Ngoại trưởng Mỹ: “Không được áp bức trên biển Đông”
(NLĐO) - Chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 12-7 tiếp tục hối thúc Bắc Kinh chấp nhận bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC).
Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã gặp gỡ Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì bên lề các hội nghị của ASEAN ở Phnom Penh - Campuchia ngày 12-7. Khi có mặt các phòng viên trong phòng họp, cả bà Clinton lẫn ông Dương chỉ nói về vấn đề hợp tác nhiều mặt của Trung - Mỹ, không đả động đến tranh chấp trên biển Đông.
Ngoại trưởng Mỹ Clinton (giữa) cùng Ngoại trưởng Việt Nam Phạm Bình Minh (phải)
và Ngoại trưởng Thái Lan Surapong Tovichakchaikul. Ảnh: AP
Tuy nhiên, trước cuộc gặp, Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố với ngoại trưởng các nước có mặt: “Mỹ không có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông, cũng không đứng về bên nào có tranh chấp. Nhưng chúng tôi có lợi ích nếu tự do hàng hải, hòa bình và ổn định được đảm bảo, luật pháp quốc tế và thương mại hợp pháp không bị trở ngại ở Đông Nam Á được tôn trọng”.
Chính vì vậy, bà Clinton khuyến các quốc gia châu Á nên “cùng làm việc trên tinh thần hợp tác và theo con đường ngoại giao để giải quyết tranh chấp, không nên áp bức, hăm dọa cũng như sử dụng vũ lực ở biển Đông”.
Mấy tháng gần đây, nhiều quốc gia châu Á lên tiếng lo ngại về sự trỗi dậy của Trung Quốc trên biển với những tranh chấp chủ quyền ngày càng nóng bỏng. Đầu tiên là căng thẳng quanh bãi đá ngầm Scarborough giữa Trung Quốc và Philippines.
Tiếp đó,Trung Quốc gây hấn với Việt Nam bằng thông báo mời thầu 9 lô dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam. Vụ việc chưa lắng xuống, Trung Quốc tiếp tục phái tàu hải giám đi tuần tra biển Đông và diễn tập trái phép tại quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) lần thứ 45 ngày 10-7 đã đạt được thỏa thuận COC, nhưng Trung Quốc tuyên bố chỉ xem đây là nền tảng để xây dựng lòng tin lẫn nhau chứ không phải là cơ sở giải quyết tranh chấp.
Trong khi đó, trên biển Hoa Đông, Trung Quốc cũng chạm trán với Nhật Bản ở quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư. Mới đây, một quan chức Mỹ đã lên tiếng Washington sẽ bảo vệ Tokyo theo Hiệp ước Hợp tác và An ninh chung Mỹ - Nhật nếu nổ ra xung đột vũ trang ở Senkaku. Đáp lại, Trung Quốc gọi hiệp ước này là “bất hợp pháp và vô căn cứ”.