Hài hòa lợi ích cho doanh nghiệp

Ông CHU TIẾN DŨNG, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM (HUBA):

Cần thêm nhiều chính sách đột phá

Cộng đồng doanh nghiệp (DN) tại TP HCM thông qua HUBA đã đóng góp tích cực vào việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, môi trường kinh doanh ở TP với những chính sách ngày càng đồng bộ, thuận lợi cho sự phát triển sản xuất - kinh doanh của DN. Hằng tháng, hằng quý, HUBA thường xuyên tổng hợp khó khăn, vướng mắc và đề xuất với chính quyền TP hoàn thiện các cơ chế, chính sách để tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho DN.

Diễn đàn Cà phê thứ bảy do HUBA tổ chức là nơi để DN và lãnh đạo chính quyền các cấp có điều kiện giao lưu, nắm bắt tình hình hoạt động của DN, kịp thời tiếp nhận và giải quyết khó khăn, vướng mắc cho DN cũng như tiếp thu các đề xuất để hoàn thiện thể chế, chính sách, môi trường kinh doanh. Diễn đàn cũng là nơi giúp các DN trao đổi, hợp tác với nhau để nâng cao năng lực cạnh tranh và cùng phát triển.

Nhờ đó mà hơn 1 năm qua, TP HCM đã có nhiều quyết sách thúc đẩy phát triển DN, như: Quyết định về chương trình hành động của TP nhằm thực hiện Nghị quyết 35 của Chính phủ về phát triển DN đến năm 2020; Quyết định về chương trình hỗ trợ DN nhỏ và vừa đổi mới, sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế; Quyết định về xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp; các quyết định về chương trình hỗ trợ vốn vay kích cầu để đổi mới công nghệ, chương trình hỗ trợ lãi vay để đầu tư phát triển sản phẩm công nghiệp hỗ trợ…

Tuy nhiên, thời gian tới, TP HCM cần có thêm nhiều chính sách có tính đột phá hơn nữa về quy hoạch, đất đai và tiếp cận đất đai theo hướng chi phí thấp, hạ tầng hoàn chỉnh, đồng bộ để giúp DN có điều kiện mở rộng quy mô sản xuất cũng như thu hút đầu tư mới. TP HCM cần có giải pháp để phát triển các nguồn nguyên liệu ổn định cho sản xuất của các ngành, đặc biệt là đối với 4 ngành công nghiệp mũi nhọn và 2 ngành công nghiệp truyền thống của TP.

Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ cũng cần thật cụ thể để đào tạo đội ngũ doanh nhân, cán bộ quản lý chuyên nghiệp, đội ngũ công nhân lành nghề... Đặc biệt, về mặt chiến lược, từ việc xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, TP cần tiến tới xây dựng hoàn chỉnh hệ sinh thái kinh doanh một cách đồng bộ, tạo thuận lợi cho DN phát triển nhanh.

Cộng đồng doanh nghiệp đã có nhiều đóng góp cùng TP HCM thực hiện các mục tiêu phát triển. Trong ảnh: Sản xuất tại Công ty TNHH MTV Giày dép Vĩnh Phong (quận Bình Tân) Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Ông NGUYỄN TUẤN QUỲNH, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Doanh nhân trẻ TP HCM (YBA):

Hoàn toàn có thể đóng góp, hợp tác

Bài toán đô thị là một trong những vấn đề nan giải nhất hiện nay của TP HCM. Cụ thể, thực hiện chỉ tiêu 100% dân số được cung cấp nước sạch đúng tiêu chuẩn; thực hiện thành công chương trình đột phá chống ngập nước đô thị; giải quyết tốt vấn đề nhà ở cho người dân, nhất là người thu nhập thấp, người nghèo; mạnh tay với các tệ nạn xã hội vốn gây nhức nhối trong đời sống xã hội, gây bất an cho người dân và du khách… là những vấn đề cần phải giải quyết để TP HCM trở thành TP đáng sống.

