Năm 2019, bất chấp dịch tả heo châu Phi tàn phá đàn heo ở châu Á, Trung Quốc vẫn không chuyển sang mua heo Mỹ để đáp ứng nhu cầu nội địa. Ngay cả khi Trung Quốc mất tới 55% số heo vì dịch bệnh, giá heo hơi ở Mỹ chỉ cao được một thời gian ngắn. Giá heo hơi hợp đồng tương lai tốt nhất trên Sàn giao dịch Chicago Mercantile cuối năm 2019 dừng ở 71 cent mỗi pound, giảm gần 30% so với mức gần 1 USD mỗi pound vào đầu tháng 4/2019. Giá thậm chí đã giảm 3,1% đầu năm 2020 và chỉ tăng 0,9% vào hôm thứ ba vừa rồi.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, mức thuế 72% mà Trung Quốc áp lên thịt heo Mỹ trong phần lớn thời gian của năm ngoái đã làm cạn kiệt nhu cầu mua thịt heo Mỹ của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Chính vì thế, đang còn 287.500 tấn thịt heo lưu trữ trong các kho đông lạnh khắp nước Mỹ. Đây là con số tồn kỷ lục, theo USDA.

"Tôi vừa thất vọng vừa phẫn nộ khi cơ hội cả đời bị phá hủy bởi các yếu tố chính trị", thương nhân độc lập Dan Norcini nói. Thay vào đó, thương nhân Trung Quốc đã chọn mua thêm thịt heo từ EU và Brazil, theo dữ liệu của USDA.

Bên trong một trang trại nuôi heo tại Mỹ. Ảnh: Bloomberg

"Các loại thuế quan đã không cho phép thịt heo ra khỏi cửa. Trung Quốc đã đi mua ở các nơi khác", Mike Zuzolo, Chủ tịch của Global Commodity Analytics & Consulting nói.

Tuy nhiên, nông dân và thương nhân ngành chăn nuôi đang dự đoán vận may sẽ đảo ngược vào năm 2020, nhờ thỏa thuận thương mại một phần mà dự kiến Mỹ và Trung Quốc ký trong tháng này.

Tổng thống Donald Trump nói sẽ ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một với Trung Quốc vào ngày 15/1. Thỏa thuận này kêu gọi Trung Quốc mua thêm nông sản Mỹ, khoảng 40 đến 50 tỷ USD mỗi năm, theo các quan chức Mỹ. Đổi lại, nước này sẽ giảm hoặc bỏ thuế đối với nhiều loại sản phẩm nhập từ Trung Quốc.

Dennis Smith, một nhà môi giới hàng hóa của Archer Financial Services cho biết đã thông báo với các khách hàng sẵn sàng cho việc lật ngược tình thế. "Tôi tìm các lô hàng lớn đến Trung Quốc để thắt chặt nguồn cung thịt heo có sẵn trong thời gian ngắn", ông nói.

Các nhà sản xuất thịt lớn có trụ sở tại Mỹ đang chuẩn bị cho sự tăng trưởng. Giám đốc điều hành của Tyson Food, Noel White nói với các nhà đầu tư rằng công ty dự kiến xuất nhiều thịt heo hơn sang Trung Quốc vào năm 2020, nhờ chính sách mới chỉ mua thịt không có chất ractopamine. Đây là một phụ gia thức ăn được sử dụng ở Mỹ nhưng bị cấm ở Trung Quốc.

JBS USA Holdings, nhà chế biến thịt bò và thịt heo lớn nhất thế giới, cũng cho biết sẽ bắt đầu bán thịt heo không có ractopamine trong tháng này, để tối đa hóa cơ hội xuất khẩu. "Tôi hy vọng rằng, về tổng thể, Mỹ sẽ có sự tăng trưởng phù hợp trong xuất khẩu cho năm tới", André Nogueira de Souza, CEO JBS USA nhận định vào tháng 11/2019.

Ngay cả với khả năng người tiêu dùng Trung Quốc chuyển đổi thói quen tiêu thụ thịt heo sang các loại thịt khác như thịt bò và thịt gia cầm, các nhà sản xuất tại Mỹ cho biết họ vẫn nghĩ rằng rất có thể giá thịt heo cuối cùng sẽ tăng.

"Vào năm 2020, nếu các rào cản được hạ xuống thì chúng ta sẽ thấy được những chuyển biến", chuyên gia Zuzolo của Global Commodity Analytics nói.