Chưa có “khuôn mặt” cho đại lộ Đông Tây

Việc chọn “mặt” cho đại lộ Đông Tây TPHCM (Báo NLĐ ra ngày 14-12), theo các chuyên gia, hiện kiến trúc lộn xộn ở dọc trục đại lộ này không còn là nguy cơ mà nó đã mang dáng dấp một đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa thứ hai vì sự chậm trễ của các cơ quan chức năng.

Nhà cửa dọc đại lộ Đông Tây hiện rất lộn xộn. ảnh: T.Thạnh

Cho xây hay không cho xây?

Hiện tại, đa số các quận - huyện đều lo lắng việc xây dựng tràn lan dọc đại lộ Đông Tây sẽ gây nên bộ mặt lộn xộn, nhếch nhác, nhất là khi chưa có một thiết kế đô thị hoàn chỉnh, hoặc sẽ phá vỡ kiến trúc hoặc sẽ bị giải tỏa, rất khó khăn và lãng phí.

Trong khi chờ TP và các sở - ngành đưa ra một quy chế xây cất tạm, các quận - huyện hiện nay đều lúng túng trong việc cấp phép xây dựng cho các công trình dọc trục Đông Tây.

Theo ông Lưu Trung Hòa, Phó Chủ tịch UBND quận 1, trong khi chờ TP có quy định cụ thể khống chế việc xây dựng dọc trục Đông Tây, hiện quận vẫn đang cấp phép xây dựng theo Quyết định 135/2007/QĐ- UBND về quản lý kiến trúc đô thị.

Thế nhưng “nếu công trình xây cao quá, đồ sộ quá thì sợ không thống nhất với các công trình còn lại khi TP ban hành các quy định về kiến trúc dọc đại lộ Đông Tây, cấp phép xây dựng cũng khó nhưng đã có văn bản nào cấm hay hướng dẫn họ phải xây như thế nào đâu?”- ông Hòa băn khoăn.

Vậy là quận 1 chỉ có thể vận dụng Quyết định 135 đối với những công trình thấp tầng hoặc sửa theo nguyên trạng, còn lại đều  phải xin ý kiến chỉ đạo của TP. Tương tự, hàng loạt dự án trên địa bàn quận 6 dọc trục Đông Tây cũng đang “đóng băng” vì chưa xin được các chỉ tiêu kiến trúc.

Ông Nguyễn Thế Mỹ, Trưởng Phòng Quản lý đô thị quận 6, cho biết nhiều dự án được phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch đã 2-3 năm nhưng vẫn chưa được thông qua vì chờ thiết kế đô thị.

“Các chủ đầu tư hỏi quận nhưng quận cũng không có thẩm quyền giải quyết đành chỉ lên TP nhưng đến nay TP vẫn chưa có văn bản nào hướng dẫn việc xây dựng trong thời gian chờ nghiên cứu một kiến trúc tổng thể”- ông Mỹ nói.

Về tình hình chỉnh trang, cấp phép xây dựng cho các công trình nhà ở riêng lẻ, ông Mỹ cho biết hiện quận 6 chỉ có hồ sơ xin sửa chữa theo nguyên trạng chứ chưa phát sinh hồ sơ xin xây dựng mới. “Nếu có, chúng tôi cũng không biết xử lý ra sao vì trục Đông Tây là đại lộ, không phải tuyến đường nên không thể áp dụng Quyết định 135”.

Sẽ có hướng xây dựng tạm thời

Ông Nguyễn Đình Toàn, Phó Giám đốc Sở Quy hoạch-Kiến trúc TP, cho biết trong tuần tới sẽ ban hành văn bản hướng dẫn xây dựng tạm thời cho các công trình dọc đại lộ Đông Tây trong khi chờ một thiết kế đô thị hoàn chỉnh, còn việc nghiên cứu kiến trúc, sở đã giao cho Trung tâm Nghiên cứu kiến trúc và Trung tâm Thông tin quy hoạch nghiên cứu và đề xuất, tuy nhiên, tiến độ hiện đang  mới ở giai đoạn đánh giá thực trạng.

Thông tin từ Trung tâm Nghiên cứu quy hoạch, hướng giải quyết được đưa ra tập trung vào việc quy định kiến trúc cho các công trình ở những khu đất lớn, còn những nhà lụp xụp sẽ cho xây cất, sửa chữa tạm thời nhưng yêu cầu các quận-  huyện phải thông báo cho người dân biết thời gian giải tỏa, thực hiện dự án để người dân quyết định nên xây dựng hay không.
 
Và tất nhiên là phải chấp nhận sự lãng phí tiền bạc một lần nữa khi thiết kế đô thị có sau xây dựng đô thị. Thế nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, việc nghiên cứu dự án kiến trúc dọc trục Đông Tây hiện nay vẫn đang có nhiều ý kiến khác nhau, chưa đi đến thống nhất.

Trao đổi với phóng viên Báo NLĐ về nguyên nhân của sự chậm trễ này, ông Nguyễn Văn Giàu, Trưởng Phòng Thiết kế 2- Trung tâm Nghiên cứu kiến trúc, cho biết thiết kế đô thị vẫn còn là lĩnh vực mới lạ, trong khi luật và văn bản hướng dẫn còn quá sơ sài nên vừa nghiên cứu phải vừa tìm hiểu từ nhiều nguồn thông tin khác nhau nên quá trình lập kiến trúc đô thị phải rất thận trọng từng bước một.

Vả lại, quá trình đánh giá hiện trạng kiến trúc công trình từ các quận-huyện cho thấy nhiều công trình này đã bị phá đi vì trong quá trình giải phóng mặt bằng đã quá nóng vội, không tính đến việc bảo vệ các công trình này. Đại lộ Đông Tây là một công trình lớn nếu nóng vội sẽ không hiệu quả và gây lãng phí.

“Xung quanh đại lộ Đông Tây có nhiều dự án lớn của nhiều đơn vị, ngoài dự án kiến trúc cảnh quan dọc trục còn có các dự án về lan can, trồng cây xanh... bộ phận tư vấn đang hoàn thiện nên cũng chưa thống nhất nhau. Dự án hiện nay mới chỉ làm đến quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/2000 nên khi đưa vào thực tiễn sẽ không có tính chất chuyên sâu, quản lý không hiệu quả”- ông Giàu e ngại.

Vậy là, trong khi chờ các cơ quan chức năng đưa “phán quyết” cuối cùng thì quận - huyện và người dân vẫn tiếp tục loay hoay với việc xây dựng trên mảnh đất của mình.