1985 đến năm 2017. Mỗi lần thăm Việt Nam, ông thường dẫn các thượng nghị sĩ và bạn bè của ông tới để "khoe" về phù điêu này. Ông qua đời vào ngày 25-8-2018.

Một số hình ảnh do Reuters ghi nhận về việc Tổng thống Mỹ Joe Biden đặt hoa tưởng niệm Thượng nghị sĩ John McCain tại phù điêu bên hồ Trúc Bạch: