Một mũi tên nhắm 2 đích
Từ ngày 1-3, theo thông báo của Cục Viễn thông - Bộ Thông tin và Truyền thông, các mẫu điện thoại di động hỗ trợ công nghệ 2G (2G Only) không nằm trong danh sách điện thoại 2G được chứng nhận hợp quy sẽ không được hòa mạng mới.
Cục Viễn thông cho biết sau ngày 1-3, các mẫu "điện thoại cục gạch" 2G Only không được Bộ TT-TT cấp chứng nhận hợp chuẩn mới bị chặn hòa mạng (gắn sim mới). Các điện thoại 2G Only bị chặn này là loại trôi nổi trên thị trường. Các mẫu điện thoại 2G Only đang hòa mạng và hợp chuẩn vẫn tiếp tục được phép hoạt động.
Quy định trên của cơ quan quản lý như một mũi tên nhắm đến 2 đích. Không chỉ là một bước tiến mới trên hành trình tắt sóng mạng 2G hoàn toàn ở Việt Nam, quy định này còn giúp chặn một nguồn rác thải điện tử - những chiếc điện thoại chất lượng kém, không đạt chuẩn quốc gia nhập lậu Việt Nam.
Đã có nhiều cảnh báo về những chiếc điện thoại kém chất lượng có thể gây ra nhiều tác hại, như bị kẻ xấu sử dụng, là "cửa sau" cho bọn tội phạm mạng hay gây nguy hiểm cho sức khỏe người dùng. Để làm đến nơi đến chốn, cơ quan chức năng cần đưa ra giải pháp nhằm thu gom số điện thoại "rác" này và xử lý đúng quy chuẩn an toàn môi trường.
Về pháp lý, các loại điện thoại 2G và cả 3G đã bị "cấm cửa" ở Việt Nam từ lâu. Ngay từ năm 2020, Bộ TT-TT đã ban hành Thông tư 43, quy định tất cả điện thoại di động được sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu từ tháng 7-2021 phải tích hợp công nghệ 4G. Theo giới chuyên môn, cần xác định cụ thể đây là smartphone 4G, thật sự hỗ trợ 4G cho cả gọi lẫn xử lý dữ liệu.
Bên cạnh đó, việc tắt sóng 2G cũng phải xem xét đến thực tế là ở Việt Nam vẫn còn rất nhiều mẫu điện thoại 3G và 4G đời đầu chưa tích hợp tính năng gọi điện VoLTE, buộc phải gọi qua sóng 2G, 3G. Nếu tắt sóng 2G ngay, các điện thoại này cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, cần có thêm giai đoạn "chuyển đổi mềm" bên cạnh việc kiên quyết không phát triển thuê bao 2G mới.
Theo lộ trình, đến tháng 9-2024, các nhà mạng lớn đều tắt sóng 2G ở nhiều khu vực có lưu lượng thấp. Đến nay, nhà mạng Viettel không chỉ tắt sóng 2G mà còn bước sang lộ trình tắt cả sóng 3G. Sau bước thử nghiệm vào năm 2020, Viettel đã tắt sóng 3G trên diện rộng trong năm 2022 (với quy mô lên tới 35.000 trạm BTS) để tập trung phát triển 4G và 5G.