Massage chân: Thực tế chẳng giống ai!

Về lý thuyết, đây là dịch vụ có thể chăm sóc tốt cho sức khỏe nhờ tác động lên hệ thống các huyệt đạo trên bàn chân. Tuy nhiên, thực tế ghi nhận tại các dịch vụ này lại hoàn toàn khác.

Tác dụng thư giãn, giảm đau là chủ yếu

Tiến sĩ Nguyễn Thị Bay, Chủ nhiêm Bộ môn Bệnh học Khoa Y học cổ truyền - Đại học Y Dược TPHCM, phân tích rằng về mặt khoa học thì xoa bóp sẽ có lợi cho cơ thể qua bàn tay tiếp xúc với da, sẽ làm dịu đau về mặt tinh thần. Tác động lên da sẽ làm tăng cường hệ thống tuần hoàn lên mao mạch làm tăng lượng máu, cũng như tiết ra một số chất giúp cho hoạt động trao đổi chất được tốt hơn. Nghỉ ngơi, xoa bóp hoặc bấm huyệt sẽ có tác dụng thư giãn. Tuy nhiên, nếu nói là có thể trị được đủ loại bệnh thì hoàn toàn không có cơ sở. Chẳng hạn như đau nhức ở chân, thì phương pháp trên chỉ làm dịu đi cơn đau chứ chưa thể giải quyết được dứt điểm.

Bác sĩ Lâm Du Minh, phụ trách Khoa Y học cổ truyền Bệnh viện Nguyễn Trãi - TPHCM, cho biết đối với những bệnh về thực thể thì chưa rõ rệt, cần phải có thời gian đánh giá. Bằng chứng là phần lớn các bệnh viện chưa đưa vào sử dụng liệu pháp trên để điều trị cho bệnh nhân.

"Em quên huyệt đó mất rồi!"

Ở quận 5 có thể nói dịch vụ massage chân mở ra sớm nhất ở TPHCM và được xem là nơi có tay nghề tương đối khá. Chúng tôi tìm đến một điểm massage chân trên đường An Dương Vương, phòng massage có diện tích cả trăm mét vuông. Trong phòng bày gần 20 bộ ghế bành có tựa lưng cho khách massage. Động tác đầu tiên là khách phải tháo giày, vớ và kéo ống quần lên tới đầu gối. Kỹ thuật viên (KTV) bê ra một chậu nước có mùi thơm thoang thoảng để khách ngâm chân. Thực ra, đây là một loại máy massage nước đã từng gây tai nạn cho khách ở Hà Nội mà trước đây Báo NLĐ đã phản ánh. Ngâm nước ấm có rung khoảng 5 phút, 2 bàn chân được lau khô rồi xoa một thứ dầu nhờn. Và KTV bắt đầu tiến hành các động tác như vuốt, bóp, đấm, vỗ từ bàn chân lên gần đến đầu gối vài ba bận.

Kế đến là khâu quan trọng nhất: “điểm huyệt”. Lúc này KTV lôi từ giỏ đồ nghề một thanh gỗ đen nhánh, dài khoảng 1,5 tấc, to bằng ngón tay cái có một đầu to và một đầu nhỏ rồi dùng que gỗ lăn trên mu bàn chân, sau đó ấn mạnh đầu que gỗ lên các đầu ngón chân, dọc theo vành bàn chân mỗi lần ấn khoảng 30 giây. Nhiều khách hàng bị nhột, đau la oai oái. Không biết KTV thành thạo các huyệt đạo như thế nào mà không hề nhìn vào bàn chân, tay thì cứ ấn còn mắt thì xem tivi và miệng cười toe toét. Để kiểm tra tay nghề KTV, chúng tôi đặt vài câu hỏi kiểu: Bị chứng bệnh khó ngủ ấn huyệt nào thì dễ ngủ, họ đều lúng túng và cuối cùng cũng thật thà cho biết là do hai bàn chân có quá nhiều huyệt, cho nên “em quên huyệt đó mất rồi!”.

Tại một điểm massage chân khác trên đường Phan Đăng Lưu, Q. Phú Nhuận, các thao tác cũng tương tự. Có điều thời gian ấn huyệt chỉ khoảng 10 phút. “Nhanh còn hơn kỹ thuật số thì làm sao trị được bệnh, cũng như dò được huyệt”- chúng tôi hỏi. KTV cười trừ rồi phán một mạch nào là “chỉ cần kích vào là thấy đau rồi có đúng không? Vậy là đúng huyệt. Còn lâu hay mau là do tay nghề có điêu luyện hay không”.

Cái chính là để... hốt bạc

Bác sĩ Lê Hùng, Phó Viện trưởng Viện Y Dược học dân tộc TPHCM, cho biết massage bàn chân để đạt được hiệu quả đòi hỏi KTV phải học qua trường lớp tối thiểu 2 tháng để nắm vững lý thuyết, phương pháp làm nóng, xoa bóp, ấn huyệt sao cho đúng cách. Trước tiên người muốn massage chân phải được tắm rửa sạch sẽ, chủ yếu là 2 bàn chân. Kế đến cho ngâm chân bằng dung dịch nấu từ dược thảo thích hợp có tác dụng làm mềm da chân. Quấn khăn lên 2 bàn chân, khởi động xoa bóp toàn bàn chân để làm ấm. Sử dụng dụng cụ ấn huyệt tác động từ ngón chân, lòng bàn chân, mu bàn chân, cổ chân, bấm dọc theo các đường kinh ở cẳng chân, bàn chân và bấm một số huyệt đặc biệt ở cẳng và bàn chân. Xoa bóp, đấm, vỗ vùng cẳng chân, bàn chân và rung ở bàn chân. Kết thúc bằng tác động cả bàn chân lên đến đầu gối, rung bằng bàn và đắp ấm trở lại. Một thao tác trên một vùng phản xạ thường lặp đi, lặp lại khoảng 20 lần, lực tác động phải phù hợp với thể trạng của từng người. Trước khi tiến hành bấm huyệt, KTV phải chẩn đoán bệnh cho khách. Bằng cách khám bàn chân để tìm ra những điểm đau hoặc các triệu chứng bất thường trên bàn chân. Phần quan trọng không kém là không gian phòng ốc phải được thông thoáng, ấm cúng yên tĩnh. Nếu có nhạc thì chỉ nên sử dụng nhạc cổ điển, với âm thanh thật êm dịu... Tuy nhiên, qua thực tế nói trên, chúng tôi có thể khẳng định nhiều điểm massage thực hiện rất sơ sài và không có kiến thức chuyên môn.

Tiến sĩ Bùi Quốc Châu, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phổ biến Việt y đạo TPHCM, cho biết gần đây một số người đi du lịch ở Thái Lan, Singapore, Hồng Kông thấy có nhiều nơi mở dịch vụ massage chân, phục vụ khách du lịch hốt bạc nên cũng về nước áp dụng, mở ra nhiều điểm foot massage phục vụ nhiều người hiếu kỳ muốn biết nó như thế nào nên tìm đến là như vậy.