Phá được nhiều vụ án lớn nhờ mua tin

Phóng viên: Ban Nội chính Tỉnh ủy Lâm Đồng vừa công bố việc mua tin về phòng chống tham nhũng (PCTN). Cách làm này có đúng quy định?

- Ông Nguyễn Doãn Khánh:

Chủ trương này là đúng và nhằm hỗ trợ người cung cấp thông tin tố giác. Tất nhiên cũng phải bảo đảm tính bí mật, an toàn cho những người có đóng góp thông tin. Bên cạnh đó, khoản chi này cũng bảo đảm đúng mục đích đặt ra, tức là thu thập được những thông tin có giá trị, làm căn cứ để chứng minh trong quá trình khởi tố, điều tra.

Việc hỗ trợ được duyệt khi thông tin báo đã được phục vụ điều tra và có kết quả?

- Không phải thế. Vì chúng ta biết nếu xong rồi hoặc đang điều tra mới hỗ trợ (cho người báo tin - PV) thì không mang tính chất khuyến khích người cung cấp nguồn tin. Đây được coi là khoản mật chi. Người đứng đầu các cơ quan PCTN chịu trách nhiệm về nội dung chất lượng, tính hiệu quả và mức độ chi trong từng nguồn tin.

Hộp thư tố giác tham nhũng đặt ở ngoài cổng Bộ Giao thông Vận tải (đường Trần Hưng Đạo, TP Hà Nội) Ảnh: THẾ DŨNG

Trong hướng dẫn của Ban Nội chính các tỉnh - thành, hằng năm sẽ phải xây dựng kế hoạch chi, kế hoạch này sẽ được Thường trực Tỉnh ủy của các địa phương cân đối vào ngân sách. Theo đó, trưởng Ban Nội chính sẽ phải là người chịu trách nhiệm chính về mức chi này theo đúng định mức, chế độ, đặc biệt là giám sát, kiểm tra độ tin cậy và giá trị của tin để quyết định mức chi. Và mức tin có giá trị cao nhất cho một tin là không quá 10 triệu đồng.

Từ kinh nghiệm của Ban Nội chính trung ương, đã có tin nào phải chi trả mà đóng góp rất lớn trong việc PCTN?

- Vừa qua, khoản mật chi trong PCTN đã được thực hiện ở các cơ quan PCTN trung ương, Văn phòng Ban Chỉ đạo PCTN trung ương trước đây và hiện nay là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo PCTN trung ương là Ban Nội chính trung ương. Ban Nội chính trung ương đã thực hiện chi với những tin thực sự có giá trị, đã góp phần làm sáng tỏ vụ án, có những vụ án lớn được dư luận đặc biệt quan tâm. Ví dụ như vụ án liên quan đến Vinalines, vụ án liên quan đến tổ chức thuê bao tài chính với tàu lặn bờ và các vụ án liên quan đến Dương Chí Dũng có sử dụng nguồn tin. Các nguồn tin này đều được chi trả bảo đảm đúng tiến độ, bảo đảm chặt chẽ và có hiệu quả.

Mức chi từ 500.000 đồng đến 10 triệu đồng phụ thuộc vào yếu tố nào?

- Cái chính dựa vào độ tin cậy và giá trị của tin.

Có đề xuất việc trả tiền nguồn tin sẽ trích phần trăm nguồn tiền thu hồi được từ đấu tranh PCTN?

- Vừa rồi, phần kinh phí mua tin PCTN vẫn dựa vào ngân sách cấp dẫn đến thụ động, phụ thuộc vào tình hình kết quả của việc đấu tranh PCTN, đặc biệt từ chính sự giác ngộ của các tổ chức, cá nhân trong việc phối hợp với các cơ quan PCTN. Nếu thành lập quỹ PCTN trên cơ sở trích tỉ lệ phần trăm thu hồi được từ PCTN đem lại để hỗ trợ cho mua sắm trang thiết bị và đội ngũ thực hiện trực tiếp và phục vụ nguồn tin PCTN thì chắc chắn hiệu quả.

Đến nay, theo Ban Nội chính trung ương, đã có bao nhiêu người “bán” tin?

- Khoảng vài chục vụ và chất lượng nguồn tin rất tốt. Phần lớn giai đoạn này, họ muốn đóng góp cho công tác PCTN là chính chứ không quan tâm đến phần hỗ trợ họ.

Thông tin tố giác chủ yếu là những lĩnh vực tiềm ẩn nguy cơ tham nhũng cao như quản lý đất đai, tài chính, ngân sách, phân phối nguồn lực cho đầu tư, ngân hàng, tín dụng cũng có.

Quy định hỗ trợ này có hướng tới luật hóa?

- Chưa, việc này mới có trong quy định của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài chính về việc sử dụng vốn ngân sách hỗ trợ cho PCTN. Nhưng chắc chắn sau này sẽ cần phải chính thức hóa bố trí kinh phí ổn định ở mức độ phù hợp, hình thành được quỹ, trên cơ sở đó hỗ trợ khai thác nguồn tin và khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia cấp nguồn tin.

Hình thức cung cấp tin như thế nào, thưa ông?

- Các nguồn tin cung cấp đều có giá trị như nhau nhưng phần lớn là họ gặp trực tiếp để phản ánh, có ghi chép. Nếu là nặc danh thì phải xử lý bằng con đường khác vì không biết họ thì khó có cơ chế để thưởng.