Những hy vọng mới trong điều trị dị tật tai

Bác sĩ Đặng Hoàng Sơn, Trưởng Khoa Tai Mũi Họng - BV Nhi Đồng 1- TPHCM, cho biết dị tật tai bẩm sinh có thể do di truyền hoặc do mắc phải trong giai đoạn bào thai. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ức chế phát triển sụn vành tai hoặc biến dạng vành tai. Trong đó, hai nhóm nguyên nhân được xác định rõ nhất là thai phụ bị nhiễm siêu vi ở ba tháng đầu của thai kỳ hoặc sử dụng thuốc an thần trong khi mang thai.

Dị tật tai do di truyền là đáng sợ nhất

Biểu hiện đơn giản và thường gặp nhất của dị tật tai là tai có đầy đủ bộ phận nhưng hình dạng vành tai không bình thường như tai vểnh, tai nhọn, tai bẹp dính sát đầu hoặc vành tai to quá mức. Nặng hơn là vành tai bị teo nhỏ hoặc ống tai ngoài bị tịt, có khi vành tai chỉ còn là cục thịt dư. Ngoài những biến dạng ở vành tai hoặc ống tai, dị tật tai cũng có thể gây ra những tổn thương ở tai giữa và tai trong. Ở mức độ này, dị tật không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn làm mất khả năng nghe của tai. Riêng dị tật tai do di truyền, ngoài những tổn thương ở tai và vành tai, bệnh nhân còn bị méo nửa bên mặt, gây ra những dị dạng ở

Khiếm khuyết tai trong và tai giữa sẽ gây điếc

Theo bác sĩ Nguyễn Thành Lợi, Trưởng Khoa Tai Đầu Mặt Cổ - BV Tai Mũi Họng TPHCM, việc chẩn đoán mức độ tổn thương tai là không quá khó, nhưng không phải vì vậy mà tất cả những tổn thương đều có thể được điều trị một cách dễ dàng. Với những biến dạng tai ngoài, bác sĩ có thể phẫu thuật tạo hình để mang lại một vành tai bình thường, giúp trẻ dễ hòa nhập với cuộc sống. Tuy nhiên, bác sĩ phải đợi đến khi sụn tai bên kia (tai còn nguyên) của trẻ phát triển ổn định mới thực hiện cấy ghép sụn sườn ở tai cho cân xứng. Ở phương Tây, trẻ bị dị tật tai có thể được phẫu thuật tạo vành tai vào lúc 6 tuổi nhưng ở nước ta phương pháp nuôi cấy sụn phải đợi khi trẻ lên 10 hoặc 12 tuổi. Vì khi đó trẻ mới có thể đủ sụn sườn để bác sĩ lấy bù vào phần sụn tai và cũng có đủ sức để chịu được cuộc phẫu thuật.

Thỉnh thoảng đi kèm với biến dạng vành tai là tình trạng bít ống tai. Với những trường hợp này, bác sĩ dễ phát hiện khi trẻ vừa chào đời. Để không ảnh hưởng đến khả năng nghe của trẻ, bác sĩ sẽ phẫu thuật thông ống tai trước ngay từ khi trẻ còn nhỏ, riêng phần tạo vành tai phải đợi đến khi trẻ đủ lớn. Nếu không may, trẻ khiếm khuyết hệ thống tai trong và tai giữa thì y học hiện nay không thể can thiệp được. Vì vậy, những trẻ này phải chịu điếc suốt đời.

Nuôi cấy sụn, chi phí thấp nhưng tốn nhiều thời gian

So với những phẫu thuật khác thì tạo hình vành tai có nhiều rủi ro hơn, mất nhiều thời gian hơn. Ở nước ngoài, bác sĩ thường áp dụng phương pháp gắn tai giả bằng silicon cho trẻ nên ít gây tai biến. Tuy nhiên, theo bác sĩ Hoàng Sơn, hiện nay ở nước ta không có nguồn tai giả bằng silicon, nên cấy ghép bằng sụn tự thân thường được áp dụng. Theo bác sĩ Phạm Hoàng Trang, chuyên khoa phẫu thuật tạo hình của BV Tai Mũi Họng, để thực hiện phương pháp này, bệnh nhân cần phải kiên trì và có sự phối hợp tốt với bác sĩ vì phải trải qua nhiều cuộc phẫu thuật. Kỹ thuật ghép tai bằng nuôi sụn dưới da bao gồm nhiều giai đoạn như phẫu thuật lấy sụn sườn, cấy sụn, đợi những mạch máu tai nuôi sống phần mô sụn và phẫu thuật tạo hình. Ngoài tính phức tạp về kỹ thuật, cần nhiều thời gian, việc lấy sụn có thể gặp biến chứng thủng màng phổi hoặc sụn nuôi cấy bị hoại tử. Chi phí chung cho quá trình ghép và tạo hình vành tai khoảng 5 triệu đồng. Hiện nay, tại TPHCM đã có một số BV áp dụng được kỹ thuật này như BV Tai Mũi Họng, Nhi Đồng 1 và Chợ Rẫy. Phương pháp này cũng có thể áp dụng cho cả bệnh nhân bị đứt tai do tai nạn gây ra.

1. Tai vểnh, tai bẹp hoặc tai nhọn không phải là dị tật. SAI: Những khác thường về hình dạng và chức năng tai đều được xem là dị tật. Những dạng dị tật bên ngoài vẫn bảo đảm cấu trúc tai là dị tật đơn giản, không cần phải phẫu thuật cấy ghép sụn. Với những trường hợp này, trẻ bệnh có thể được bác sĩ phẫu thuật tạo vành tai mà không phải đợi đến sau này.

2. Trẻ nằm nghiêng một bên làm tai kém phát triển. ĐÚNG: Ngay lúc nhỏ, trẻ chỉ nằm nghiêng về một bên sẽ làm tai bên đó bị ép sát, dính bẹp vào đầu và nhỏ hơn tai còn lại do sụn tai lúc này còn yếu. Vì vậy, nên cho trẻ nằm ngửa và xoay trở thường xuyên để tai phát triển cân đối.

3. Sau khi cấy điện ốc tai, trẻ có thể nghe được dễ dàng. SAI: Sau khi cấy điện ốc tai, trẻ cần có thời gian để tiếp xúc và làm quen với thế giới âm thanh. Bên cạnh đó, trẻ cũng cần học những kỹ năng giao tiếp khác mới có thể nghe và nói như người bình thường.