Nơi không thịt heo

Bên cạnh quyết định táo bạo ấy, hộ dân nào cố tình giấu dịch heo tai xanh, không tự giác chấp hành mà cơ quan chức năng phải cưỡng chế tiêu hủy heo bệnh dịch thì sẽ không được Nhà nước hỗ trợ.

Thịt heo và các sản phẩm từ heo là nguồn thực phẩm cơ bản trong bữa ăn hằng ngày của người dân. Ai cũng biết điều ấy nhưng ít người hình dung nổi sức ảnh hưởng của nó lớn thế nào đối với cuộc sống hằng ngày của mình.

Mâm cơm gia đình tăng giá

Sự thay đổi bắt đầu từ mâm cơm gia đình. Bữa cơm nhà chị Nguyễn Thị Hạnh, trú tại Cao Thắng, phường Lam Sơn, TP Thanh Hóa gần tuần nay không có thịt heo. Mâm cơm được bày ra với cá bống kho, thịt bò xào tiêu và canh đầu cá. Chị Hạnh ngồi tính: thịt bò 120.000 đồng/kg, cá bống 40.000 đồng/kg, đầu cá cũng 12.000 đồng. Tính sơ sơ chưa kể gia vị đã lên tới 70.000 đồng/mâm cơm cho 4 người ăn.

Chiều 11-4, nhà hàng Visdo, 54 Hạc Thành, TP Thanh Hóa. Khách khứa vẫn vào ra bình thường. Tuyệt nhiên không có món nào liên quan đến thịt heo. Thực khách vẫn có đủ món để ngả nghiêng với gỏi cá nhệch, cá khoai, rau sống và không quên mỗi bàn có thêm bát mắm tôm. Nhiều quán bia khác, các chủ quán cũng thận trọng không dám lấy nem chua về bán. Phần sợ bị phạt, phần vì cũng không có nguồn hàng để mà lấy. Các món giò, chả cũng mất hút trên các bàn tiệc.

Một vòng qua các chợ lớn của TP Thanh Hóa như chợ Vườn Hoa, Điện Biên, Tây Thành, Đông Thành... chúng tôi cũng tuyệt nhiên không thấy có hàng nào bán thịt heo. Đại diện quản lý thị trường cho hay, các đội quản lý vẫn thường xuyên kiểm tra tại các chợ theo chỉ thị của cấp trên. Cán bộ quản lý thị trường này cho biết thêm, ban đầu cũng có một số hàng lén lút bán nhưng chúng tôi kiên quyết xử lý hành chính, cấm bán trong thời gian cấm.

Tuy nhiên, người dân lại phải đối mặt với một cơn bão khác, cơn bão “không có gió” theo cách gọi của người dân ở đây, đó là “bão giá”. Gần như tất cả các loại thực phẩm khác đã và đang tăng giá với tốc độ chóng mặt và chưa có dấu hiệu dừng lại. Giá tôm cá đều đồng loạt tăng giá từ 15.000-30.000 đồng/kg; giá thịt trâu nghé, bò bê đang dao động từ 100.000-120.000 đồng/kg, tăng lên trung bình 40.000 - 50.000 đồng/kg.

Quán nem, chả ngồi... đuổi ruồi

Một món đặc sản của Thanh Hóa không thể không nhắc đến là món nem chua nổi tiếng. Đây là món ưa thích tại các quán bia không chỉ ở Thanh Hóa mà còn xuất đi nhiều tỉnh, thành. Trong vai khách đi mua nem, chúng tôi đã dành cả buổi chiều để khảo sát các cơ sở sản xuất nem nhưng đều nhận được những cái lắc đầu. Bà chủ quán Cây Đa, số 326 Trường Thi, quán nem nổi tiếng, ngán ngẩm: “Có bán nem nữa đâu, đợi qua ngày 15 nhé!”. – Thế mất hết khách à? “Mất làm sao được, nem nhà tôi có uy tín, hết dịch là bán ngay!” - bà chủ nói. Thông tin có được: Trước đó, ngày 8-4, cơ sở này đã bị tịch thu 7.700 chiếc nem chua.

Tuy nhiên, điều lạ là ngay đối diện bến xe vẫn có quán ngang nhiên bày bán. Đó là quán bến xe Hồng Việt. Bà chủ chào mời rất nhiệt tình. Tôi bày tỏ sự lo lắng của mình về nguồn gốc thịt làm nem, chủ quán chỉ gạt đi: “Nhà tôi bán lâu rồi, uy tín, không phải lo! Cứ nhìn là thấy đây này, thịt là thịt ngon chứ có phải thịt vớ vẩn đâu!”. “Tưởng là Thanh Hóa cấm bán nem chua rồi - tôi hỏi bâng quơ. “Đâu có, tôi vẫn bán mà!” - bà chủ quán đánh trống lảng.

Mất ngủ vì heo

Sự thiếu vắng của thịt heo không đơn giản chỉ là thiếu một thức ăn trên mâm cơm mà có khi nó còn liên quan đến cuộc sống của cả một gia đình. Điều này đối với những nhân công làm nem là có thật.

Hỏi thăm mãi chúng tôi mới gặp được một nhóm nhân công chuyên làm nem tại một cơ sở sản xuất lớn của TP. Chị Nguyễn Thị Thu, quê Nông Cống lên TP làm nghề, giãi bày: “Từ khi có lệnh cấm, chỗ làm cho nghỉ mấy hôm nay em bần thần cả người. Không làm thì không có lương. Hơn chục ngày nghỉ là mất đứt của em 1/3 thu nhập rồi!”. Cũng giống hoàn cảnh của chị Thu, chị Hòa - người ở ngay TP Thanh Hóa cũng tìm đến nghề gói nem để có thu nhập - chia sẻ: “Nghề làm nem vốn đã ít tiền, tháng chỉ được 600.000 - 900.000 đồng/người mà còn bị dịch thế này thì em biết sống bằng gì”.

Chuyện của chị Lê Thị Lượng, tại xã Tế Thắng, huyện Nông Cống, vẫn được người dân xứ Thanh nhắc đến đầy thương cảm. Chồng chị bỏ đi cách đây 10 năm. Chị ở vậy nuôi bố mẹ tuổi đều đã trên 80 và hai đứa con gái thơ dại. Khi đoàn kiểm tra đến mang 2 con heo nái nặng gần 4 tạ đi chôn, chị đã gào khóc thảm thiết, tức tưởi.

Bão lũ vừa xong, mùa màng mất trắng, giờ lại dịch heo tai xanh... Nông dân Thanh Hóa đang đối mặt với quá nhiều khó khăn...