Nỗi lo trúng giá

Cơ hội này đến từ Philippines. Sau khi tung gạo dự trữ để cứu trợ nạn nhân siêu bão Haiyan, Philippines đã tiến hành thu mua nhằm bảo đảm kho lương thực dự trữ của quốc gia. Dù giá đưa ra thấp hơn Thái Lan song giá trúng thầu của Việt Nam vẫn khá cao so với mức giá xuất khẩu trong năm nay. Theo một quan chức thuộc Cơ quan Lương thực quốc gia (NFA) của Philippines, Việt Nam trúng thầu cung cấp gạo cho nước này nhờ đưa ra mức giá thấp nhất là hơn 462 USD/tấn.

Tuy nhiên, chưa kịp vui với thông tin trúng thầu hợp đồng cung cấp nửa triệu tấn gạo cho Philippines thì Việt Nam đã phải đối mặt ngay với nỗi lo làm sao thu mua đủ số lượng gạo xuất khẩu lớn chỉ trong thời gian ngắn. Thực ra, hợp đồng xuất khẩu 500.000 tấn gạo trong thời gian hơn 1 tháng không phải quá sức với năng lực xuất khẩu 6-7 triệu tấn gạo/năm của nước ta. Song, ngặt một nỗi là hợp đồng giá tốt đến vào thời điểm cả nông dân và doanh nghiệp đều không có nhiều gạo trong tay.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng lúa gạo năm nay của nước ta tương đương năm ngoái nên bảo đảm lượng gạo hàng hóa phục vụ xuất khẩu vẫn ở mức 7,2-7,3 triệu tấn, trong khi lượng gạo xuất khẩu chính ngạch 10 tháng đầu năm mới ở mức 5,73 triệu tấn. Trong khi đó, việc xuất gạo tiểu ngạch, chủ yếu qua Trung Quốc, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) lại lên tới 1,5 triệu tấn.

Nói cách khác, thu mua nửa triệu tấn gạo để bảo đảm hợp đồng xuất khẩu lúc này không phải dễ. VFA vì thế đã phải nhóm họp gấp bàn giải pháp cân đối để có đủ nguồn gạo cung ứng cho đơn hàng xuất đi Philippines. Cơ hội bán được giá gạo tốt đã đến song tận dụng được lại là thách thức không nhỏ.

Nỗi khó hiện nay thêm một minh chứng cho thấy dù là một quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới song Việt Nam vẫn phải chịu những bất lợi, rủi ro. Rớt giá đã đành, nay đến lúc trúng giá vẫn phải lo. Không tìm cách nắm được cuộc chơi với thế của một trong những người chi phối như các thị trường khác, chúng ta khó có thể bảo đảm cho nông dân hưởng vị ngọt của hạt gạo.