Các “ông lớn” nợ hơn 1,5 triệu tỉ đồng

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng vừa có báo cáo gửi Quốc hội về tình hình tài chính và kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2013 của các doanh nghiệp (DN) do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và DN có cổ phần, vốn góp của nhà nước.

Nợ phải trả tăng 9%

Hiện có 796 DN nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Trong đó có 8 tập đoàn kinh tế (TĐ); 100 tổng công ty (TCT); 25 công ty TNHH MTV hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con; 309 công ty TNHH MTV độc lập hoạt động trong lĩnh vực cung ứng dịch vụ, sản phẩm công ích; 354 công ty TNHH MTV độc lập hoạt động sản xuất, kinh doanh thương mại.

Tổng nợ phải thu khó đòi của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản hiện lên đến 890 tỉ đồng

Tính đến thời điểm kết thúc năm tài chính 2013, các TĐ, TCT có tổng nợ phải thu là 298.645 tỉ đồng (bằng 11,3% tổng tài sản), trong đó nợ phải thu khó đòi là 10.329 tỉ đồng. Cụ thể, nợ phải thu khó đòi của TĐ Công nghiệp Than - Khoáng sản: 890 tỉ đồng, TCT Cảng Hàng không: 678 tỉ đồng, TCT Lương thực Miền Bắc: 430 tỉ đồng, TCT Hàng hải: 417 tỉ đồng, TCT Đường sắt: 307 tỉ đồng, TĐ Viễn thông Quân đội: 287 tỉ đồng, TCT Lắp máy: 269 tỉ đồng, TCT Thương mại Sài Gòn: 251 tỉ đồng, TCT Hàng không: 195 tỉ đồng, TCT Máy động lực và máy nông nghiệp: 184 tỉ đồng, TĐ Điện lực: 173 tỉ đồng, TCT Cà phê: 172 tỉ đồng, TCT Sông Đà: 150 tỉ đồng, TĐ Hóa chất: 143 tỉ đồng, TĐ Cao su: 76 tỉ đồng, TĐ Dệt may: 56 tỉ đồng…

Đối với các công ty mẹ, tổng nợ phải thu khó đòi là 4.482 tỉ đồng, tăng 7,7% so với thực hiện năm 2012. Cụ thể, Công ty mẹ - TCT Lắp máy Việt Nam: 570 tỉ đồng, công ty mẹ - TCT Cảng hàng không: 354 tỉ đồng, công ty mẹ - TĐ Công nghiệp Than - Khoáng sản: 309 tỉ đồng, công ty mẹ - TCT Hàng hải: 268 tỉ đồng, công ty mẹ - TCT Lương thực Miền Bắc: 249 tỉ đồng, công ty mẹ - TĐ Viễn thông Quân đội: 236 tỉ đồng, công ty mẹ - TCT Thương mại Sài Gòn: 222 tỉ đồng, công ty mẹ - TCT Cà phê Việt Nam: 122 tỉ đồng, công ty mẹ - Công ty TNHH MTV Dược Sài Gòn: 100 tỉ đồng…

Đáng chú ý, báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy năm 2013, các TĐ, TCT có tổng số nợ phải trả là 1.514.915 tỉ đồng, tăng 9% so với năm 2012. Hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu bình quân năm 2013 là 1,45 lần; có 41 TĐ, TCT tỉ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở hữu lớn hơn 3 lần.

Nợ nước ngoài trên 500.000 tỉ đồng

Cũng theo Bộ Tài chính, nợ vay từ các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng của các TĐ, TCT là 489.260 tỉ đồng, tăng 12,3% so với thực hiện năm 2012. Một số TĐ, TCT có số nợ vay từ ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng tương đối lớn như: TĐ Điện lực: 78.583 tỉ đồng, TĐ Công nghiệp Than - Khoáng sản: 49.566 tỉ đồng, TCT Hàng hải: 47.627 tỉ đồng,; TCT Sông Đà: 20.357 tỉ đồng, TCT Xi măng: 16.483 tỉ đồng...

Ngoài ra, nợ nước ngoài của các TĐ, TCT là 325.936 tỉ đồng (vay ngắn hạn là 36.150 tỉ đồng; vay dài hạn là 289.785 tỉ đồng). Trong đó vay lại vốn ODA của Chính phủ là 125.061 tỉ đồng; vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh 122.543 tỉ đồng; còn lại các TĐ, TCT tự vay, tự trả.

Riêng nợ vay nước ngoài của các công ty mẹ là 194.496 tỉ đồng. Trong đó, công ty mẹ - TĐ Điện lực là 114.577 tỉ đồng, công ty mẹ - TĐ Công nghiệp Than - Khoáng sản là 17.653 tỉ đồng, công ty mẹ - TCT Hàng không là 29.205 tỉ đồng, công ty mẹ - TĐ Dầu khí quốc gia là 17.147 tỉ đồng và công ty mẹ - TCT Cảng Hàng không là 8.522 tỉ đồng.

Phân tích từ báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy hệ số nợ tổng quát (tổng nợ phải trả/tổng nguồn vốn) bình quân là 0,57 lần (công ty mẹ là 0,56 lần); hệ số khả năng thanh toán tổng quát (tổng tài sản/tổng nợ phải trả) bình quân năm 2013 là 1,74 lần (công ty mẹ là 0,44 lần). “Chỉ số trên cho thấy các TĐ, TCT đang hoạt động phụ thuộc phần lớn vào nguồn vốn vay” - Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đúc kết.

Trên tổng thể, Bộ Tài chính nhận định hầu hết các DN vẫn duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, đóng góp nguồn thu cho ngân sách nhà nước, giữ vững mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô năm 2013.