Một mục tiêu quan trọng nữa của TP HCM là trở thành một TP hiện đại, hay nói cách khác là TP thông minh. Để thực hiện 2 mục tiêu quan trọng này, doanh nhân, DN của TP hoàn toàn có thể đóng góp, hợp tác với chính quyền để cùng đầu tư công sức, trí tuệ và tài chính.

Theo tính toán, từ nay đến năm 2030, TP HCM cần khoảng 44 tỉ USD để đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng. Đây là một thách thức quá lớn khi mà nguồn ngân sách còn nhiều khó khăn. Vì thế, việc huy động nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng giao thông đang là một trong những ưu tiên hàng đầu. TP HCM cần xã hội hóa đầu tư nhằm bù đắp sự thiếu hụt nguồn lực. Nhà nước chỉ nên sử dụng nguồn vốn ngân sách làm vốn mồi để thu hút nguồn lực xã hội. Một trong những biện pháp hữu hiệu để huy động nguồn lực xã hội chính là hình thức đối tác công - tư (PPP).

Chưa kể, từ năm 2017, Việt Nam sẽ dần không được dùng các nguồn vốn giá rẻ mà phải dùng các nguồn vốn có lãi suất cao hơn từ Ngân hàng Phát triển Châu Á hay Ngân hàng Thế giới. Vì vậy, PPP là một giải pháp.

Tuy nhiên, theo các nhà đầu tư, một dự án PPP có thời gian đầu tư tương đối dài, trong khi vài năm lại có vài nghị định điều chỉnh. Việc chuyển tiếp từ nghị định này sang nghị định khác khiến nhà đầu tư rất lúng túng và các sở, ngành quản lý dự án cũng vướng trong việc áp dụng.

Với nhu cầu bức thiết hiện nay, TP HCM nên chủ động kiến nghị trung ương sớm tiến hành luật hóa để bảo đảm khung pháp lý thuận lợi, trong đó quy trách nhiệm cụ thể đối với toàn bộ các bên liên quan trong hình thức PPP. Cơ sở hành lang pháp lý an toàn sẽ khiến các nhà đầu tư yên tâm hợp tác, đầu tư.

Bên cạnh đó, việc mạnh dạn chuyển giao những công việc mà nhà nước không nhất thiết phải tham gia cho khối DN, ra đầu bài cho doanh nhân, tìm kiếm cơ chế để cùng hợp tác là những việc cần được khuyến khích và thử nghiệm.

Ông LÊ HOÀNG CHÂU, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA):

Công khai, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP HCM nhiệm kỳ 2015-2020 đã thông qua 7 chương trình đột phá, trong đó có nội dung chú trọng phát triển đô thị, nâng cấp chung cư cũ - 744 chung cư xây dựng trước năm 1975 với khoảng 35.000 hộ dân. Ngoài ra, còn chú trọng di dời, tái định cư khoảng 22.000 hộ dân ven kênh rạch ở các khu Tàu Hủ, Ruột Ngựa…

Tuy nhiên, ngân sách của TP HCM không đủ thực hiện nên cần có sự hợp tác của các DN tư nhân. Phương thức này được kỳ vọng huy động nguồn lực khá lớn của xã hội với tỉ lệ đến 80%, còn nhà nước chỉ 20% trong quá trình phát triển đô thị. Rõ ràng, vốn nhà nước chỉ là đòn bẩy. Điều đáng nói ở đây là phải chọn DN có trách nhiệm xã hội, chính quyền cần tạo điều kiện để các DN chính trực tham gia. Đầu tư phát triển bất động sản không giống các ngành nghề khác là định mức lợi nhuận cao mà mục tiêu là cùng phát triển với TP, quan tâm lợi ích cộng đồng nhiều hơn lợi ích của DN.

Ngoài ra, chính quyền cần tạo điều kiện thực hiện cam kết, giữ vai trò kiến tạo thể chế, môi trường kinh doanh cũng như hành lang pháp lý thông thoáng; bảo đảm công khai, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh chứ không chỉ định. Rút kinh nghiệm từ các dự án trước đây chỉ định công khai nhưng chưa hiệu quả, điển hình là chỉ định ở các dự án đất công với giá bán rẻ nhiều lần so với giá đấu giá là bài học đắt giá. 

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 3-7