Ngưng cho doanh nghiệp Trung Quốc thuê rừng?

UBND tỉnh Quảng Nam vừa có văn bản báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét, cho ý kiến chỉ đạo giải quyết việc cho Công ty TNHH MTV Innovgreen Quảng Nam thuê đất thực hiện dự án trồng rừng nguyên liệu.

Miễn tiền thuê đất đến 50 năm

Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam, tháng 7-2008, UBND tỉnh này cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Innovgreen (có trụ sở tại Hồng Kông - Trung Quốc) để đăng ký thành lập Công ty TNHH MTV Innovgreen Quảng Nam (gọi tắt là Công ty Innovgreen) nhằm thực hiện dự án trồng rừng nguyên liệu tại 9 huyện: Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang, Phước Sơn, Quế Sơn, Hiệp Đức, Nam Trà My, Bắc Trà My, Tiên Phước với diện tích đất dự kiến sử dụng 30.000 ha. Trong đó, 20.000 ha thuê đất để công ty tự trồng, 10.000  ha hợp tác với người dân để trồng. Đáng chú ý, trừ huyện Quế Sơn được miễn thuê đất trong vòng 7 năm thì tại 8 huyện khác, Công ty Innovgreen được miễn tiền thuê đất trong toàn bộ thời gian thực hiện dự án là 50 năm.

Sau khi cấp chứng nhận đầu tư, tháng 9 và 12-2008, UBND tỉnh Quảng Nam có 2 văn bản tạm giao 1.429,14 ha đất trồng rừng tại huyện Nam Trà My và Tây Giang cho doanh nghiệp (DN) Trung Quốc trên. Tuy nhiên, sau khi Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Nam có ý kiến về việc dự án trồng rừng này ảnh hưởng đến vùng an toàn khu, UBND tỉnh Quảng Nam mới có điều chỉnh thu hồi.

Tỉnh Quảng Nam nhìn nhận việc cho một doanh nghiệp Trung Quốc thuê đất rừng ở các huyện biên giới là nhạy cảm. (Ảnh chỉ có tính chất minh họa)

Tính đến nay, tỉnh Quảng Nam đã ra quyết định cho Công ty Innovgreen thuê tổng cộng 1.002,68 ha đất. Tổng diện tích được tạm giao để DN này trồng rừng là 329,05 ha, toàn bộ đều nằm trên địa bàn huyện Tây Giang. Ngoài ra, Công ty Innovgreen còn được UBND 7 huyện Tây Giang, Đông Giang, Nam Giang, Quế Sơn, Hiệp Đức, Bắc Trà My, Tiên Phước thỏa thuận theo quy hoạch 3 loại rừng, đất rừng được duyệt và cấp giấy chứng nhận đầu tư nhưng chưa cho thuê 19.308,5 ha.

Cũng theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam, sau khi được cấp giấy phép đầu tư, tạm giao đất và cho thuê đất, tại huyện Nam Trà My, Công ty Innovgreen đã trồng khoảng 70 ha cây bạch đàn. Ở huyện Tây Giang, DN này trồng được 16,81 ha. Tuy nhiên, việc đầu tư trồng rừng của Công ty Innovgreen chậm tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư đã được UBND tỉnh cấp. Tổng diện tích đầu tư trồng rừng của DN này cũng rất ít so với tổng diện tích được tạm giao và cho thuê. Trước tình hình đó, ngày 15-3-2013, UBND tỉnh Quảng Nam đã thu hồi giấy chứng nhận đầu tư của Innovgreen.

Phải bồi thường

Trong báo cáo, UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng thời điểm năm 2008 và 2009, việc cho Công ty Innovgreen thuê đất để trồng rừng nguyên liệu xuất phát từ mong muốn phủ xanh đất trống đồi trọc với quy mô lớn trên địa bàn. Theo UBND tỉnh Quảng Nam, việc trồng rừng của Công ty Innovgreen trên địa bàn tỉnh, nhất là các huyện biên giới mang tính nhạy cảm, có khả năng ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.

Báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam cũng cho biết tại cuộc họp Hội đồng Tư vấn giải quyết việc cho thuê đất của Công ty Innovgreen vào ngày 1-6, tất cả các thành viên của hội đồng và 2 đơn vị là Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đều thống nhất cao đề nghị UBND tỉnh chấm dứt việc cho thuê đất để trồng rừng nguyên liệu của Công ty Innovgreen. Điều này đồng nghĩa với việc tỉnh Quảng Nam phải thực hiện bồi thường theo quy định của pháp luật.

Liên quan đến việc cho thuê đất này, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Quảng Nam đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tổ chức thanh tra việc quản lý, sử dụng đất của Công ty Innovgreen trên địa bàn huyện Tây Giang. Tháng 7-2013, Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam có kết luận thanh tra cho biết do không bảo đảm cơ sở pháp lý để thực hiện thu hồi đất nên kiến nghị tỉnh cho phép công ty tiếp tục trồng rừng trên phần đất đã được cho thuê nhưng chưa sử dụng là 993,81 ha. Trao đổi về vấn đề này, đại diện Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam cho biết theo Luật Đất đai năm 2013, trường hợp sử dụng đất của Công ty Innovgreen không có cơ sở pháp lý để thu hồi.