Hội chứng tiền kinh

Hội chứng tiền kinh bao gồm nhiều triệu chứng về những thay đổi, rối loạn tâm sinh lý, hành vi liên quan đến chu  kỳ kinh nguyệt. Những triệu chứng đó chỉ xảy ra 1-2 tuần trước hành kinh và mất đi sau đó.

Chị em phụ nữ cần đến bác sĩ khám nếu có quá nhiều thay đổi trước chu kỳ. Ảnh: N.PHƯƠNG

Hơn 150 triệu chứng

Hội chứng tiền kinh chiếm tỉ lệ từ 85% - 90% phụ nữ từ mức độ nhẹ đến nặng. Hội chứng tiền kinh có thể gặp ở mọi lứa tuổi từ lúc còn là thiếu nữ nhưng tần suất xảy ra nhiều nhất ở lứa tuổi từ 20-40.

Có hơn 150 triệu chứng nằm trong hội chứng tiền kinh, phân thành 2 dạng là những rối loạn dạng cơ thể và những rối loạn dạng cảm xúc, hành vi. Các rối loạn theo tần suất thường gặp ở những rối loạn dạng cơ thể là chướng bụng, đau vú, căng ngực, mụn trứng cá, thèm ăn, thay đổi khẩu vị, phù, ứ nước, đau đầu, rối loạn tiêu hóa. Còn những rối loạn dạng cảm xúc, hành vi gồm mệt mỏi, kích thích, thay đổi tính khí, trầm cảm, có hành vi quá khích, có trường hợp hay khóc vô cớ và xa lánh người thân, hay quên, khó tập trung trước “ngày đèn đỏ”.

Để chẩn đoán một phụ nữ có bị hội chứng tiền kinh hay không, người phụ nữ đó phải có ít nhất các triệu chứng như phù, tăng trọng, nhạy cảm, kích thích và căng thẳng. Các triệu chứng này chỉ xảy ra ở 1/2 sau của chu kỳ kinh nguyệt trong 3 chu kỳ kinh liên tục và ít nhất phải có 7 ngày trong 1/2 chu kỳ đầu bình thường. Hoặc phụ nữ đó phải ít nhất có một rối loạn cơ thể và cảm xúc suốt 5 ngày trước khi có kinh ở mỗi 3 kỳ kinh trước như trầm cảm, giận hờn, kích thích, lo âu, bối rối, xa cách xã hội, căng vú, đầy bụng hay đau bụng, đau đầu, căng tứ chi và các rối loạn chấm dứt từ ngày 4 đến ngày 13 của chu kỳ kinh nguyệt

Dễ nhầm lẫn với những bệnh khác

Hiện nay, vẫn chưa biết rõ nguyên nhân, nhưng vì các triệu chứng xảy ra từ 1-2 tuần trước khi có kinh và lặp đi lặp lại nhiều tháng có tính chất chu kỳ và khi sử dụng ma-giê, vitamin B6 thì bệnh thuyên giảm và hết nên người ta nghĩ rằng hội chứng tiền kinh là do sự thay đổi các chất nội tiết, hóa học và thiếu ma-giê, vitamin  B6.

Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể gặp một số rối loạn của hội chứng tiền kinh ở một số bệnh lý khác cần phân biệt như rối loạn cảm xúc (trầm cảm, lo âu, hoang mang), thiếu máu, biếng ăn hoặc háu ăn, bệnh lý mãn tính, đau bụng kinh, viêm dạ con, nhược giáp. Những người đang uống thuốc ngừa thai hằng ngày hay tiền mãn kinh, rối loạn cá thể, rối loạn dung nạp thuốc cũng có những triệu chứng dễ nhầm lẫn với hội chứng tiền kinh.

 Hội chứng tiền kinh tuy không nguy hiểm đến tính mạng chị em phụ nữ nhưng nếu không điều trị thì bệnh lý sẽ ngày càng nặng hơn, ảnh hưởng đến cuộc sống hôn nhân và hạnh phúc gia đình cũng như những hoạt động hằng ngày. Hội chứng tiền kinh là một phần của đời sống phụ nữ nên chị em cần phải biết cách sống chung với nó. Cũng có thể giảm bớt hội chứng tiền kinh bằng cách biết tự chăm sóc mình như thực hiện các hoạt động có lợi (tập thể thao, đi bộ, bơi lội) hay ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi, chia sẻ với bạn bè, gia đình, trò chuyện, giúp đỡ lẫn nhau. Hoặc có thể sử dụng nội tiết: estrogen, progestins, thuốc viên tránh thai hay các thuốc điều trị triệu chứng như lợi tiểu, ma-giê, vitamin B6, an thần, nhuận trường... Tập thói quen cân bằng dinh dưỡng, kiêng cữ một số chất kích thích như cà phê gây mất ngủ, triệu chứng nặng thêm hoặc gây căng ngực như rượu, thuốc lá,  muối, đường...