NGƯỜI MẮC BỆNH NAN Y THOÁT CHẾT KỂ CHUYỆN (kỳ 7): Giành bệnh nhân đột quỵ từ tay Diêm vương!

(NLĐO) - Một chiến sĩ công an trẻ bị đột quỵ do tắc động mạch thân nền - một trong số các thể ác tính nhất. Nhờ bàn tay kỳ diệu của bác sĩ, bệnh nhân được cứu sống khó ngờ.

PGS-TS-BS Nguyễn Huy Thắng (Trưởng Khoa Bệnh lý Mạch máu não - Bệnh viện Nhân dân 115, Chủ tịch Hội Đột quỵ TP HCM; tác giả bài viết) - Đồ họa: Nguyên Lâm

Bệnh nhân (BN) là một chiến sĩ công an trẻ, 34 tuổi, nhập viện vì cơn huyết áp cao trên 200 mmHg.

Sau khi xử trí tạm thời, bác sĩ cấp cứu đã chuyển BN lên Khoa Hồi sức tim mạch với chẩn đoán tăng huyết áp khẩn trương. Đến 3 giờ sáng, BN bắt đầu nói ngọng rõ, yếu nhẹ tay và chân bên trái. Lúc này rõ ràng là triệu chứng của đột quỵ cấp.

Sau khi hội chẩn, BN được chụp não khẩn. Kết quả phim chụp cắt lớp điện toán (CT scan) chưa ghi nhận bất thường nhưng hình ảnh mạch máu cho thấy BN bị tắc hoàn toàn động mạch (ĐM) thân nền.

Bác sĩ Nguyễn Huy Thắng xem phim MRI não cho bệnh nhân đột quỵ

Chúng tôi chỉ định thuốc tiêu sợi huyết truyền tĩnh mạch liều 0,9mg/kg và chuyển BN sang phòng can thiệp ngay để lấy huyết khối. Liệu pháp thuốc tiêu sợi huyết truyền tĩnh mạch và lấy huyết khối bằng dụng cụ được xem là hai kỹ thuật tiên tiến nhất hiện nay, vì có thể giúp cho BN đột quỵ tránh khỏi nguy cơ tàn phế và tử vong.

Nguyên nhân đột quỵ thường do cục huyết khối gây thuyên tắc động mạch não, làm cắt đứt nguồn nuôi dưỡng đến não bộ. Với kỹ thuật lấy huyết khối, các bác sĩ can thiệp sẽ đưa dụng cụ vào động mạch đùi, sau đó lựa chọn vào động mạch não bị tắc. Một dụng cụ dạng lưới sẽ được bung ra tại vị trí cục huyết khối, có tác dụng như một chiếc bẫy để kéo huyết khối ra ngoài. Việc tái lập lại dòng chảy sớm có thể cứu được nhu mô não đang chết dần và giúp BN hồi phục sớm ngay sau đó.

Vào bệnh viện lúc 6 giờ 30 sáng, tôi gặp cậu bác sĩ can thiệp, vẻ còn rất mệt mỏi: "Ca tối qua em đứng làm gần 3 tiếng nhưng cuối cùng phải chịu thua vì tình trạng xơ vữa mạch máu của BN quá nặng".

Xem BN tại khoa, tri giác của BN đã xấu hơn, lay gọi mạnh mới hé mở mắt và yếu hẳn nửa người bên trái. Khi về phòng, tôi đã thấy cha và vợ của cậu ấy chờ sẵn trước cửa. Nhìn vào cặp mắt mệt mỏi, có thể đoán ra họ đã không thể chợp mắt chút nào tối qua.

Sau khi nghe giải thích về kết quả can thiệp thất bại và kết cục rất xấu, khả năng liệt tứ chi hoặc tử vong gần như chắc chắn, cô vợ trẻ đã khóc nức nở. Người cha bình tĩnh hơn, tha thiết đề nghị các bác sĩ làm tất cả có thể để cứu con trai.

