Là đại biểu Quốc hội phải trung thực

Đó là khẳng định của GS-TS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội

* Phóng viên: Ngày 16-4, trả lời báo giới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An Trần Minh Hùng thừa nhận đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Đặng Thị Hoàng Yến đã khai man lý lịch. Theo ông, như vậy bà Yến có xứng đáng là một ĐBQH?

- Ông Nguyễn Minh Thuyết: Là ĐBQH thì tiêu chuẩn đầu tiên phải có lý lịch rõ ràng, minh bạch và cần phải thể hiện phẩm chất trung thực. Tính trung thực không phải chỉ là phẩm chất của ĐBQH Việt Nam mà còn là phẩm chất ĐBQH của tất cả các nước. Khi ĐBQH đã không trung thực thì chắc chắn người dân không thể chấp nhận người đó làm đại diện cho mình.

Các cơ quan Nhà nước, tổ chức đoàn thể có trách nhiệm trong cuộc bầu cử QH khóa XIII vừa qua nên rút kinh nghiệm sâu sắc về trường hợp bà Đặng Thị Hoàng Yến. Tại sao cơ quan có trách nhiệm xác minh lý lịch ĐB cấp tỉnh lại không biết việc này trong khi rất dễ xác minh? Tôi không tán đồng với cách trả lời của đại diện Ủy ban MTTQ tỉnh Long An và Sở Nội vụ tỉnh Long An về vấn đề này. 

* Nhưng tại Luật Bầu cử ĐBQH quy định 5 tiêu chuẩn của ĐBQH lại không nêu rõ tiêu chí “trung thực” thì QH có thể bãi miễn được bà Đặng Thị Hoàng Yến về việc khai man lý lịch không, thưa ông?

- Luật Bầu cử ĐBQH đã quy định tiêu chuẩn của một ĐBQH là phải có “phẩm chất đạo đức tốt” mà trung thực là một trong những biểu hiện quan trọng của tiêu chuẩn này. Tiêu chuẩn trước tiên của một vị ĐBQH là phải trung thực với chính mình và nhân dân.

* Khi ông là ĐBQH, QH đã tiến hành bãi miễn hai vị ĐB là Lê Minh Hoàng (TPHCM) và Mạc Kim Tôn (Thái Bình). Xin ông nói rõ quy trình bãi miễn một ĐBQH?

- Khi đó, Ủy ban Thường vụ QH đã trình QH về những khuyết điểm và hành vi vi phạm, pháp luật của hai ĐB này và đề nghị QH cho ý kiến có bãi miễn hay không bãi miễn. QH đã thảo luận về việc này và tiến hành bỏ phiếu về việc bãi miễn. Kết quả, đa số ĐB đồng ý bãi miễn nên QH đã ra nghị quyết về bãi miễn tư cách ĐBQH của hai vị này.

Bà Đặng Thị Hoàng Yến tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XIII. Ảnh: THẾ DŨNG

* Hôm nay, Ủy ban MTTQ tỉnh Long An sẽ lấy ý kiến về tín nhiệm tư cách ĐBQH đối với bà Yến. Nếu bà Yến bị bất tín nhiệm, quy trình tiếp theo như thế nào, thưa ông? 

- Trong trường hợp một ĐBQH có sai phạm quá rõ ràng thì Ủy ban Thường vụ QH chủ động đề nghị ra QH. Với trường hợp ĐB do Ủy ban MTTQ tỉnh giới thiệu, nay thấy ĐB này không còn xứng đáng thì Ủy ban MTTQ tỉnh phải có trách nhiệm đề xuất việc bãi miễn tư cách ĐBQH; sau đó, Ủy ban Thường vụ QH xác minh và nếu đúng ĐB đã khai man lý lịch thì sẽ tiến hành đề xuất ra QH.

Nếu QH bỏ phiếu với kết quả đa số tán thành với việc bãi miễn thì QH sẽ ra nghị quyết bãi miễn tư cách ĐBQH và có hiệu lực ngay sau đó. Cũng kể từ thời điểm đó, ĐB sẽ không còn các quyền của một ĐBQH được pháp luật quy định.