Trường ĐH được thành lập doanh nghiệp

Tại điều 14 của dự thảo Luật Sửa đổi một số điều của Luật Giáo dục ĐH nêu rõ: Cho phép các cơ sở giáo dục ĐH được thành lập doanh nghiệp (DN), công ty.

Thương mại hóa kết quả nghiên cứu

Theo bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH - Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), mục đích là nhằm thúc đẩy nghiên cứu khoa học ứng dụng vào thực tế chứ không phải kinh doanh. Bà Phụng cho hay đây là thể chế hóa tư tưởng trong Nghị quyết 19-2017/NQ-CP của Chính phủ là có cơ chế chính sách và tạo điều kiện thuận lợi để thành lập DN đa sở hữu trong các trường ĐH.

Việc được phép thành lập doanh nghiệp giúp các trường ĐH tự chủ hơn trong chuyển giao nghiên cứu khoa học

Ảnh: TẤN THẠNH

"Nếu để các nhà khoa học tự thương mại hóa kết quả nghiên cứu của mình thì chắc là hiệu quả không cao. Bởi các nhà khoa học không được đào tạo về việc làm kinh doanh. Vì vậy cần phải có cơ chế DN để giúp đỡ họ chuyển tải kết quả nghiên cứu trong quá trình ứng dụng vào thực tế. Từ kết quả thương mại hóa sẽ thúc đẩy các nhà nghiên cứu tìm tòi, sáng chế nghiên cứu những lĩnh vực theo yêu cầu của thị trường, có thể bán được kết quả của mình" - bà Phụng nói.

Bà Vũ Thị Lan Anh - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật Hà Nội, thành viên ban soạn thảo dự thảo Luật Giáo dục ĐH sửa đổi - chia sẻ hiện nay tại Việt Nam, một số trường ĐH đã có DN hoạt động và ứng dụng rất tốt sản phẩm khoa học - công nghệ, nghiên cứu của mình.

"Khi nghiên cứu sửa đổi một số điều của Luật Giáo dục ĐH, Bộ GD-ĐT và ban soạn thảo đã kết hợp, phát huy những mặt tích cực của Luật Giáo dục ĐH năm 2012, Nghị quyết 19 và kinh nghiệm hoạt động của các trường ĐH ở nhiều quốc gia trên thế giới. Quy định mới này sẽ tạo hành lang pháp lý thông thoáng, tạo điều kiện tốt hơn cho các trường ĐH ứng dụng sản phẩm khoa học - công nghệ phục vụ cho sự phát triển của đất nước" - bà Lan Anh cho hay.

Tạo đà cho các trường ĐH

Một giảng viên của ĐHQG Hà Nội nhấn mạnh trong khi liên kết giữa trường ĐH và DN ở Việt Nam để chuyển giao những kết quả nghiên cứu vào cuộc sống vừa yếu lại vừa thiếu thì việc trường ĐH tự thành lập công ty để "bật đèn xanh" và tăng tốc quá trình chuyển giao này là một động thái đáng mừng. Nhiệm vụ của các trường ĐH là đào tạo, nghiên cứu khoa học và ứng dụng các thành tựu của khoa học - công nghệ vào công cuộc dựng xây đất nước.

Hai nhiệm vụ đầu chúng ta đã làm khá tốt nhưng nhiệm vụ thứ ba còn nhiều hạn chế, việc ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học vào cuộc sống ở các trường ĐH nước ta hiện nay còn rất khiêm tốn. Vì thế, việc tăng cường chuyển giao tri thức từ trường ĐH vào cuộc sống sẽ là một giải pháp lớn, tạo đà phát triển cho chính mỗi trường ĐH.

Theo PGS Lê Hữu Lập, nguyên Phó Giám đốc Học viện Bưu chính Viễn thông, Chính phủ đã ban hành Nghị định 115 về DN khoa học - công nghệ trao quyền tự chủ cho các đơn vị khoa học - công nghệ, tuy nhiên thị trường khoa học - công nghệ thật sự rất khó khăn vì cơ chế chưa rõ ràng.

Kinh nghiệm thương trường của các giảng viên cũng rất hạn chế, hệ thống thuế phức tạp, áp đặt và chưa có ưu đãi đáng kể cho hoạt động ứng dụng khoa học cũng như chuyển giao công nghệ đã khiến các công ty hoạt động rất khó khăn. "Việc đồng ý cho các trường thành lập DN là rất tốt và nếu quy định này được thể hiện trong luật thì tôi tin các DN sẽ thành công" - ông Lập cho hay.