Chuyên gia Mỹ: Khủng bố Tân Cương do nước ngoài hậu thuẫn
(NLĐO) - Jacob Zenn, chuyên gia Mỹ về chống chủ nghĩa cực đoan nhận định các cuộc tấn công liên quan đến người Duy Ngô Nhĩ Tân Cương gần đây ở Trung Quốc có thể đã được lên kế hoạch tại Pakistan và Afghanistan.
Ông Zenn lưu ý các cuộc tấn công gần đây ở Trung Quốc, bao gồm vụ đánh bom vào khu chợ ở Urumqi – Tân Cương hôm 22-5, khiến 39 người thiệt mạng và 94 người khác bị thương, do một nhóm người Duy Ngô Nhĩ cực đoan gây ra. Bắc Kinh liên tục đổ lỗi cho các phần tử cực đoan thuộc dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương gây ra các cuộc tấn công khủng bố những năm gần đây. Tuy nhiên, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và các tổ chức chống khủng bố nước này cũng đang đi theo hướng xác định các phần tử cực đoan trong nước và nước ngoài kể từ năm 2011.
Đồng thời, nhà tư vấn Mỹ cho rằng công nhận độc lập cho vùng tự trị Tân Cương. Ông cho biết Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan có liên quan trực tiếp đến vụ lao xe vào quảng trường Thiên An Môn - Bắc Kinh ngày 28-10-2013. Đứng đằng sau hậu thuẫn cho vụ tấn công này có thể là Đảng Hồi giáo Turkistan (TIP) và Phong trào Hồi giáo Uzbekistan (IMU).
Ông Zenn nhận định cả TIP và IMU có thể mở rộng cuộc thánh chiến của họ vào Trung Quốc từ biên giới Afghanistan và Pakistan. Dù Đảng TIP chỉ có 300-500 chiến binh hiện diện ở Pakistan và Afghanistan – khó có khả năng thực hiện một cuộc nổi dậy từ bên trong Trung Quốc nhưng nhóm này được đánh giá hết sức nguy hiểm vì có thể đào tạo các phần tử khủng bố đến từ Tân Cương.
“TIP chủ yếu huấn luyện những người Duy Ngô Nhĩ song song với việc bí mật phát hành các tài liệu cực đoan cũng như đào tạo chiến binh thánh chiến ở Tân Cương bằng nhiều cách khác nhau. Đảng này đã gây dựng được tầm ảnh hưởng lớn đối với các chiến binh người Duy Ngô Nhĩ” – ông Zenn nói. Trong khi đó, Phong trào Hồi giáo Uzbekistan thường công khai kêu gọi các cuộc thánh chiến chống lại Trung Quốc nhưng hoạt động và tầm ảnh hưởng chưa lớn.