Tập trung chấn chỉnh báo chí

Ngày 26-12, tại TP HCM, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT), Hội Nhà báo Việt Nam đã tổ chức hội nghị báo chí toàn quốc, tổng kết công tác năm 2017, triển khai nhiệm vụ năm 2018.

Nguy cơ bị mạng xã hội dẫn dắt

Hiện nay, cả nước có 849 cơ quan báo in và tạp chí in; 195 cơ quan được cấp phép báo điện tử; 67 đài phát thanh, truyền hình và 5 đơn vị hoạt động truyền hình với 281 kênh được cấp phép. Ngoài ra, 178 giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp đã được cấp cho các cơ quan báo chí.

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ TT-TT Hoàng Vĩnh Bảo cho biết cùng với việc phát triển về số lượng, năm 2017, báo chí cơ bản đã bám sát mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, củng cố và tăng cường sự thống nhất ý chí trong Đảng, sự đồng thuận của xã hội và lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Tuy nhiên, trong hoạt động báo chí vẫn tồn tại những khuyết điểm, hạn chế như: thông tin không đúng tôn chỉ, mục đích, không đúng đối tượng phục vụ đã được quy định trong giấy phép. Nhiều báo, tạp chí điện tử chủ yếu tập trung khai thác, phát tán những vấn đề tiêu cực, thông tin một chiều, gây bức xúc cho địa phương, doanh nghiệp và cá nhân. Tính định hướng, tính chính luận trên báo chí còn chưa được coi trọng; chưa đề cao quy định tác nghiệp của phóng viên; quy trình biên tập còn có những sơ suất, thiếu sót, lỏng lẻo, thiếu nhạy cảm chính trị - xã hội…

Ông Hoàng Vĩnh Bảo cho rằng sự phát triển của mạng xã hội tác động tiêu cực đến hoạt động báo chí. Đáng lo là báo chí có nguy cơ bị truyền thông xã hội "vượt mặt" trong việc cung cấp thông tin đến độc giả; bị dẫn dắt bởi tin tức giả mạo, thiếu kiểm chứng, động cơ không rõ ràng, thậm chí là với mục đích xuyên tạc, lừa đảo, tung tin giả để lôi kéo sự chú ý.

Về việc này, ông Lê Quốc Minh, Phó Tổng Giám đốc Thông Tấn Xã Việt Nam, nhìn nhận báo chí mắc bẫy tin giả không chỉ ở Việt Nam mà nhiều báo lớn của nước ngoài cũng vậy. Để ngăn chặn, ông Lê Quốc Minh đề xuất cần dành nhiều nguồn lực hơn cho báo chí điều tra, gắn chặt hơn với những giá trị đạo đức trong việc quản lý và quản trị truyền thông. Ngoài ra, cần xây dựng những "liên minh báo chí" để bảo vệ bản quyền, tìm kiếm những mô hình kinh doanh bền vững và quan trọng hơn là để đối phó tình trạng tin giả.

Về công tác quản lý, Phó Giám đốc Sở TT-TT TP HCM Võ Văn Long cho rằng thời gian qua, nổi lên tình trạng cơ quan báo chí buông lỏng công tác quản lý nhà báo, phóng viên và cộng tác viên; khoán doanh thu dẫn đến tình trạng phóng viên tự sử dụng cộng tác viên và sách nhiễu doanh nghiệp để vòi vĩnh, ép ký hợp đồng quảng cáo.

Ông Võ Văn Thưởng (thứ 4 từ trái sang) trao đổi với các đại biểu bên lề hội nghị báo chí toàn quốc

Nâng cao chất lượng thông tin

Phát biểu kết luận hội nghị, ông Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương - nhấn mạnh năm 2018 là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, cũng là năm bản lề thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội 5 năm (2016-2020). Kết quả công tác trên tất cả lĩnh vực của năm 2018 có ý nghĩa quyết định thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đặt ra.

Từ đó, ông Võ Văn Thưởng đề nghị các cơ quan báo chí tập trung thông tin, tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị của năm 2018. Trọng tâm là tuyên truyền thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ trên tất cả các mặt kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng...

Liên quan đến những hạn chế, sai phạm cần tập trung chấn chỉnh, ông Võ Văn Thưởng lưu ý đến hiện tượng suy thoái đạo đức trong một số người làm báo, từ đó tạo ra các nhóm liên kết để đi viết bài vòi vĩnh, làm tiền doanh nghiệp, quan chức, cán bộ, làm xấu đi hình ảnh báo chí. Nhóm liên kết này khi viết thì chia sẻ, đánh hội đồng…, dẫn đến trong làng báo có khái niệm "nhuận bút không đăng bài nhiều hơn nhuận bút đăng bài", "nhuận bút gỡ bài cao hơn đăng bài"...

Trước thực trạng trên, ông Võ Văn Thưởng yêu cầu tập trung nâng cao chất lượng thông tin báo chí và hiệu quả công tác quản lý báo chí của cơ quan chủ quản. Song song đó, tập trung thanh tra, kiểm tra giấy phép hoạt động của cơ quan báo chí; kiên quyết xử lý, thu hồi giấy phép các cơ quan báo chí sai phạm và thu hồi thẻ nhà báo đối với nhà báo sai phạm.

"Bên cạnh trách nhiệm của cơ quan báo chí thì có trách nhiệm của cơ quan chủ quản báo chí. Rà soát lại các tờ báo của khối tổ chức, hội xã hội nghề nghiệp; tập trung thanh tra các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú để xử lý những vi phạm" - ông Thưởng nhấn mạnh.