Theo Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 8 tháng đầu năm, tổng vốn đăng ký cấp mới và tăng thêm hơn 13,3 tỉ USD, tăng 30,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Lượng vốn giải ngân từ các dự án đầu tư trực tiếp trong 8 tháng đầu năm cũng đạt hơn 8,5 tỉ USD. Theo các chuyên gia kinh tế, vốn ngoại sẽ tiếp tục đổ vào thời gian tới để tận dụng lợi thế thuế suất khi các hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam tham gia có hiệu lực.

Động lực từ TPP

Công ty Nghiên cứu thị trường Savills Việt Nam vừa công bố tình hình hoạt động các KCN trên cả nước. Trong đó, dệt may là lĩnh vực thu hút vốn ngoại thúc đẩy lĩnh vực sản xuất đóng góp 4,18 tỉ USD (tương đương 76% nguồn vốn đầu tư nước ngoài mới - FDI) vào Việt Nam. Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) được xem là động lực chính cho làn sóng này, khi ngành vải sợi - dệt may được kỳ vọng sẽ phát triển với tốc độ 2 con số nếu TPP được ký kết. Quy định của TPP ràng buộc các loại vải và hàng may mặc xuất khẩu phải có nguồn gốc nguyên liệu từ các nước tham gia TPP, khiến rất nhiều nhà đầu tư Trung Quốc, Đài Loan và Hồng Kông lên kế hoạch đầu tư nhằm đón đầu cơ hội này.

Cụ thể, trong tổng số vốn FDI đổ vào dệt may từ đầu năm nay, chỉ tính riêng dự án của 3 doanh nghiệp gồm Công ty Polytex Far Eastern (thuộc Tập đoàn Đài Loan Far Eastern), Công ty Hyosung Istanbul Tekstil, Công ty Worldon Việt Nam - Hồng Kông với tổng vốn đầu tư tới 1,24 tỉ USD. Savills dẫn một nghiên cứu gần đây của Ngân hàng Standard Chartered cho thấy có sự dịch chuyển vốn đầu tư từ Trung Quốc sang các nước trong khối ASEAN để tận dụng cơ hội từ các FTA sắp tới. Khoảng 44% đơn vị tham gia khảo sát của ngân hàng này chọn Việt Nam do có một thị trường nội địa lớn và 29% nêu lý do là chi phí hoạt động thấp, 18% còn lại được hỏi cho biết nhân công dồi dào…

Đáng chú ý, Tập đoàn Microsoft cũng công bố đóng cửa 2 nhà máy sản xuất điện thoại Nokia ở Trung Quốc để chuyển sang Việt Nam. Tập đoàn này sẽ mở rộng nhà máy có quy mô đầu tư lên đến 210 triệu USD tại KCN Việt Nam - Singapore ở Bắc Ninh, đồng thời sẽ tăng gấp 3 tổng số nhân công so với 2 nhà máy cũ. Cũng tại Bắc Ninh, dự án của Công ty SamSung Display Việt Nam với số vốn đầu tư tăng thêm 3 tỉ USD (số vốn ban đầu là 1 tỉ USD) với mục tiêu sản xuất, lắp ráp, gia công, tiếp thị hoặc bán các loại màn hình...

Khu công nghiệp hút vốn ngoại

Quan hệ đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), trong đó Việt Nam và Singapore là thành viên, đang tạo điều kiện cho các cơ hội đầu tư song phương. Các nhà đầu tư Singapore đã nhạy bén để tận dụng cơ hội này, khi KCN Việt Nam - Singapore đặt tại tỉnh Quảng Ngãi, đến nay đã thu hút 7,8 triệu USD vốn FDI kể từ khi hoạt động chính thức cuối năm 2013. Riêng Tập đoàn Mapletree Singapore cũng cam kết đầu tư khoảng 1 tỉ USD cho việc phát triển các KCN, tòa nhà văn phòng và căn hộ ở Việt Nam trong thời gian tới. Các nhà đầu tư khác đến từ đảo quốc sư tử như Famed Banyan Tree, Keppel Land và Capital Land cũng thông báo kế hoạch đầu tư vào những dự án bất động sản quy mô lớn tại Việt Nam.

Lý do các KCN của Việt Nam hút vốn ngoại, theo nghiên cứu của Savills, là nhờ yếu tố cải cách luật pháp. Chính phủ đã yêu cầu các địa phương thu nhỏ quy mô, thậm chí đóng cửa một số KCN có tỉ lệ thuê thấp để dành chỗ cho các kế hoạch phát triển khác. Riêng đối với ngành công nghiệp dệt may, rất nhiều địa phương sẽ chỉ ưu tiên những nhà đầu tư có công nghệ cao và số lượng nhân công hạn chế. Như tại TP HCM trong những năm gần đây, các chính sách thuế ưu đãi đã được áp dụng để khuyến khích các doanh nghiệp mới hoạt động trong ngành công nghệ cao và ngành khoa học liên quan. Chẳng hạn, Khu Công nghệ cao TP HCM đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư các dự án phát triển trường học, nhà máy sản xuất. Cơ sở hạ tầng của TP từ đường cao tốc, tuyến tàu điện ngầm, các đường vành đai… cũng đã, đang phát triển nhanh chóng nhằm đón dòng vốn ngoại.

LINH ANH