Cấp trùng thẻ BHYT: Mơ hồ trách nhiệm

ĐB Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc) đề nghị sửa đổi Luật BHYT theo hướng quy định hộ gia đình tham gia BHYT Ảnh: Hoài Bắc

Đủ kiểu gian lận

Theo bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của QH, đến cuối năm 2012, gần 70% dân số cả nước đã tham gia BHYT. Từ chỗ lũy kế bội chi, đến năm 2012, quỹ BHYT đã kết dư 12.892 tỉ đồng. Tuy vậy, tình trạng trùng thẻ BHYT ở các đối tượng do ngân sách nhà nước hỗ trợ xảy ra tại nhiều tỉnh, thành. Cá biệt có người nhận được 4-5 thẻ BHYT. Rà soát tại 42 tỉnh, thành, đã phát hiện gần 800.000 thẻ BHYT cấp trùng, với số tiền ngân sách phân bổ khoảng 342 tỉ đồng. Riêng năm 2013, kiểm toán BHYT cho người nghèo tại 8 tỉnh đã phát hiện trên 332.000 thẻ cấp trùng.

Kết quả giám sát chỉ rõ tình trạng lạm dụng BHYT, cả về phía cán bộ y tế cũng như người có thẻ, khá phức tạp. Những vi phạm phổ biến là lạm dụng xét nghiệm, thuốc, hóa chất, vật tư y tế, kê đơn thuốc ngoài danh mục cho phép, kê khống tiền thuốc... Thậm chí, bệnh nhân nằm ghép nhưng vẫn thanh toán mỗi người/giường bệnh, lập hồ sơ bệnh án khống (như làm giả kết quả xét nghiệm), sử dụng chung xét nghiệm ở một số bệnh viện (BV) để thanh toán với quỹ BHYT. Có nơi, cán bộ y tế đã sử dụng thẻ BHYT của người thân để làm thủ tục lấy thuốc ở BV, thậm chí có tình trạng cho thuê thẻ BHYT và thuê người bị bệnh mạn tính đi khám chữa bệnh để lấy thuốc. Tại tỉnh Đồng Nai, có trường hợp thẻ BHYT được sử dụng tới... 157 lần khám chữa bệnh trong năm.

Không hài lòng với số kết dư gần 13.000 tỉ đồng, đại biểu (ĐB) Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) bức xúc: “Người nghèo tham gia BHYT để bù đắp chi phí khám bệnh cho người giàu! Đây là một nghịch lý không thể chấp nhận được”. ĐB Đoàn Nguyễn Thùy Trang (TP HCM) cho rằng không loại trừ bội chi do lạm dụng, sai phạm.

ĐB Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) nêu thực trạng: “Người dân thường xuyên phàn nàn về thủ tục phức tạp, rườm rà. Vấn đề y đức, thái độ phục vụ của nhân viên y tế cũng bị kêu nhiều. Trong khi đó, các cơ sở khám chữa bệnh lại phàn nàn về thủ tục giám định rườm rà”.

Đề nghị tăng mức đóng BHYT

Đánh giá hàng trăm tỉ đồng tiền ngân sách bị “bốc hơi” do cấp trùng thẻ là “vô cùng lãng phí”, ĐB Nguyễn Thu Anh (Lâm Đồng) yêu cầu quy định cụ thể rõ ràng trách nhiệm trong việc cấp phát thẻ BHYT để tránh tình trạng cấp trùng gây thiệt hại cho ngân sách. ĐB Nông Thị Lâm (Lạng Sơn) đánh giá: “Nếu rà soát hết 63 tỉnh, thành, số thẻ trùng còn cao hơn rất nhiều. Thế nhưng, chưa thấy quy rõ trách nhiệm của các bộ, ngành trong việc cấp trùng thẻ. Cần chỉ rõ các cơ quan, bộ, ngành nào liên quan vấn đề này?”.