Lầu Ông Hoàng: Xưa đã buồn, nay quá nản!

"Thật sự buồn vì đến đây mình chỉ thấy tháp canh với các đồn bốt bị bỏ hoang, gạch đá ngổn ngang và cây bụi. Mình cứ nghĩ nơi đây vẫn còn dấu vết của biệt phủ thời xưa hoặc cảnh đẹp nên thơ nào đó" - chị Hạnh, một du khách cùng đoàn đến từ TP HCM, nói.

Theo ông Trần Đức Dũng, Trưởng Ban Quản lý di tích tháp Po Sah Inư, rất nhiều du khách từ các nơi khi về đây tham quan đều mong muốn tìm hiểu về Lầu Ông Hoàng. Tuy nhiên, hiện tại, điểm đến này đang bị bỏ hoang, chưa được tôn tạo trong nhiều năm. "Có một thực tế là thông qua thơ ca, du khách khi đến đây biết đến Lầu Ông Hoàng nhiều hơn là tháp Po Sah Inư. Nhiều du khách cũng tỏ ra thắc mắc vì sao điểm đến nổi tiếng này bị lãng quên" - ông Dũng nói.

Theo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Thuận, Lầu Ông Hoàng tọa lạc trên đồi Bà Nài (phường Phú Hài, TP Phan Thiết) - nằm trong quần thể đồi núi, sông, biển, chùa, tháp tạo thành khu thắng cảnh cách trung tâm TP Phan Thiết chỉ 6 km về hướng Đông. Khoảng năm 1910-1911, một công tước người Pháp tên De Montpensier đến Phan Thiết du lịch và săn bắn, thấy nơi đây phong cảnh đẹp, hữu tình nên mua đất và xây biệt thự để làm nơi nghỉ ngơi. Toàn bộ vật liệu, vật tư xây dựng đều từ Pháp chuyển qua. Ngày 21-2-1911, biệt thự được khởi công và gần một năm sau hoàn thành, với diện tích 536 m2 chia thành 13 phòng, có cả phòng đặt máy phát điện, chuồng ngựa, nhiều hầm ngầm chứa nước ngọt. Vì là ngôi biệt thự sang trọng thuộc diện bậc nhất của TP Phan Thiết bấy giờ nên người dân quen gọi nơi đây là Lầu Ông Hoàng.

Năm 1917, công tước De Montpensier bán lại toàn bộ khu đất rộng lớn trên đỉnh Bà Nài cùng biệt thự cho một chủ khách sạn người Pháp. Từ năm 1925, nơi này thuộc quyền sở hữu của chính quyền Pháp. Sau đó, vua Bảo Đại mua lại căn biệt thự từ người Pháp để nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, nhiều người chỉ biết đến địa danh này qua câu chuyện tình lãng mạn của thi sĩ Hàn Mặc Tử và nữ sĩ Mộng Cầm trong những năm 1934-1935.

Ông Võ Thành Huy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Thuận, cho biết trước mong muốn của người dân và du khách khi đến thăm Lầu Ông Hoàng, đơn vị đang xây dựng kế hoạch đầu tư, tôn tạo lại nơi này. Dự kiến sẽ đầu tư nơi đây thành điểm du lịch văn hóa - di sản chiến tranh Lầu Ông Hoàng, với nhiều hạng mục xây mới. Trong đó có gia cố, sửa chữa lại 11 lô cốt và hầm trú ẩn, một vọng gác còn lại, xây mới một khu nhà diện tích khoảng 150 m2 để trưng bày các tư liệu, hình ảnh, tác phẩm thơ của thi sĩ Hàn Mặc Tử và tư liệu, hình ảnh, hiện vật trong trận đánh ngày 14-6-1947 của Tiểu đội thuộc đơn vị Hoàng Hoa Thám, Trung đoàn 82 trong kháng chiến chống Pháp tại đồi Bà Nài năm xưa.