Tiến sĩ Nguyễn Thiện Trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân số - Gia đình và trẻ em VN: Sinh con thứ ba không phạm luật, nhưng phải chịu chế tài

Nghĩa là, mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có 1-2 con. Trước đây, do tập trung vào mục tiêu giảm nhanh mức sinh nên phạm vi chính sách dân số mới chỉ giới hạn trong việc điều chỉnh quy mô dân số thông qua thực hiện kế hoạch hóa gia đình. Trong khi đó, các yếu tố khác của vấn đề dân số như cơ cấu, chất lượng dân số và phân bố dân cư lại chưa được chú ý thích đáng. Để giải quyết các vấn đề trên, giải pháp hiện nay là mỗi cặp vợ chồng tự nguyện chỉ nên có 1-2 con, khoảng cách giữa các lần sinh, thời điểm sinh để có nghĩa vụ chăm sóc con tốt hơn.

. Vậy theo ông làm thế nào để người dân nhận thức đúng được quy mô gia đình ít con?

- Để đạt cơ cấu dân số và phân bố dân cư hợp lý nhằm đảm bảo chất lượng dân số, dự thảo nghị định hướng dẫn việc thực hiện Pháp lệnh Dân số đang trình Thủ tướng Chính phủ, có quy định cụ thể về số con của các cặp vợ chồng. Theo đó, sẽ có hướng dẫn cụ thể cho các cơ quan đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội cần ban hành những quy định, quy chế, làng xã có hương ước thực hiện nghị định theo đúng tinh thần mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có 1-2 con. Bên cạnh đó, người lao động nên tự nguyện cam kết không sinh con thứ ba, khoảng cách giữa các lần sinh phải phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập... của mình.

. Có nghĩa là không cần thiết dùng những hình thức xử phạt đối với những người sinh con thứ 3 trở lên?

- Không hoàn toàn như vậy. Các biện pháp truyền thông, vận động, giáo dục sẽ được tiếp tục triển khai xuống tận cấp cơ sở nhằm thay đổi nhận thức của người dân về quy mô gia đình ít con. Bất cứ công dân nào cũng phải hiểu rằng sinh con thứ ba là không phạm luật nhưng bản thân mỗi người sẽ phải chịu các chế định, chế tài mà mỗi cơ quan, đoàn thể địa phương đặt ra. Đến thời điểm này, tôi có thể khẳng định, thực hiện nghị quyết về dân số có kết quả khả quan. Năm 1993, mức sinh của Việt Nam là 3,3 con và đã giảm xuống còn 2,7 vào năm 1997. Đến năm 2002, mức sinh chỉ còn 2,1 con. Đây là thành công lớn của công tác dân số và thành quả này chắc chắn được duy trì trong những năm tới.

. Xin cảm ơn ông.