Nhiều nỗi lo tại Diễn đàn Kinh tế thế giới

Các lãnh đạo chính trị và doanh nghiệp đang tham dự Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) thường niên ở thị trấn Davos (Thụy Sĩ) với nhiều nỗi lo, trong đó đứng đầu là các mối đe dọa nhằm vào nền kinh tế thế giới.

WEF năm nay diễn ra giữa lúc lạm phát đang ở mức cao tại Mỹ và châu Âu. Giá hàng hóa đã làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng, khiến thị trường tài chính thế giới lung lay và buộc các ngân hàng trung ương tăng lãi suất.

Trong khi đó, cuộc xung đột Nga - Ukraine tác động mạnh đến thị trường dầu mỏ và thực phẩm. Nỗi lo trên được nêu bật bởi báo cáo mới của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) hôm 23-5, theo đó tổng GDP của nhóm 7 nước phát triển hàng đầu thế giới (G7: gồm Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Ý, Canada, Nhật Bản) trong quý I/2022 đã giảm 0,1% so với quý trước đó.

Tại một cuộc thảo luận trong khuôn khổ WEF diễn ra cùng ngày, Phó Thủ tướng Đức Robert Habeck nhận định thế giới hiện đối mặt ít nhất 4 cuộc khủng hoảng đan xen, gồm lạm phát, năng lượng, lương thực và khí hậu.

Theo ông Habeck, nếu không có vấn đề nào được giải quyết, thế giới có nguy cơ rơi vào suy thoái, từ đó tác động mạnh đến sự ổn định toàn cầu. Trong khi đó, Chủ tịch Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) Fatih Birol nhấn mạnh cuộc khủng hoảng năng lượng hiện nay không nên làm gia tăng sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Thay vào đó, theo ông Birol, các nước cần lựa chọn đầu tư đúng về năng lượng, nhất là năng lượng tái tạo, để đối phó tình trạng thiếu hụt lúc này và đạt được những mục tiêu khí hậu đề ra.

Phó Thủ tướng Đức Robert Habeck tại một cuộc thảo luận trong khuôn khổ WEF diễn ra hôm 23-5 Ảnh: Reuters

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào tháng rồi đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu lần thứ hai trong năm nay do cuộc xung đột tại Ukraine và lạm phát. Phát biểu tại WEF hôm 23-5, Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva đánh giá cuộc xung đột Nga - Ukraine, các điều kiện tài chính thắt chặt hơn và cú sốc về giá (nhất là thực phẩm) đã phủ bóng đen lên triển vọng tăng trưởng kinh tế.

Cũng với tâm trạng bi quan, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde chỉ ra rằng sức ép ngày một tăng từ giá tiêu dùng đang kìm hãm hoạt động kinh tế và làm giảm sức mua của các hộ gia đình. Bà Lagarde cam kết tăng lãi suất trong tháng 7 và tháng 9 để kìm hãm lạm phát, ngay cả nếu chi phí đi vay tăng cao hơn sẽ tác động đến tăng trưởng kinh tế.

Kinh tế Mỹ cũng đang chịu sức ép lớn về lạm phát, với chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 3-2022 đã tăng lên mức cao nhất trong 40 năm. Cục Dự trữ Liên bang (FED) vào đầu tháng này đã phản ứng bằng lần tăng lãi suất với mức tăng lớn nhất trong 22 năm (0,5 điểm %). Chủ tịch FED Jerome Powell đã phát đi tín hiệu sẽ tiếp tục tăng lãi suất tại ít nhất 2 cuộc họp tiếp theo.

Cùng với nhận định kinh tế thế giới có lẽ đang đối mặt "phép thử lớn nhất kể từ Thế chiến II", IMF kêu gọi các quan chức chính phủ và lãnh đạo doanh nghiệp có mặt tại WEF thảo luận về việc hạ thấp các rào cản thương mại.

Theo đài CNN, một số nước đang hạn chế xuất khẩu lương thực và nông sản để giải quyết cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt trong nước dù điều này đe dọa làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt và đẩy giá lên cao trên thế giới.

Tuy nhiên, phát biểu khi đang thăm Nhật Bản, Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 23-5 cho biết Washington đang xem xét loại bỏ một số thuế quan áp lên hàng hóa nhập khẩu Trung Quốc từ thời người tiền nhiệm Donald Trump.