xem thêm
An Giang
Bình Dương
Bình Phước
Bình Thuận
Bình Định
Bạc Liêu
icon 24h qua
Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP

“Đại dịch thứ 4” thách thức

Bài và ảnh: NGUYỄN THẠNH

Các bệnh rối loạn tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, xương khớp, thậm chí ung thư... là những bệnh lý thường xuất hiện ở người thừa cân, béo phì

Anh N.T.T (39 tuổi), một doanh nhân, ra trường làm việc sau gần 10 năm, trọng lượng anh đã tăng gần gấp đôi, bạn bè gặp lại ai cũng kinh ngạc. Mới đây, anh đã ngất xỉu ngay bàn làm việc vì huyết áp tăng bất ngờ. Anh được bác sĩ khuyên phải thực hiện ngay chế độ giảm cân, nếu không sự cố trên sẽ tái diễn, chưa nói đến các loại bệnh khác có cơ hội phát triển.

10 triệu người cao huyết áp

Trường hợp anh T. không phải hiếm trong cộng đồng hiện nay. Tại các khoa nội tiết, dinh dưỡng ở các bệnh viện, số người đến khám, điều trị về dinh dưỡng khá đông. Đáng báo động là bên cạnh những người béo phì có không ít trường hợp đến điều trị vì thiếu hụt dinh dưỡng, tụt canxi, mất cân bằng năng lượng do ăn kiêng hay giảm cân thiếu khoa học. Một bộ phận không nhỏ nhân viên văn phòng, do đặc thù công việc, thường ít vận động, trông họ khá mệt mỏi. Cách đây không lâu, một thiếu nữ 18 tuổi, nặng gần 80 kg, đã tử vong sau khi tự giảm cân không đúng phương pháp bằng cách nhịn ăn 10 ngày liên tục và chỉ uống nước chanh.

Thay đổi lối sống, cân đối về dinh dưỡng để tránh thừa cân, béo phì
Thay đổi lối sống, cân đối về dinh dưỡng để tránh thừa cân, béo phì

Theo các chuyên gia y tế, thói quen ăn uống nhiều chất béo, đồ ngọt, lạm dụng thức ăn nhanh giàu năng lượng cộng thêm lối sống công nghiệp gấp gáp, ít vận động... khiến số người thừa cân, béo phì ngày càng tăng kéo theo hàng loạt nguy cơ sinh bệnh.  Thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia cho thấy Việt Nam có khoảng 7,3 triệu người thừa cân, béo phì (chiếm hơn 8% dân số). Tại các thành phố lớn, con số này còn cao hơn, như TP HCM, tỉ lệ này lên tới 40%!

Bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM, cảnh báo rằng nhân loại đang đối mặt với một loại “đại dịch thứ 4” liên quan đến dinh dưỡng, lối sống. Đó là các loại bệnh do hội chứng chuyển hóa, đái tháo đường, thừa cân, béo phì (sau các đại dịch: tim mạch, ung thư, AIDS). Béo phì và tim mạch có mối liên hệ rất chặt chẽ với số người bệnh ngày càng trẻ và tăng nhanh ở nước ta. Mỗi năm, Việt Nam có trên 200.000 ca đột quỵ và khoảng 10 triệu người mắc bệnh cao huyết áp.

Thủ phạm là “mỡ trắng”

Theo các chuyên gia, có nhiều nguyên nhân làm gia tăng tình trạng thừa cân, béo phì nhưng chủ yếu nhất là do thói quen ăn uống thiếu kiểm soát dẫn tới dư thừa năng lượng, do lười vận động và sinh hoạt không điều độ. Người thừa cân, béo phì dễ gặp nhiều hệ lụy khác như bị đái tháo đường do các khối mỡ, đặc biệt là mỡ bụng, bài tiết ra yếu tố đề kháng insulin. Tình trạng thừa cân còn khiến mỡ bám vào các quai ruột khiến người bệnh bị táo bón, dễ dẫn đến bệnh trĩ, ung thư đại tràng, gan nhiễm mỡ, xơ gan, rối loạn mỡ máu, bệnh gút... Hiện có khoảng 5 triệu người Việt bị đái tháo đường (chiếm 5,7% dân số), trong đó phổ biến là những người béo phì.

Theo ThS-BS Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm Khám và Tư vấn dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng quốc gia), một thủ phạm mới gây thừa cân, béo phì vừa được y học phát hiện là “mỡ trắng”, chiếm 93%-97% lượng mỡ trong cơ thể con người. Loại mỡ này tuy có vai trò dự trữ năng lượng cho cơ thể nhưng khi tích tụ  quá mức (ở vùng eo, bụng, đùi, đặc biệt là bám quanh nội tạng) sẽ gây thừa cân, béo phì và những rối loạn chuyển hóa khác khiến nguy cơ mắc bệnh tăng lên. Các chuyên gia cảnh báo khi cơ thể trở nên thừa cân, béo phì sẽ gây ra không ít điều phiền phức về sức khỏe, dẫn đến chất lượng cuộc sống giảm, tuổi thọ không cao.

Bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp cho rằng để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm do béo phì gây ra, người bệnh phải kiểm soát tốt bản thân, trước tiên cần chủ động giảm cân. Cần xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập luyện thể dục đều đặn. Áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng phù hợp giúp kiểm soát cân nặng và phòng ngừa hiệu quả các nguy cơ bệnh tật do thừa cân, béo phì gây ra. 

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên giảm thực phẩm giàu đạm như thịt, hải sản, nội tạng, trứng; giảm chất béo như dầu, mỡ, thức ăn dạng chiên xào; nên dùng cá, đậu hũ, các loại nấm, rau xanh...

Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo