Bí ẩn hố chôn hài cốt tập thể

Chiều 19-1, UBND TP Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa đã có công văn khẩn xin ý kiến chỉ đạo cấp trên vì số hài cốt trong một hố chôn tập thể ở phường Ba Ngòi ngày càng phát hiện nhiều. Từ cuối tháng 12-2014 đến nay, gia đình ông Nguyễn Văn Xê (tổ dân phố Trà Long 2, phường Ba Ngòi) đã phát hiện tại vườn nhà mình một hố chôn 24 bộ hài cốt.

Nhiều dấu hiệu lạ

Khu vườn nơi phát hiện hố chôn tập thể nằm gần suối nước lợ (gần biển), cách Quốc lộ 1 khoảng 1 km về phía Tây. Tại đây, công việc đào kiếm hài cốt hiện còn ngổn ngang, khói hương nghi ngút. Trong vườn, nhiều hố được đào trong bán kính khoảng 7 m.

Theo ông Xê, ngày 26-12-2014, trong lúc đào hầm biogas, gia đình ông phát hiện hố chôn tập thể này với nhiều dấu hiệu lạ. “Thoạt tiên, chúng tôi phát hiện 5 bộ hài cốt nằm theo vòng tròn, đầu hướng vào phía trong như hình ngôi sao chụm lại, phía trên có 1 tảng đá lớn.

Những bộ hài cốt khác nằm rải rác xung quanh không sắp xếp theo trật tự. Bộ nằm nghiêng, bộ nằm sấp, có bộ chôn đứng hoặc chỉ có phần thân. Nhiều hộp sọ của các hài cốt bị vỡ hoặc có vạch hình chữ y như dấu may. Nhiều hài cốt có vết rỉ của sắt đóng thành cục lớn bằng ngón chân nằm ở cổ tay, cổ chân, bên hông” - ông Xê mô tả.

Hiện trường khu mộ tập thể tại vườn nhà ông Nguyễn Văn Xê

Ông Đặng Sĩ (62 tuổi, sống ở phường Ba Ngòi từ năm 1965), người trực tiếp cất bốc các hài cốt này, cho biết đa số là nam giới, không thấy trẻ em. Từ năm 1965, khi ông đến đây ở, khu vực gần suối là rừng ngập mặn, phía trên là rừng nghèo, không có người sinh sống.

“Tôi cũng chưa từng nghe thấy có chiến sự gì xảy ra ở đây. Các bộ hài cốt này không theo trật tự nên có khả năng là hố chôn tập thể từ rất lâu. Cách khu vực này khoảng 2 km, trước đây có 3 lô cốt của Pháp để lại, do đó có thể hố chôn này có từ thời Pháp thuộc” - ông Sĩ phỏng đoán.

Ông Xê cho biết từ ngày phát hiện hố chôn hài cốt tập thể trong vườn nhà, con cháu của ông rất hoang mang sợ hãi, mất ăn mất ngủ. “Chính quyền có cử 1 đội đến hỗ trợ nhưng chỉ cất bốc 6 hài cốt và hỗ trợ cải táng 17 hài cốt, số còn lại gia đình phải tự thuê người cất bốc. Nhiều cơ quan chức năng đến kiểm tra nhưng không ai nói những bộ hài cốt này từ đâu, cũng không lấy mẫu vật gì để giám định… Gia đình rất mong chính quyền hỗ trợ kinh phí tìm kiếm, cải táng và làm rõ nguồn gốc hài cốt để chúng tôi và bà con xung quanh yên lòng” - ông Xê mong mỏi.

Vượt quá khả năng địa phương

Theo ông Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cam Ranh, từ ngày 29-12-2014, ông đã trực tiếp kiểm tra hiện trường. Ban Chỉ huy Quân sự TP Cam Ranh cũng đến xác minh sự việc nhưng không tìm thấy các dấu tích gì liên quan đến bộ đội của ta nên đề nghị an táng theo dân sự.

Ông Dũng cho biết sau khi cất bốc xong 17 bộ hài cốt thì chôn, không lấy mẫu. Chính quyền đã hỏi nhiều người già, người sống lâu năm tại địa phương nhưng không ai biết gì về hố chôn tập thể này. Việc an táng theo hình thức mộ gia đình cũng khó có khả năng vì đây là khu vực rừng, cách an táng lại không theo trật tự.

“Chúng tôi cũng bất ngờ vì số lượng hài cốt quá lớn, ngày càng phát hiện nhiều. Có nhiều thông tin đồn đoán gây hoang mang dư luận. TP Cam Ranh không đủ khả năng thẩm định thời gian chôn cất, nguồn gốc hài cốt… Do vậy, TP đã chỉ đạo thu thập các dấu hiệu lạ và tạm dừng tìm kiếm, cất bốc để chờ chỉ đạo của UBND tỉnh và các cơ quan chức năng” - ông Dũng cho biết.