Cảnh giác với đồ chơi hạt nhựa nở

Điều đáng nói, đồ chơi hạt nhựa nở đang được bày bán khắp nơi, giá cả cũng rất rẻ và hầu hết trên bao bì đều có ghi "Made in China".

Hà Nội: rẻ như bèo

Chiều 19-12, tại phố Lương Văn Can, phố Hàng Mã - nơi bán đồ chơi trẻ em nổi tiếng ở Hà Nội - nhiều cửa hàng tỏ ra rất dè dặt trước việc có người hỏi mua hạt nhựa nở. Phải đến khi khách đề nghị lấy số lượng lớn, bà chủ một quầy hàng đồ chơi ở phố Hàng Mã mới đồng ý bán.

Người phụ nữ này dẫn khách vào nhà và lôi ra hai hộp lớn đựng đồ chơi hạt nhựa nở. Chúng chia làm hai loại: một loại gồm những con vật nhỏ bằng nhựa mềm to bằng ngón tay cái với đủ dạng hình thù của các loài động vật: cá mập, cá ngựa, khủng long, voi, cua, nhện; loại thứ hai gồm những hạt nhựa tròn nhỏ li ti bằng đầu que tăm và được nhuộm các màu xanh, đỏ, tím, vàng. Tất cả đều được đóng trong những gói nilông nhỏ bằng bàn tay, in những hình lòe loẹt. Trên bao bì loại đồ chơi này chỉ có duy nhất một dòng ghi nơi sản xuất từ Trung Quốc, cùng một dấu hiệu cảnh báo trẻ em dưới 3 tuổi không được đụng vào, không có dòng nào nói về thành phần các chất bên trong sản phẩm.

Theo giới thiệu của chủ quán, chỉ cần thả những hạt nhựa và những con vật nhựa này vào nước chờ vài giờ chúng sẽ từ từ to ra. Giá bán lẻ loại đồ chơi này là 1.000 đồng/gói, nếu lấy với số lượng lớn thì khoảng 500 đồng/gói. Bà chủ cửa hàng cho biết hàng được nhập về từ Trung Quốc, thời gian gần đây bán rất chạy.

Trước cổng Trường tiểu học NTP, ngay trên phố Quán Thánh cũng bán đủ các loại hạt nhựa. "Trẻ con thích lắm, hôm trước có bé mua rồi ngâm mấy chai mang đến lớp chơi. Nhưng đến giờ ăn phải bảo các cháu rửa tay, nó nở to như thế chắc chắn phải có chất gì độc hại" - chị bán hàng dặn dò.

TP.HCM: bán tràn lan

Tại TP.HCM, theo các chủ cửa hàng đồ chơi, đây là loại đồ chơi đang được bán rất chạy. Một chủ sạp bán đồ chơi ở chợ Bình Tây cho giá 28.000 đồng/vỉ 24 gói. Vỉ hạt nở dính trên một tấm bìa in chữ Lucky và phía dưới có hàng chữ "Made in China"; không có thêm một dòng chữ nào về thành phần, hướng dẫn sử dụng, nơi sản xuất, hạn sử dụng...

Tại nhiều cửa hàng lưu niệm, điểm bán đồ chơi trước trường học ở khu vực các quận 1, 3, 5, 11... nhiều em tụ tập chơi trò "nuôi thú”. Loại đồ chơi này tương tự như viên bi, bên ngoài không có ghi hướng dẫn sử dụng nhưng có hàng chữ "Made in China". Các viên bi để trong các quả trứng giá khoảng 20.000 đồng/quả. Từ một quả trứng có hình dạng giống trứng vịt đem thả vào nước, ngâm khoảng một ngày sau vỏ trứng sẽ bị nứt, đầu con vịt nhô ra. Thêm khoảng sáu giờ sau, con vịt này sẽ "cựa quậy" lộ nửa thân và đến ngày sau nở thành một con vịt hoàn chỉnh với mắt đen, mỏ vàng, không có mùi. Đụng vào con vịt thấy mềm mềm, dẻo dẻo như cao su, có chất đàn hồi.

Càng đi sâu tìm hiểu thị trường đồ chơi trẻ em tại TP.HCM, càng "hoa mắt" bởi rất nhiều loại đồ chơi mà ngay chính người bán cũng không biết cách chơi. Không ít loại đồ chơi được làm bằng các loại hóa chất dưới hình con gián, con chuột đen thui, nhớt khắp mình, nhìn thấy là nổi da gà. Tuy nhiên trên bao bì của các món đồ chơi này cũng không hề có một sự chỉ dẫn nào.

Hiện nay đồ chơi đang được ưa chuộng là trồng cây thông Noel với giá chỉ 2.000 đồng/bịch đựng dung dịch màu trắng không rõ là hóa chất gì, chỉ thấy ghi "không để chất lỏng dính tay" bằng tiếng Anh. Khi tưới dung dịch lên tấm bìa cắt hình cây thông, một giờ sau sẽ "mọc" thành cây thông Noel trắng xóa, đụng vào dễ vỡ như tuyết, hạt nhỏ li ti.

Rất nguy hiểm

Ông Đỗ Thanh Bái - giám đốc Trung tâm Bảo vệ môi trường và an toàn hóa chất - cho rằng nguyên liệu hoặc phụ gia sản xuất hạt nở có thể lẫn chất độc thần kinh. Theo ông Bái, rất có thể các nhà sản xuất đã dùng loại hóa chất rẻ tiền, hóa chất công nghiệp hạ giá thành sản phẩm. Chưa kể nhà sản xuất còn cho thêm các chất tạo màng khác (rất độc hại cho sức khỏe của trẻ em) để sản phẩm bền hơn khi trương nở.

Phó giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư Nguyễn Văn Lộc cho biết ông đã từng lên tiếng cảnh báo về tác hại của loại hạt nhựa nở. "Không cần biết nguyên liệu, hóa chất sản xuất có độc hại hay không, chỉ riêng về cơ học, loại đồ chơi này phải loại ra khỏi danh mục đồ chơi của trẻ em ngay. Những hạt nhỏ như hạt nở rất dễ bắn vào mũi, họng các bé. Khi gặp nước, nó trương nở và có thể chẹn đường thở, đường tiêu hóa khiến trẻ tử vong" - ông Lộc nói.

Đáng chú ý, ở VN chưa có qui chuẩn kỹ thuật cho đồ chơi trẻ em. Điều này có nghĩa là sản phẩm đồ chơi vào VN hoàn toàn không cần tuân theo bất kỳ tiêu chuẩn kỹ thuật nào. Trong khi đó, 90% đồ chơi trên thị trường VN là hàng nhập khẩu, phần lớn nhập khẩu tiểu ngạch từ Trung Quốc, có xuất xứ rất lờ mờ.