Thuốc ung thư giả: Án quá nhẹ, làm rõ trách nhiệm Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế

Bà Phạm Khánh Phong Lan - Ảnh: Văn Duẩn

Trước sự việc Công ty CP VN Pharma (viết tắt VN Pharma) bán thuốc ung thư giả vừa được Tòa án nhân dân TP HCM (TAND) đưa ra xét xử, Đại biểu Quốc hội TP HCM (ĐBQH), nguyên Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM Phạm Khánh Phong Lan nói thẳng bà không đồng tình với mức án được tuyên đối với các bị cáo tại phiên toà.

ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan cho rằng việc hội đồng xét xử (HĐXX) tuyên án các bị cáo trong vụ VN Pharma nhập lậu 9.300 hộp thuốc điều trị ung thư giả, trong đó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc VN Pharma Nguyễn Minh Hùng chịu mức án 12 năm tù là quá nhẹ, là xử sai tội và sẽ tạo tiền lệ rất bất lợi cho các vụ bán thuốc giả sau này.

"Các bị cáo của VN Pharma trong đó có ông Nguyễn Minh Hùng đã vị phạm Bộ luật hình sự với tội kinh doanh thuốc giả chứ không phải tội buôn lậu. Hình phạt cao nhất cho tôi kinh doanh thuốc giả là tử hình và cần phải xử nghiêm các bị cáo để răn đe hành vi vô nhân đạo này tái diễn"- bà Lan nói.

Bà Lan cho hay không chỉ thuốc chữa bệnh ung thư mà bất cứ bệnh nào cũng cần uống thuốc đạt chất lượng, thuốc thật để góp phần ngăn chặn bệnh, còn uống thuốc giả thì không những không ngăn chặn được bệnh tình kịp thời mà dẫn đến bệnh trầm trọng hơn, thậm chí là tử vong. Chưa kể trong thuốc giả còn có độc chất...

Về trách nhiệm của Bộ Y tế, Cục Quản lý Dược đối với hành vi vi phạm pháp luật của VN Pharma, nguyên Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM Phạm Khánh Phong Lan nói thẳng: "Trách nhiệm của Bộ Y tế cũng như Cục Quản lý Dược là quá nặng, không thể nói là không chịu trách nhiệm, hoặc trách nhiệm một phần nhỏ trong sai phạm của VN Pharma".

Nữ ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan phân tích việc cấp phép nhập khẩu thuốc hiện nay đều căn cứ trên hồ sơ nên nếu thấy nghi ngờ từ đầu thì phải dừng lại không cấp, tại sao vẫn đồng ý cho doanh nghiệp nhập về?

"Từng làm Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM phụ trách mảng dược tôi biết rất nhiều doanh nghiệp "kêu" để được cấp một số đăng ký thuốc không dễ dàng, nhiều doanh nghiệp đã nộp đầy đủ hồ sơ mà vẫn phải mất rất nhiều thời gian mới được cấp, thậm chí bị ngăn chặn lại vì thấy nghi ngờ. Thế nên việc VN Pharma được cấp phép nhập khẩu lô thuốc ung thư giả nói trên trong thời gian nhanh chóng như vậy làm cho công luận, người dân và cơ quan chức năng hoàn toàn có quyền đặt dấu hỏi về sự trong sáng của cơ quan chức năng Bộ Y tế"- bà Lan đặt vấn đề.

Cũng theo bà Lan từ việc theo dõi vụ xét xử VN Pharma cho thấy Cục Quản lý Dược lý luận rằng sau khi cấp phép nhập khẩu lô thuốc H-Capita 500mg cho VN Pharma rồi, trong quá trình kiểm tra mới phát hiện có dấu hiệu nghi ngờ nên đã cấp báo cho cơ quan công an.

Điều này hết sức mâu thuẫn vì chính Cục Quản lý Dược cho biết lô thuốc này khi nhập về vẫn bị giữ trong kho chưa đưa ra thị trường, vậy thì lấy đâu mà kiểm tra, với nghi ngờ?

Trên thực tế đa số vụ nghi ngờ chất lượng thuốc tương tự như vậy đều do cơ quan chức năng ở các địa phương tiến hành kiểm tra trên thị trường, khi phát hiện nghi ngờ thì báo về Bộ Y tế, chứ rất hiếm khi thấy cơ quan chức năng của Bộ Y tế mà trực tiếp là Cục Quản lý Dược phát hiện. Vì Bộ chủ yếu chỉ cấp phép còn địa phương mới trực tiếp "cọ xát" với các loại thuộc trong quá trình điều trị cho bệnh nhân.

"Mặt khác, nếu nói khi cấp phép không biết thuốc này là thuốc giả là vô lý. Công ty nước ngoài cung cấp thuốc là công ty ma như thế, chỉ cần lên mạng tìm cái tên thuốc H-Capita là ra ngay có công ty nào phân phối hay không, làm sao có thể dễ dàng qua mặt Cục Quản lý Dược như vậy được. Tôi nghi ngờ có sự bao che ở đây? Đáng lo nữa là có 7 mặt hàng khác do VN Pharma nhập về đã bán hết rồi"- bà Lan nghi vấn.

Bà Phạm Khánh Phong Lan cho hay trước khi sự việc vỡ lở (tháng 9-2014), chính bà và 1 ĐBQH khác đã chất vấn Bộ Y tế về vụ việc này tại kỳ họp Quốc hội nhưng Bộ Y tế lúc đó trả lời là "không có chuyện gì" và cũng không có biện pháp xử lý cán bộ liên quan.

Điều đáng nói về một số lãnh đạo, cán bộ của Cục Quản lý Dược vẫn được thăng chức khi để cho VN Pharma sai phạm tày đình, rất vô lương tâm, bà Phạm Khánh Phong Lan thẳng thắn nói: "Ngay cả lãnh đạo Cục Quản lý Dược chịu trách nhiệm trong giai đoạn này còn lên được đến chức được thì tôi cũng không hiểu nổi và muốn được làm rõ có sự bao che hay không? Tôi đồng tình với việc tòa cũng kiến nghị làm rõ hành vi của các đối tượng là cán bộ Cục Quản lý dược".

Các bị cáo tại phiên toà - Ảnh; Quốc Chiến

Sáng nay 25-8, phiên tòa xét xử vụ án "Buôn lậu" và "Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan, tổ chức" xảy ra tại VN Pharma đã kết thúc.

Căn cứ vào các tài liệu và lời khai của các bị cáo trong suốt phiên tòa, TAND quyết định tuyên phạt 2 bị cáo Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng 12 năm tù về tội "Buôn lậu". Các bị cáo đồng phạm lãnh từ 2 năm tù cho hưởng án treo đến 5 năm tù về các tội "Buôn lậu" và "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức".

Đáng chú ý, HĐXX kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ hành vi, trách nhiệm của những cá nhân liên quan thuộc Cục Quản lý Dược; đồng thời làm rõ hành vi chi phí hoa hồng, nếu đủ tài liệu, chứng cứ sẽ xử lý sau.