Nguy cơ đổ vỡ ngành cà phê

Ngày 1-11 tại TP HCM, những khó khăn trùng trùng của ngành cà phê đã được các doanh nghiệp (DN) nêu ra trong hội nghị tổng kết niên vụ 2012-2013, do Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa) tổ chức.

Vướng thuế

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Mai, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xuất nhập khẩu Sản xuất Gia công và Bao bì (Packsimex), vấn đề lớn nhất của niên vụ cà phê 2012-2013 chính là hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Giá bán cà phê đang ở mức thấp nhất. Trong ảnh: Thu hoạch cà phê ở tỉnh Đắk Lắk Ảnh: CAO NGUYÊN

Ông Phạm Ngọc Bằng, Phó Giám đốc Công ty TNHH DakMan Việt Nam, cho rằng nếu tình hình này cứ kéo dài, DN kinh doanh mà không biết lời hay lỗ thì quá nguy hiểm.

Theo ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Intimex, hàng loạt DN xuất khẩu cà phê đang tính chuyện bỏ ngành. Tình hình hiện nay hết sức nghiêm trọng, không biết tin ai, trong khi cơ quan công an làm việc liên tục. Trong đó, các DN nổi tiếng cũng dính gian lận thuế.

“Không chỉ cà phê, các ngành nông sản khác muốn xin chứng nhận thực hiện tốt chính sách thuế cũng không cơ quan nào dám xác nhận. Chúng ta chỉ mới tập trung giải quyết phần ngọn mà chưa xử lý phần gốc - cần xem xét lại toàn bộ chính sách thuế. Ba năm qua, ngành cà phê đã làm được việc chưa từng có là giữ được giá, bất kể tác động của thị trường nhưng hiện nay, điều này không làm được nữa. Do đó, Bộ Tài chính nên đề xuất Chính phủ bỏ thu thuế GTGT vì 93% cà phê hiện nay được xuất khẩu để cải thiện thị trường” - ông Nam kiến nghị.

Ông Phạm Hoài Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và Thương mại Thành Phát, cho rằng nếu thu thuế GTGT thì nên thu tại xã, phường, nơi trồng cà phê vì chỉ ở đây mới nắm được diện tích và sản lượng cà phê chính xác nhất.

Theo Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Thế, Cục trưởng Cục An ninh kinh tế (A86) Bộ Công an, ngành cà phê đang có yếu tố bất ổn, tình trạng gian lận thuế GTGT phức tạp. A86 đang tích cực điều tra xử lý để thu hồi tiền thuế bị chiếm đoạt bất chính và mong các DN bình tĩnh, chia sẻ với cơ quan quản lý.

Giá giảm chóng mặt

Một khó khăn khác của ngành cũng được ông Đỗ Hà Nam nêu ra: cđang ở mức thấp nhất trong 3 năm qua. Nếu cơ quan chức năng không có giải pháp tích cực, mức giá này sẽ tiếp tục giảm sâu, đến khi nào cây cà phê bị chặt bớt đi thì mới ngừng lại. Điều này hết sức nguy hiểm vì cà phê là cây lâu năm.

“Ngành cà phê nên có quy định về giá sàn xuất khẩu, ngăn chặn việc cạnh tranh hạ giá xuất khẩu thì mới giải quyết được tình hình khó khăn hiện tại” - ông Nguyễn Xuân Thái, Giám đốc Công ty TNHH MTV Cà phê Thắng Lợi, đề xuất.

Ông Nguyễn Nam Hải, Phó Chủ tịch Thường trực Vicofa, cho biết sẽ kiến nghị Chính phủ về việc tạo cơ chế tạm trữ cà phê ngay từ đầu vụ để chặn đà giảm giá với số lượng tạm trữ dự tính khoảng 300.000 tấn, đồng thời khuyến cáo nông dân, DN không nên bán cà phê ồ ạt, tránh việc bán rẻ đầu vụ, cuối vụ không còn hàng để bán.