Trường học thân thiện từ... nhà vệ sinh

Theo số liệu thống kê, chỉ tính riêng trên địa bàn TP Hạ Long, đến nay gần như 100% các trường học đều đã có nhà vệ sinh kiên cố, có hệ thống bơm nước và hệ thống van xả nước đạt chuẩn, có điện để thắp sáng, những ô thoáng để đảm bảo thông gió v.v... Dạo quanh một số trường tiểu học trên địa bàn TP Hạ Long, như: Trường Tiểu học Hạ Long, Tiểu học Trần Hưng Đạo, Tiểu học Quang Trung v.v... điều mà chúng tôi ghi nhận được là hầu hết nhà vệ sinh trong các ngôi trường này đều thoáng mát, sạch sẽ, không còn cảnh bừa bãi, nhếch nhác như những năm trước đây.

 Các khu nhà vệ sinh đều được bố trí hợp lý, khu vệ sinh nam, nữ riêng, có bồn, vòi nước rửa tay, xà phòng... để phục vụ các em học sinh. Đối với những trường có khu nhà vệ sinh tách riêng khỏi khu lớp học, nhà trường đều đầu tư các mái che nối liền từ các phòng học đến các khu nhà vệ sinh, giúp các em đi lại thuận tiện, không bị mưa, nắng.

Đặc biệt, với những ngôi trường cao tầng mới được đầu tư xây dựng trong những năm gần đây, các khu vệ sinh cho học sinh, giáo viên đều được thiết kế khá hiện đại. Phần lớn các khu nhà vệ sinh đều được bố trí liên hoàn, khép kín cùng với các dãy phòng học. Các thiết bị lắp đặt ở nhà vệ sinh cũng được đầu tư hiện đại hơn so với trước đây…

Đây là một thực tế đáng mừng! Thế nhưng việc đầu tư thiết bị chỉ mới là "điều kiện cần", để có những khu vệ sinh trường học văn minh, lịch sự, còn nhiều yếu tố khác nữa, mà trước hết là việc làm thế nào để chúng luôn sạch sẽ, các thiết bị không bị hỏng hóc, xuống cấp v.v... Để làm được điều này, việc nhắc nhở, giáo dục các em ý thức tự giác giữ gìn môi trường chung, trong đó có việc giữ gìn môi trường nhà vệ sinh, đã được các trường học rất quan tâm. Ngoài ra, với điều kiện hiện nay, hầu như ở các trường học đều có thuê lao công phụ trách công việc dọn dẹp nên các nhà vệ sinh luôn sạch sẽ, thoáng mát (Kinh phí chi trả chủ yếu là từ nguồn đóng góp của phụ huynh học sinh và qua tài trợ ủng hộ của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đóng trên địa bàn)...

Và vẫn còn những "vùng tối"...

Nếu hình ảnh những nhà vệ sinh trường học tươm tất, sạch sẽ ở nhiều trường học như những "vùng sáng" trong phong trào xây dựng "Trường học thân thiện, học sinh tích cực" thì vẫn còn nhiều "vùng tối"… Qua tìm hiểu thực tế, chúng tôi thấy ở một số nơi trên địa bàn tỉnh hiện nay, nhất là những trường tiểu học, THCS nông thôn, vùng sâu, vùng xa v.v... khu vệ sinh dành cho học sinh vẫn chưa thực sự đảm bảo, chưa thực "thân thiện" với các em học sinh…

Có nhiều nguyên nhân, có thể do điều kiện địa phương còn nghèo, nên việc đầu tư xây mới, tu sửa, quản lý nhà vệ sinh trong trường học v.v... còn hạn chế. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường học, mặc dù cơ sở vật chất được đầu tư khang trang, khu nhà vệ sinh được xây dựng khá kiên cố, nhưng vấn đề giữ gìn vệ sinh chung vẫn còn nhiều mặt chưa tốt. Thể hiện rõ nhất là trong công tác quản lý, dọn dẹp và bảo vệ các thiết bị được lắp đặt trong nhà vệ sinh. Không ít trường vẫn còn để xảy ra tình trạng các thiết bị lắp đặt trong nhà vệ sinh, như: Bồn nước rửa tay, vòi nước v.v... hỏng hóc, han rỉ lâu ngày mà không được sửa chữa.

 Cùng với đó, ở một số trường, việc tuyên truyền, giáo dục ý thức cho học sinh về điều này chưa thực sự được quan tâm. Một số trường chỉ phát động giữ gìn môi trường xanh - sạch - đẹp một cách chung chung, hoặc có phân công dọn dẹp vệ sinh thì cũng chỉ chú ý nhiều tới "bộ mặt" của trường, như sân trường, lớp học v.v... mà lại quên mất một nơi quan trọng nhất là nhà vệ sinh cho các em.

Một chị lao công đang làm việc tại một trường tiểu học lớn trên địa bàn tỉnh kể chúng tôi nghe về công việc của mình đã phải than thở: Khổ nhất là dọn nhà vệ sinh! Mặc dù, một ngày chị dọn dẹp khu vệ sinh đến 4-5 lần nhưng nhà vệ sinh vẫn bốc  mùi… Bởi lẽ, nhiều em học sinh vào nhà vệ sinh "giải quyết vấn đề" xong là chạy ra, không để ý đến việc dội nước... "-Thế nhưng mình tôi làm sao mà chạy theo nhắc từng em một được! Phải là nhà trường, các thầy cô thực sự chú ý, quan tâm dạy dỗ thì mới tạo cho các em tính tự giác được!" - Chị nói.
 
Chuyện nhà vệ sinh trong trường học, mới nghe có vẻ như là "chuyện nhỏ" nhưng ngẫm nghĩ kỹ lại không hề nhỏ chút nào. Nó liên quan đến việc giữ gìn sức khỏe cho học sinh và cả về mỹ quan của trường. Nói cách khác, một môi trường học đường thân thiện phải là nơi mà ở đó nhà vệ sinh đảm bảo sạch sẽ, đúng tiêu chuẩn. Mong rằng trong phong trào "Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực" thì vấn đề vệ sinh nhà vệ sinh cho học sinh càng phải được quan tâm hơn bao giờ hết.