Mỹ, Iran "bắt tay" giúp Thủ tướng Iraq
(NLĐO) - Mỹ và Iran đã lập một liên minh ngầm nhằm chống lưng cho Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi khi ông thách thức giới chức lãnh đạo với kế hoạch thành lập một nội các phi chính trị.
Thủ tướng Abadi ngày 7-4 trình quốc hội một danh sách gồm 14 nhân vật, trong đó có nhiều nhà kỹ trị để các bộ ngành thoát khỏi “nanh vuốt” của các đảng phái.
Đây là bước đi nhằm chống nạn tham nhũng đang phá hoại sự ổn định kinh tế và chính trị của thành viên Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) này.
Bước đi trên diễn ra giữa lúc ngày càng xuất hiện nhiều những lời kêu gọi Thủ tướng Abadi từ chức khi ông này theo đuổi một cuộc cải tổ nhằm bài trừ tham nhũng. Đây là mối đe dọa lớn đối với Iraq, nhất là sau khi giá dầu giảm vào năm 2014, khiến nguồn thu gặp khó khăn. Điều này cũng ảnh hưởng đến cuộc chiến mà Baghdad đang phát động nhằm vào tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Tuy nhiên, theo các chính trị gia, nhà ngoại giao và giới phân tích, Mỹ và Iran đang gây áp lực lên các đồng minh của mình ở Iraq để giúp ông Thủ tướng Abadi thoát khỏi nguy cơ bị lật đổ.
Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đang theo đuổi một cuộc cải tổ để dẹp nạn tham nhũng. Ảnh: REUTERS
Một số nguồn tin tiết lộ Mỹ và Iran đã ra sức giúp ngăn chặn một nỗ lực lật đổ ông Abadi cuối tuần trước. Toan tính đó được cho là của cựu Thủ tướng Nuri al-Maliki, thủ lĩnh đảng Dawa kiểm soát gần 1/3 số ghế trong quốc hội. Tuy nhiên, ông Maliki khăng khăng phủ nhận cáo buộc này.
Theo các nguồn tin, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thiếu tướng Iran Qassem Soleimani từng cảnh báo những người chống đối ông Abadi không nên tính kế lật đổ nhà lãnh đạo này để tránh gây ảnh hưởng đến cuộc chiến chống IS.
Nhà phân tích Sajad Jiyad cho rằng ngay cả Đại giáo sĩ Iraq Ayatollah Ali al-Sistani cũng có quan điểm rằng ông Abadi vẫn nắm quyền và đề cử các bộ trưởng mới.
Trong diễn biến mới nhất, ông Ali Allawi, người được Thủ tướng Abadi đề cử làm Bộ trưởng Tài chính hồi tuần trước trong một chính phủ kỹ trị mới, đã rút lui vào ngày 6-4 vì những cuộc đấu đá chính trị.
Trước đó, ứng viên cho chiếc ghế Bộ trưởng Dầu mỏ cũng có quyết định tương tự.