GDP giảm 0,06%, CPI tăng 0,3%

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chủ trì cuộc họp báo công bố Quyết định 21/2009/QĐ-TTg về giá bán điện năm 2009 và các năm 2010-2012 theo cơ chế thị trường vào sáng 17-2. Theo đó, năm 2009, giá điện bình quân 948,5 đồng/kWh, tăng 8,92% so với giá điện bình quân năm 2008.

Tác động tương đối nhỏ

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Hữu Hào phân tích: Tác động của việc tăng giá điện đến toàn bộ nền kinh tế là tương đối nhỏ, tổng số tiền chênh lệch do tăng giá bán điện trong toàn năm 2009 là 6.400 tỉ đồng, bằng 0,35% GDP dự kiến năm 2009. Do tăng giá điện, ước tính sẽ làm giảm tốc độ tăng GDP năm 2009 khoảng 0,05%-0,06%, tăng CPI khoảng 0,25%-0,3%.

Dự kiến giá điện cho sản xuất tăng khoảng 6%-7,5%. Các ngành sản xuất phải trả thêm khoảng 2.300 tỉ đồng tiền điện. Một số ngành công nghiệp sản xuất 3 ca với chi phí tiền điện cao, giá thành sản phẩm sẽ tăng thêm khoảng 3%-4%; các ngành cán thép, xi măng giá thành sẽ tăng thêm khoảng 0,35%-0,4%... Như vậy, chi phí tăng thêm cho các ngành sản xuất phổ biến ở mức dưới 1% giá thành, cá biệt có một số sản phẩm chi phí này ở mức tối đa khoảng 3%-4%.

Công nhân Công ty Điện lực TPHCM kéo lưới điện tại quận 2 - TPHCM sáng 17-2. Ảnh: T. THẠNH

Về ảnh hưởng đến chi tiêu của Nhà nước, dự kiến giá bán điện cho khối hành chính sự nghiệp tăng khoảng 10%, tổng chi phí tiền điện tăng thêm do tăng giá điện của các cơ quan hành chính sự nghiệp trong năm 2009 khoảng 300 tỉ đồng.

Giá điện bình quân cho sinh hoạt dự kiến tăng khoảng 13%, sẽ làm tăng tiêu dùng cuối cùng của cá nhân năm 2009 khoảng 0,3%-0,35%, tăng chi tiêu của các hộ gia đình thêm khoảng 3%. Do giá điện cho 50 kWh đầu tiên vẫn được giữ ở mức thấp để thực hiện chính sách bù giá, tất cả các hộ nghèo và hộ có thu nhập thấp có mức dùng điện dưới 50 kWh/tháng, tiền điện hằng tháng phải trả chỉ tăng thêm tối đa 2.500 đồng. Hộ dùng nhiều - trên 400 kWh/tháng, sẽ phải trả thêm 32.000 đồng.

“Ảnh hưởng của việc tăng giá điện có mức độ khác nhau nhưng không nhiều, bình quân của khối sản xuất kinh doanh chừng 1%. Một số nhóm có ảnh hưởng lớn, các bộ-ngành sẽ báo cáo Chính phủ để kịp thời tháo gỡ khó khăn” - Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Văn Hiếu nói.

Năm 2010, giải quyết hai “lô cốt” điện, than

Trên cơ sở thực hiện của năm 2009, từ năm 2010, việc xây dựng và điều chỉnh giá bán điện sẽ thực hiện theo cơ chế thị trường, tức là “có lên, có xuống”, chứ không chỉ có tăng như những năm qua. Theo đề án kích cầu, đến đầu năm 2010 sẽ điều chỉnh cho năm tiếp theo theo cơ chế đầu vào.

Việc tăng giá điện vào thời điểm này, theo một số chuyên gia, làm giảm giá trị gói kích cầu, vậy sao không tính đến thời điểm cuối năm? Phải chăng chính sách kinh tế của Chính phủ có sự mâu thuẫn? Thứ trưởng Trần Văn Hiếu cho biết việc điều chỉnh không thể dừng được, lẽ ra đã phải thực hiện từ giữa năm 2008. Ông Đỗ Hữu Hào giải thích thêm, thời điểm tăng giá đã được Chính phủ lựa chọn kỹ. VN đang trong thiểu phát, phải kích thích sản xuất, khi tăng giá điện, các ngành phải tăng năng suất, tiết kiệm, giảm chi phí.

“Tăng giá điện không mâu thuẫn với kích cầu. Điều chỉnh giá điện không hề mâu thuẫn với mục tiêu chống suy giảm kinh tế. Chúng ta không thể lùi việc đưa giá điện theo cơ chế thị trường. Lạm phát năm ngoái là do nền kinh tế hoạt động kém hiệu quả, một phần vì tồn tại hệ thống giá cả còn bao cấp, trong đó có điện, than” – Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải khẳng định.

Từ năm 2009, giá điện căn cứ vào giá nguyên liệu đầu vào, song giá dầu thô hiện đang tiệm cận mức 40 USD/thùng, than chỉ tăng giá 27%. Vậy giá thành của 1 kWh điện chỉ tăng 7,59% chứ không phải 8,92%? Trả lời thắc mắc này, ông Đỗ Hữu Hào cho rằng giá xăng dầu rất khó lường. Nếu tính đúng, đủ thì giá điện phải tăng 10,5%. Ông Hào cho biết từ năm 2010, hai “lô cốt” cuối cùng là điện, than sẽ được điều hành theo giá thị trường.

Thứ trưởng Đỗ Hữu Hào cho rằng mục tiêu chính của việc điều chỉnh giá điện nhằm từng bước làm cho giá điện phản ánh đúng chi phí sản xuất kinh doanh. Qua đó, đưa ra tín hiệu đúng cho việc thu hút đầu tư vào ngành điện. Đồng thời, việc tiêu dùng điện của doanh nghiệp và người dân cũng phải tiết kiệm hơn. Theo tính toán, các ngành sản xuất và tiêu dùng của VN có thể tiết kiệm từ 8%-30%, trước mắt cả nước tiết kiệm 8% đã tương đương một nhà máy điện 800 megawatt. Tăng thu từ tăng giá điện năm 2009 khoảng 6.400 tỉ đồng. Trong khi đó, nhu cầu đầu tư của ngành điện mỗi năm tới 5 tỉ USD. Do đó, điều chỉnh giá sẽ kích thích các nhà đầu tư vào ngành điện. Bản thân Tập đoàn Điện lực VN (EVN) không thể bảo đảm ngay năm nay hay năm tiếp theo đủ điện, mà phải mất 4-5 năm tới.