"Chí Phèo" Bùi Cường đã về với làng Vũ Đại ngày ấy

NSƯT Bùi Cường, người nổi tiếng với vai diễn Chí Phèo trong phim "Làng Vũ Đại ngày ấy", đã trút hơi thở cuối cùng vào sáng 3-8 ở tuổi 71 tại Bệnh viện Xanh Pôn (Hà Nội), sau một cơn tai biến mạch máu não. NSƯT Bùi Cường ra đi để lại niềm tiếc thương cho gia đình, người thân, đồng nghiệp và khán giả yêu mến ông.

Vai diễn để đời

Dù rất yêu nghệ thuật nhưng chàng trai Bùi Cường đến với lĩnh vực này khá muộn. Tốt nghiệp THPT, ông học trung cấp điện rồi về làm việc tại Xí nghiệp Điện Cơ Thống Nhất, chỉ tham gia nghệ thuật quần chúng. Mãi đến năm 1973, người đàn ông sinh năm 1947 này mới thi và trúng tuyển vào lớp diễn viên điện ảnh khóa II, Trường Nghệ thuật Điện ảnh (nay là Trường ĐH Sân khấu Điện ảnh Hà Nội).

Đến với nghệ thuật muộn hơn các bạn cùng khóa, thành công cũng không đến dễ dàng với Bùi Cường. Sau khi tốt nghiệp, ông về công tác tại Hãng phim Truyện Việt Nam. Khi lứa đàn em Minh Châu, Diệu Thuần, Thanh Quý…. đã rất nổi tiếng, cái tên Nam Cường của ông vẫn chưa được mọi người biết đến cho tới lúc được đạo diễn Phạm Văn Khoa mời đóng vai Chí Phèo.

NSƯT Bùi Cường Ảnh: Tư Liệu

So với bạn bè cùng khóa học, Bùi Cường không phải là người có thế mạnh về ngoại hình nên cơ hội tìm được vai diễn hay rất ít. Hồi đó, sau khi đã chọn diễn viên chán chê, cuối cùng, đạo diễn Phạm Văn Khoa quyết định giao vai Chí Phèo cho Bùi Cường vì cho rằng ngoại hình, gương mặt và chiều cao của ông rất hợp với "tướng tá" một anh lực điền. Nghệ sĩ Bùi Cường từng chia sẻ: "Trong sự nghiệp diễn xuất, tôi luôn mang ơn đạo diễn Phạm Văn Khoa và nhà văn Nam Cao. Sự sáng tạo nghệ thuật của cả hai đã giúp tôi có được vai diễn để đời như ước nguyện". Năm 1983, trong Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 6, vai diễn Chí Phèo đã đem lại cho ông giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất.

Sau thành công của vai diễn Chí Phèo trong "Làng Vũ Đại ngày ấy", Bùi Cường còn tham gia diễn xuất trong các phim "Phút thứ 89", "Kẻ giết người", "Không có đường chân trời", "Vụ áp phe Đông Dương", "Biệt động Sài Gòn...". Thế nhưng, vai Chí Phèo của ông vẫn là ghi dấu ấn khó quên trong lòng khán giả. Nhìn lại vai diễn đáng nhớ của mình, NSƯT Bùi Cường từng tâm sự diễn viên nào cũng ao ước có một vai diễn để đời, được khán giả gọi bằng tên nhân vật mỗi khi xuất hiện và ông tự hào vì mình có được điều đó.

"Món nợ" chưa trả

Sau 15 năm gắn bó với nghiệp diễn, NSƯT Bùi Cường chuyển sang làm đạo diễn. Bộ phim truyện đầu tay của ông là "Người hùng râu quặp" sản xuất năm 1990, một trong những tác phẩm ăn khách trong dòng phim thị trường lúc bấy giờ. Tiếp sau đó là "Người đàn bà không con", bộ phim tâm lý cũng để lại ấn tượng sâu đậm với khán giả.

Suốt sự nghiệp của mình, NSƯT Bùi Cường đã làm đạo diễn cho khoảng 80 bộ phim truyền hình. Trong đó, bộ phim "Ông tướng tình báo và hai bà vợ" dài 29 tập đã được khán giả hào hứng theo dõi, đồng thời giành huy chương vàng tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc năm đó.

Đạo diễn Thụy Vũ Trần, con rể nghệ sĩ Bùi Cường, cho hay trước cơn tai biến bất ngờ này, ông vẫn khỏe mạnh dù có bệnh tiểu đường. Ông chăm tập thể dục thể thao, hằng ngày đều đi bộ để tăng cường sức khỏe. "Bố và tôi còn ấp ủ một dự án phim truyện điện ảnh chuyển thể từ tác phẩm "Bữa ăn cuối cùng" của nhà văn Nam Cao" - con rể nghệ sĩ này cho biết. Anh còn tiết lộ nghệ sĩ Bùi Cường rất tâm đắc với tác phẩm này. Ông đã ấp ủ viết kịch bản phim từ 10 năm nay và nếu không có gì thay đổi, tháng 9-2018, dự án chính thức triển khai.

"Chúng tôi đã trao đổi với nhau rất nhiều. Bố tôi đứng vai trò đạo diễn phim, còn tôi là giám đốc sản xuất. Bố tôi muốn làm bộ phim này để tri ân nhà văn Nam Cao, người đã giúp ông có một vai diễn để đời nhưng việc ấy đã không thành" - đạo diễn Thụy Vũ Trần xúc động.