Điện tử giãy chết
Không đủ năng lực sản xuất và tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, ngành công nghiệp điện tử Việt Nam vốn tụt hậu đã lâu, nay sống mà như chết
Từ đầu năm đến nay, điện tử vượt dầu thô, xếp thứ hai trong danh sách 10 loại hàng hóa có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất Việt Nam. Chín tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu điện thoại các loại và linh kiện đạt 8,6 tỉ USD, tăng 120,6% so với cùng kỳ năm 2011; điện tử, máy tính và linh kiện đạt 5,4 tỉ USD, tăng 77,3%... Nhìn vào số liệu cứ tưởng “ngon” song thực tế rất phũ phàng!
Lụi tàn thương hiệu Việt
Theo tìm hiểu của chúng tôi, các DN điện tử nội địa chỉ lắp ráp một số sản phẩm đơn giản (như tivi, đầu đĩa, nồi cơm điện, tủ lạnh) và gần như nhập toàn bộ linh kiện. Trong khi đó, nhiều sản phẩm điện tử nhập nguyên chiếc có giá còn rẻ hơn cả hàng lắp ráp trong nước. Ngoài ra, các DN nội chủ yếu làm hàng tiêu thụ trong nước nên số lượng sản phẩm không nhiều, lợi nhuận rất thấp, thậm chí lỗ nên không có khả năng đầu tư cho công nghệ mới. Sức tàn lực tận, ngành điện tử Việt Nam xem như buông súng đầu hàng trước sức cạnh tranh vũ bão của các thương hiệu ngoại ở mọi phân khúc thị trường.
Giám đốc một công ty điện tử lớn ở TPHCM cho biết trước năm 1990, một loạt DN thuộc Tổng Công ty Điện tử Tin học Việt Nam như Viettronics Tân Bình, Viettronics Thủ Đức, Viettronics Biên Hòa, Công ty Hanel (Hà Nội) rầm rộ ra đời, được người tiêu dùng hưởng ứng nhưng do chất lượng sản phẩm của những công ty này không bảo đảm, bảo hành không tốt nên dần mất khách hàng. Đến nay, gần như không còn thương hiệu điện tử Việt, có chăng chỉ là các DN đặt hàng sản xuất rồi dán nhãn Việt, bán ra thị trường.
trong nước duy trì được đà tăng trưởng 10%-20%/năm. Ảnh: HỒNG THÚY
Èo uột sản phẩm phụ trợ
Theo ông Nguyễn Văn Đạo, Phó Tổng Giám đốc Công ty Điện tử Samsung Vina, với bất kỳ nhà sản xuất nào, nếu phải lựa chọn vật tư linh kiện của 2 nhà cung cấp có chất lượng bằng nhau, giá ngang nhau thì dĩ nhiên nhà cung cấp nội được ưu tiên vì không phải mua bằng ngoại tệ, không phải làm nhiều thủ tục nhập khẩu. Về nguyên tắc, khi nhà máy của Samsung phát triển, các DN sản xuất hàng phụ trợ sẽ phải đi theo. Các nhà cung ứng nước ngoài đang “theo” Samsung khá nhiều nhưng hiện vẫn còn nhiều chỗ cho DN Việt, vấn đề là sản phẩm của các DN Việt chưa đáp ứng được những yêu cầu về giá, chất lượng của SEV và còn rất nghèo nàn về dịch vụ.
Công nghiệp tuốc nơ vít ! “Dân trong nghề gọi điện tử Việt Nam là “công nghiệp tuốc nơ vít” bởi các DN trong nước chỉ có vặn ốc, thêm vài mũi hàn... là hết. Hiện một số DN, đặc biệt là DN sản xuất máy tính, đặt hàng nguyên chiếc từ Trung Quốc, ngay cả vặn ốc vít cũng không” - giám đốc một công ty điện tử tâm sự. Hàng điện tử “tuốc nơ vít” có giá thành cao, linh kiện không đồng bộ nên cạnh tranh không lại sản phẩm của những thương hiệu tên tuổi, vì thế các DN sản xuất điện tử Việt Nam dần teo tóp, phải chuyển hướng làm ăn. |