Tận thu

Ngân hàng (NH) Nhà nước vừa công bố dự thảo thông tư quy định về phí dịch vụ thẻ ghi nợ nội địa (thẻ ATM) theo hướng cho phép các NH thương mại được quyền thu phí giao dịch thẻ ATM. Sự việc sẽ không có gì ầm ĩ nếu nội dung của dự thảo chỉ nhắc đến các loại phí giao dịch ngoại mạng, là chủ thẻ của NH này giao dịch tại máy ATM của NH khác phải trả phí.

Nhưng hàng triệu khách hàng đang sử dụng thẻ ATM rất bất ngờ khi NH Nhà nước “bật đèn xanh” cho các NH thu phí cả giao dịch nội mạng. Cụ thể, một số giao dịch như in sao kê tài khoản, in chứng từ kiểm tra tài khoản phải đóng phí, khách hàng sẽ mất 1.000 đồng/giao dịch rút tiền mặt vào năm 2013 và tăng dần lên 3.000 đồng/giao dịch vào năm 2015.
Đáng nói, hiện đa số các máy ATM chỉ cho phép chủ thẻ chuyển khoản nội mạng nhưng bản dự thảo cũng dự kiến thu phí đến 15.000 đồng/giao dịch...

Câu chuyện thu phí thẻ ATM không mới và liên tục gây bức xúc trong dư luận thời gian qua. Hồi giữa năm, một số NH thương mại còn “lén” tăng mức phí giao dịch ngoại mạng, thu một số loại phí khi khách hàng giao dịch nội mạng bằng thẻ ATM. NH Nhà nước phải chấn chỉnh và yêu cầu các NH thương mại không được thu phí giao dịch ATM nội mạng, không tăng mức phí giao dịch ATM ngoại mạng trong năm 2012.

Thế nhưng, theo bản dự thảo mới nhất, dự kiến việc thu phí ATM nội mạng sẽ áp dụng từ đầu tháng 3-2013. Với thẻ ATM, sinh viên, công nhân, người nhận lương qua thẻ... có thể để dành tiền lương của mình trong thẻ và chỉ rút ra khi cần song với mức phí mới này, nhiều khả năng chủ thẻ sẽ quay lại giữ tiền mặt, chỉ rút một lần toàn bộ tiền lương và “tránh xa” máy ATM.
Chưa kể những bất tiện của việc dùng thẻ là khách hàng chỉ được rút tối đa một số tiền nhất định đến 5 triệu đồng/lần, hạn mức chuyển khoản bị giới hạn...

Thêm nữa, dự thảo thông tư này dường như “đi ngược” Nghị định 101 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt vừa ban hành tháng 11-2012, có hiệu lực vào cuối tháng 3-2013. Từ nhiều năm qua, Chính phủ, NH Nhà nước không ngừng đẩy mạnh, khuyến khích người dân dùng thẻ, thanh toán qua thẻ với rất nhiều giải pháp được áp dụng nhưng dự thảo thu phí ATM lần này sẽ làm... nản lòng khách hàng.

Theo thống kê của NH Nhà nước, đến hết quý III/2012, cả nước có khoảng 47,4 triệu thẻ ATM. Nếu “hào phóng” trừ đi 50% số lượng thẻ này là thẻ rác, vẫn còn hơn 23 triệu thẻ ATM đang giao dịch. Mỗi tháng, một chủ thẻ chỉ cần rút tiền mặt 1 lần với mức phí 1.000 đồng/giao dịch, các NH thương mại đã có thể thu về hàng tỉ đồng tiền phí. Số phí cho mỗi lần giao dịch đối với các NH tất nhiên là quá nhỏ nhưng đối với công nhân và sinh viên nghèo thì chẳng nhỏ chút nào.
 
Đời sống ngày càng khó khăn, người dân càng phải tiết kiệm từng đồng bạc lẻ nhưng mức phí ngày một tăng làm oằn vai người thu nhập thấp. Trong quan hệ kinh tế, khách hàng sử dụng dịch vụ phải trả phí là hiển nhiên nhưng các NH thương mại lâu nay đã hưởng lợi quá nhiều từ tiền gửi của hàng chục triệu khách hàng trong các tài khoản thẻ ATM, nay thu thêm phí giao dịch nội mạng thì chẳng khác nào tận thu...