Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ vỡ mộng gia tăng quyền lực

(NLĐO) - Tham vọng có thêm quyền lực của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan bị dội một gáo nước lạnh khi Đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền lần đầu tiên mất thế đa số trong quốc hội kể từ khi lên nắm quyền 13 năm trước.

Ông Erdogan hy vọng một chiến thắng áp đảo của AKP trong cuộc bầu cử quốc hội hôm 7-6 sẽ cho phép đảng này thay đổi hiến pháp để tạo ra một chức vụ tổng thống nhiều quyền lực hơn, giống như ở Mỹ. Để làm được điều này, AKP cần nắm 2/3 trong số 550 ghế của quốc hội.

Tuy nhiên, kết quả bầu cử lại cho thấy đảng này lần đầu tiên phải chia sẻ quyền lực với những đảng khác kể từ khi lên nắm quyền 13 năm tới. AKP sẽ phải thương thảo với đảng khác về việc lập chính phủ liên hiệp, một quá trình có thể mất nhiều tuần. Nếu mọi chuyện không suông sẻ, một cuộc bầu cử sớm khác có thể lại diễn ra.

 

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan bỏ phiếu trong cuộc bầu cử quốc hội hôm 7-6. Ảnh: Reuters

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan bỏ phiếu tại TP Istanbul trong cuộc bầu cử quốc hội hôm 7-6. Ảnh: Reuters

 

Người ủng hộ Đảng Dân chủ Nhân dân (HDP) vui mừng với kết quả bầu cử. Ảnh: Reuters

Người ủng hộ Đảng Dân chủ Nhân dân (HDP) vui mừng với kết quả bầu cử. Ảnh: Reuters

 

Với 99% phiếu được đếm, AKP giành được 41% phiếu bầu, giảm so với tỉ lệ 49,8% phiếu trong cuộc bầu cử quốc hội năm 2011.

Như vậy, nhiều khả năng AKP chỉ có 258 ghế trong quốc hội, thiếu 18 ghế để nắm thế đa số. Bất chấp kết quả thất vọng này, Thủ tướng Ahmet Davutoglu, thủ lĩnh AKP, tuyên bố đảng của ông vẫn chiến thắng và cương quyết duy trì sự ổn định chính trị của Thổ Nhĩ Kỳ.

Một diễn biến đáng chú ý khác là Đảng Dân chủ Nhân dân (HDP) ủng hộ người Kurd đã dành được ít nhất 13% phiếu bầu, một tỉ lệ đủ cho phép đảng này tham gia quốc hội lần đầu tiên. Ông Selahattin Demirtas, đồng thủ lĩnh HDP, đã lên tiếng bác bỏ khả năng bắt tay với AKP để lập chính phủ liên hiệp, đồng thời khẳng định kết quả bầu cử đã chấm dứt ý định tìm kiếm thêm quyền lực của Tổng thống Erdogan. HDP dự kiến sẽ có từ 75-80 ghế trong quốc hội.

Kết quả bầu cử cũng cho thấy Đảng Nhân dân Cộng hòa (CHP) giữ được vị trí thứ 2 với 25% phiếu bầu. Ông Murat Karayalcin, một thủ lĩnh của CHP, nhận định cử tri rõ ràng đã nói không với tham vọng tìm kiếm thêm quyền lực của ông Erdogan.