Nhìn đồng hồ, tính thời gian kể từ lúc có triệu chứng đã hơn 12 tiếng, tôi gọi điện cho một bác sĩ khác, can thiệp lại lần thứ hai cho BN. Hai điều dưỡng đưa BN quay trở lại phòng can thiệp. Dù cố gắng trong hơn 2 giờ, kết quả cũng chỉ lấy thêm được một ít huyết khối nhỏ, mạch máu vẫn tắc hoàn toàn. Khám lại sau đó, tình trạng BN đã rất xấu: mê sâu, không còn đáp ứng với các kích thích bên ngoài, nhịp thở nhanh và có nhiều đàm nhớt.

Bản phim chụp MRI não của bệnh nhân cho thấy tình trạng tắc động mạch rất nặng, nguy cơ tử vong cực cao

Tôi đề nghị đặt ống giúp thở và chuyển xuống Khoa Hồi sức. Lần này thì người cha cũng không còn kìm chế được nữa, cùng òa khóc.

Trở về phòng làm việc riêng mà lòng tôi nặng trĩu. Việc cứu mạng xem như đã thất bại và dù đã từng chứng kiến rất nhiều trường hợp tử vong, nhưng cảm giác lần này thật nặng nề và khác biệt.

Pha một ly cà phê, trong khi chờ lọc qua phin, tôi mở lại hình ảnh can thiệp vừa xong. Nhìn thật kỹ, chợt lóe lên chút hy vọng khi thấy dòng chảy có một thời điểm qua được đoạn tắc, có thể mạch máu đã tắc trên nền xơ vữa quá nặng khiến cho dòng chảy không thể qua được sau đó. Có lẽ cần đặt một khung sắt để nong mạch máu ra mới có thể duy trì được tuần hoàn máu lên não ổn định? Dù vậy, trước khi muốn làm thêm một lần nữa, cần chắc chắn các tế bào thân não của BN chưa chết hẳn.

Bản phim chụp MRI não của bệnh nhân cho thấy tình trạng tắc động mạch rất nặng, nguy cơ tử vong cực cao

Tôi bước ra phòng cấp cứu, cậu bác sĩ trực đã đặt xong ống nội khí quản giúp thở cho BN và chuẩn bị chuyển xuống Khoa Hồi sức. Đây được xem là nơi cuối cùng trước khi các trường hợp nặng đưa về nhà sau đó.

Tôi đề nghị cho BN chụp lại phim cộng hưởng từ não. Kết quả rất bất ngờ, toàn bộ thân não còn gần như nguyên vẹn, chỉ có vài ổ nhồi máu não nhỏ. Tuy nhiên, có lẽ tế bào thân não không thể hoạt động do tình trạng thiếu máu nặng, đã dẫn đến tình trạng hôn mê sâu của BN.

Tia hy vọng trong đầu đã rõ ràng hơn chút. Sau khi trao đổi nhanh với gia đình BN, tôi gọi điện cho cậu bác sĩ can thiệp về quyết định. Rất may, cậu ta hoàn toàn nhất trí về chỉ định có thể phải đặt khung sắt vào mạch máu của BN. Lần này, can thiệp hoàn thành nhanh hơn dự kiến. Sau khi đặt lồng sắt vào, dòng máu lên não của BN đã tái lập hoàn toàn. Điều ngạc nhiên là khi các kỹ thuật viên đang lau chùi vết máu thì BN chiến sĩ công an đột ngột tỉnh dậy, tự mình dùng tay rút bỏ ống thở và hỏi bác sĩ: "Tôi đang ở đâu? Sao lại vào đây?".

Khó diễn tả nỗi sung sướng của toàn bộ ê-kíp lúc đó. Rất "sướng" vì có cảm giác vừa giành được một người từ tay "Diêm vương"!

Mạch máu tái thông hoàn toàn

Mọi chuyện hết sức tốt đẹp sau đó, BN được xuất viện sau vài ngày. Và chỉ sau vài tuần dưỡng bệnh, cậu ta đã quay lại công việc của chiến sĩ công an nhân dân. Nghe đâu, BN ấy vừa có thêm một "hoàng tử nhỏ".