Tận thu khoáng sản trên dự án xây khách sạn

Ngày 30-3, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai đã khởi tố bị can, bắt tạm giam: Nguyễn Ngọc Bích, nguyên Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (Công ty Apatit Việt Nam); Lương Văn Na, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam; Cao Văn Tham, nguyên Phó trưởng Phòng Kế hoạch - Thị trường Công ty Apatit Việt Nam.

Thất thoát ngân sách nhà nước

Trước đó, liên quan vụ án này, Công an tỉnh Lào Cai đã khởi tố, bắt 3 bị can khác về cùng tội danh gồm: Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Xây dựng và Thương mại Lilama (Công ty Lilama); Nguyễn Quang Huy, nguyên Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam và Phạm Cao Khiêm, Phó Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam.

Cơ quan điều tra xác định bị can Nguyễn Mạnh Thừa có trách nhiệm về vi phạm của Công ty Lilama khi tận thu quặng apatit. Những vi phạm nêu trên đã được Thanh tra Chính phủ (TTCP) chỉ ra tại kết luận về chấp hành chính sách pháp luật trong công tác quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2005-2015.

Khu vực Công ty Lilama thực hiện dự án xây dựng nhà hàng, khách sạn nhưng khai thác apatit trái phép. Ảnh: TRỌNG LỘC

Theo kết luận của TTCP công bố, Công ty Lilama được UBND tỉnh Lào Cai cho phép thực hiện dự án nhà hàng, khách sạn ở xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai. Khi được giao đất, doanh nghiệp này khai thác apatit trái phép, vi phạm các điều 65 và 67 của Luật Khoáng sản năm 2010. Kết luận thanh tra cũng xác định trách nhiệm thuộc chủ tịch và phó chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai phụ trách, giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng thời kỳ xảy ra các sai phạm. Đối với việc thực hiện nghĩa vụ tài chính, giai đoạn 2008-2011, UBND tỉnh Lào Cai không ban hành quyết định tính hệ số quy đổi khối lượng từ quặng thành phẩm hoặc quặng tuyển ra quặng nguyên khai để tính phí bảo vệ môi trường, gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Thu hồi giấy chứng nhận

Từ những căn cứ trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm điểm nghiêm túc theo thẩm quyền đối với lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai, các cơ quan, cá nhân có liên quan trong việc cho phép công ty thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng và chủ trương cho tận thu, thu gom quặng apatit nhưng không kiểm tra bảo đảm việc khai thác, tận thu theo đúng quy định của pháp luật.

Ngoài ra, TTCP đề nghị UBND tỉnh xác định trách nhiệm và có hình thức kỷ luật đối với lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường giai đoạn 2009-2012; chỉ đạo cơ quan công an tỉnh tiến hành xác minh và xử lý theo đúng quy định pháp luật về những sai phạm trong việc công ty tận thu, thu gom khoáng sản; đề nghị các cơ quan chức năng xem xét thu hồi giấy chứng nhận đầu tư, thu hồi diện tích đất 3,77 ha đã cấp cho Công ty Lilama do vi phạm tiến độ thực hiện dự án xây dựng khách sạn, nhà hàng. Công ty Lilama phải hoàn nguyên trên diện tích đất đã tận thu, thu gom apatit theo quy định pháp luật…

Hồi cuối năm 2021, tại kỳ họp thứ 22, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai đã xem xét, kết luận kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Đảng ủy Công ty Apatit Việt Nam và một số đảng viên có liên quan trong việc tận thu, thu gom quặng apatit của Công ty Lilama thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng tại TP Lào Cai.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai nhận thấy Đảng ủy Công ty Apatit Việt Nam giai đoạn 2010-2015 có khuyết điểm, vi phạm đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật theo quy định của Đảng.

Ngoài ra, cũng xem xét trách nhiệm của 13 đảng viên có dấu hiệu vi phạm trong tham mưu cho phép Công ty Lilama xây dựng nhà hàng, khách sạn và tận thu, thu gom quặng apatit.