Bầu chọn giải Mai Vàng lần thứ 31-2025 - Hạng mục vở diễn: Không ngừng nắm bắt thị hiếu
Nhiều vở diễn đã nỗ lực đổi mới, sáng tạo để khán giả luôn háo hức khi đến rạp
NSND Trần Minh Ngọc nhận định các vở lọt vào vòng bầu chọn năm nay đều cho thấy ý thức rất rõ về việc hướng đến khán giả. Không còn tư duy "làm cho mình xem", mà là làm sao để khán giả hiểu, cảm, và muốn quay lại rạp.
"Dưới bóng giai nhân" - ngôn ngữ sân khấu phái sinh
Không phải chuyển thể nguyên bản Truyện Kiều, "Dưới bóng giai nhân" (đạo diễn Quang Thảo, Nhà hát Kịch IDECAF) chọn con đường khó hơn: kịch phái sinh, lấy tinh thần nhân đạo Nguyễn Du làm trục tư tưởng, đồng thời giải mã bi kịch thân phận phụ nữ bằng góc nhìn đương đại. Đạo diễn không "minh họa Kiều", mà đào sâu những lớp ẩn ức, khát vọng tự do và sự va đập giữa cái đẹp lý tưởng với định mệnh khắc nghiệt.

“Dưới bóng giai nhân” tại Nhà hát Kịch IDECAF (Ảnh: THANH HIỆP)
Sân khấu được xử lý như một không gian thi ca: ánh sáng tiết chế, đạo cụ tối giản, nhịp diễn chậm rãi nhưng ám ảnh. NSND Việt Anh đánh giá: "IDECAF rất bản lĩnh khi không làm Kiều theo kiểu kể chuyện. Vở diễn thành công ở chỗ chuyển Truyện Kiều từ văn bản tự sự sang một cấu trúc tâm lý - biểu tượng, phù hợp với tư duy thưởng thức của khán giả trẻ hôm nay".
Nhà báo Hoàng Kim (Báo Thanh Niên) cho rằng: "Dưới bóng giai nhân - bán được vé, thu hút người trẻ đến rạp là tín hiệu tích cực. Điều đó chứng minh rằng di sản văn học, nếu được tiếp cận bằng ngôn ngữ sân khấu mới, hoàn toàn có thể sống cùng thời đại và ê-kíp sáng tạo đã làm thật tốt cầu nối đó". Nhà báo Nguyễn Đình Khiêm (Hãng phim TFS - HTV) nói: "Vở bán được vé, tăng suất diễn, đạt yếu tố giải trí kèm theo tư tưởng mới, góc nhìn mới của công chúng hôm nay về tác phẩm "Truyện Kiều", đó là ưu điểm mà thương hiệu IDECAF đạt được".
"Đảo hoa hậu" - hiện tượng cháy vé nhờ đâu?
Nếu "Dưới bóng giai nhân" đại diện cho xu hướng đào sâu di sản văn học, thì "Đảo hoa hậu" (đạo diễn Bé 7 - Hồng Ngọc, Nhà hát Thanh Niên) là minh chứng rõ rệt cho sức mạnh của sân khấu giải trí đương đại. Kịch bản thông minh, tiết tấu nhanh, đối thoại sắc bén, cùng dàn diễn viên có sức hút lớn với giới trẻ như: BB Trần, Hải Triều, Ngọc Phước đã tạo nên một "hit" phòng vé đúng nghĩa.

Vở “Đảo hoa hậu” của Nhà hát Thanh Niên .Ảnh: NHÀ HÁT THANH NIÊN
MC Quỳnh Hoa, Phó Giám đốc Nhà Văn hóa Thanh Niên, nhận xét: "Vở diễn không né tránh tính thị trường, nhưng vẫn giữ được sự tỉnh táo trong thông điệp xã hội".
NSƯT Ca Lê Hồng nhìn nhận: "Không thể coi nhẹ những vở diễn như "Đảo hoa hậu". Sân khấu muốn tồn tại phải có khán giả và vở này cho thấy khả năng nắm bắt tâm lý công chúng trẻ rất tốt".
NSND Việt Anh bổ sung: "Đề cử Mai Vàng cho "Đảo hoa hậu" phản ánh một thực tế: sân khấu hôm nay cần những tác phẩm vừa giải trí, vừa phản ánh đời sống, để cạnh tranh với các loại hình giải trí khác".
"Hồ Nguyệt Cô hóa cáo" - đổi mới cải lương tuồng cổ
Sự xuất hiện của "Hồ Nguyệt Cô hóa cáo" (đạo diễn Võ Hoàng Phương, Sân khấu Thiên Long) trong vòng bầu chọn là tín hiệu đáng mừng cho cải lương tuồng cổ. Vở diễn không chỉ giữ tinh thần truyền thống mà còn làm mới bằng mỹ thuật sân khấu, ánh sáng và diễn xuất sinh động. Không gian được tạo dựng giàu tính huyền ảo, phục trang đẹp mắt, diễn xuất trữ tình nhưng không cũ kỹ. Bi kịch của Hồ Nguyệt Cô được kể bằng cảm xúc, giúp khán giả trẻ tiếp cận tuồng cổ một cách tự nhiên.

“Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” trên Sân khấu Thiên Long
NSND Phượng Loan bày tỏ: "Đây là một hướng đi đúng: giữ hồn tuồng cổ nhưng mở cánh cửa thẩm mỹ cho người trẻ. Nếu không đổi mới, sân khấu truyền thống sẽ rất khó tiếp cận công chúng hôm nay". NSƯT Ca Lê Hồng nhìn nhận: "Đạo diễn Võ Hoàng Phương lăn lộn với sân khấu cải lương nhiều năm qua, nghe ngóng và phán đoán được thị hiếu khán giả trẻ đối với cải lương tuồng cổ, nên anh dàn dựng vở rất thông minh, trẻ trung, tạo đất diễn cho dàn diễn viên trẻ phát huy, trong đó phải kể đến sự tỏa sáng của nghệ sĩ Hùng Vương".
"Nguyễn Văn Cừ - Tuổi trẻ chí lớn" - làm mới nghệ thuật chèo
Lần đầu tiên một vở chèo lọt vào vòng bầu chọn Mai Vàng, "Nguyễn Văn Cừ - Tuổi trẻ chí lớn" (đạo diễn NSND Tự Long, Nhà hát Chèo Quân đội) tạo dấu mốc quan trọng. Vở diễn kết hợp hài hòa ngôn ngữ chèo truyền thống với tư duy dàn dựng hiện đại, khắc họa hình ảnh người chiến sĩ trẻ không bằng sự lên gân, mà bằng chiều sâu tâm lý và lý tưởng sống. NSND Trần Minh Ngọc đánh giá: "Tác phẩm cho thấy chèo không hề lỗi thời. Vấn đề là cách kể. Khi được kể bằng tinh thần thời đại, chèo vẫn có sức lay động mạnh mẽ".

Vở “Nguyễn Văn Cừ - Tuổi trẻ chí lớn” của Nhà hát Chèo Quân đội (Ảnh: Nhà hát Chèo Quân đội)
NSƯT Ca Lê Hồng cho rằng cách dàn dựng chèo hiện đại là bám chắc vào những vấn đề công chúng quan tâm. Vở diễn kể về quá trình cống hiến cho nước, cho dân của lãnh tụ nhưng không quá lên gân, kiểu hô khẩu hiệu mà rất nhẹ nhàng, đi vào lòng công chúng.
"Nơi kết thúc bắt đầu" - tiếng nói của đạo diễn trẻ
"Nơi kết thúc bắt đầu" (đạo diễn Huy An, Sân khấu Thiên Đăng) ghi dấu ấn bằng lối kể tối giản, giàu chiều sâu tâm lý. Vở diễn không phô trương hình thức mà tập trung vào hành trình nội tâm của con người sau đổ vỡ. Nhà báo Nguyễn Đình Khiêm (Hãng phim TFS - HTV) nhận xét: "Điều đáng quý ở vở này là sự tử tế. Nó không ồn ào, không đánh vào sốc - lạ, nhưng chạm được cảm xúc thật của khán giả". Nhà báo Hoàng Kim đánh giá cao thủ pháp thử nghiệm trong cách kể chuyện của đạo diễn thu hút khán giả. Dấu ấn từ những vai diễn của Thành Lộc, Trương Hạ đã tỏa sáng trong vở, tạo điểm nhấn để gửi gắm đến người xem những thông điệp thật đẹp về cuộc sống hôm nay. Mỹ thuật và thiết kế ánh sáng, âm nhạc của vở cũng chạm đến cảm xúc khán giả.

Vở “Nơi kết thúc bắt đầu” của Sân khấu Thiên Đăng
Theo NSND Trần Minh Ngọc, Giải Mai Vàng, trong vai trò một thiết chế văn hóa uy tín của Báo Người Lao Động, tiếp tục là thước đo quan trọng phản ánh đời sống sân khấu, đồng thời khích lệ những tìm tòi sáng tạo nghiêm túc, bền bỉ và giàu trách nhiệm với công chúng.
