Cần giải pháp căn cơ

Trước Tết Ất Tỵ 2025, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) dự báo sau Tết, thị trường lao động sẽ gặp một số biến động như lực lượng lao động có thể không quay lại (chuyển việc hoặc thay đổi chỗ ở). Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động cục bộ tạm thời và nhu cầu tuyển dụng mới trong quý I/2025 tăng cao, nhất là ở các lĩnh vực sản xuất, dịch vụ.

Ghi nhận tại các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, nhất là ở TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, cho thấy nhiều doanh nghiệp (DN) đang thiếu trầm trọng lao động. Không khó nhận ra một trong những nguyên nhân khiến thị trường lao động sau Tết không ổn định là sự thiếu chủ động trong việc dự báo nhu cầu. Nhiều DN không chuẩn bị kỹ lưỡng kế hoạch nhân sự sau Tết, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hoặc thừa lao động giai đoạn đầu năm.

Về phía người lao động (NLĐ), một số về quê đón Tết chưa quay lại làm việc, một số chuyển sang DN khác hoặc tham gia các công việc phi chính thức. Đáng lưu ý, một số NLĐ đã nghỉ việc sau Tết do không hài lòng với điều kiện làm việc, mức lương hoặc phúc lợi tại DN. Thực trạng thiếu hụt lao động cục bộ sau Tết không phải là vấn đề mới song ngành LĐ-TB-XH và các địa phương vẫn chưa có giải pháp căn cơ để giải quyết.

Quyết định 176/QĐ-TTg năm 2021 về phát triển thị trường lao động hướng đến mục tiêu xây dựng và hoàn thiện một thị trường lao động hiện đại, hiệu quả và hội nhập, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển bền vững nền kinh tế quốc gia. Mục tiêu cụ thể là tăng cường hiệu quả các chính sách lao động, nâng cao chất lượng lao động; tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi công việc và nâng cao thu nhập của NLĐ; cải thiện khả năng thích ứng của thị trường lao động với những thay đổi...

Theo các chuyên gia, để giải quyết bài toán thiếu hụt lao động cục bộ, ngành LĐ-TB-XH cần sớm xây dựng, hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động, cơ sở dữ liệu về lao động - việc làm; tăng cường khả năng kết nối và điều tiết hiệu quả cung - cầu lao động. Bên cạnh đó, phối hợp với các cơ quan chức năng và DN để nghiên cứu, khảo sát và dự báo chính xác nhu cầu sử dụng lao động sau Tết. Điều này không chỉ giúp DN chủ động trong việc chuẩn bị và tuyển dụng lao động phù hợp với yêu cầu sản xuất mà còn giúp NLĐ tìm được công việc phù hợp, kịp thời quay lại làm việc.

Một yếu tố quan trọng giúp thị trường lao động ổn định sau Tết là bảo vệ quyền lợi hợp pháp của NLĐ. Chính quyền và cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách bảo vệ quyền lợi NLĐ của DN, tập trung vào những nội dung như: hợp đồng lao động, tiền lương, BHXH. Về phía DN, cần xây dựng môi trường làm việc thân thiện, công bằng, khuyến khích NLĐ quay lại làm việc sau Tết thông qua chính sách phúc lợi, chế độ đãi ngộ hợp lý.

Ổn định thị trường lao động sau Tết là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cấp bách, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền với DN và NLĐ. Triển khai đồng bộ các giải pháp nêu trên sẽ giúp thị trường lao động ổn định và phát triển bền vững trong thời gian tới.